Της Annie Holmquist
Αν σας δινόταν η δυνατότητα να ενσταλάξετε μία, και μόνο μία, ποιότητα στα παιδιά σας, ποια θα διαλέγατε;
Μπορεί κατά το παράδειγμα του Σολομώντα, να μπαίνατε στον πειρασμό να επιλέξετε για τα παιδιά σας τη μακροζωία, τον πλούτο ή ακόμη και την προστασία από το κακό. Αυτό δεν είναι άλλωστε που θέλουν οι γονείς για τα παιδιά τους;
Ενώ όμως οι γονείς έχουν τη βαθιά επιθυμία να δουν τα παιδιά τους να κατακτούν την ευτυχία και την επιτυχία, οι ρεαλιστές ανάμεσά τους κατανοούν πόσο δύσκολο είναι αυτό, και μπορεί να μπαίνουν μάλιστα στον πειρασμό να σηκώσουν τα χέρια ψηλά ελπίζοντας απλώς ότι τα πράγματα θα πάνε καλά.
Το σημαντικότερο προσόν ενός παιδιού είναι ο αυτοέλεγχος
Σύμφωνα όμως με τον διακεκριμένο οικογενειακό γιατρό και συγγραφέα Leonard Sax, οι γονείς δεν χρειάζεται να αντιμετωπίζουν μοιρολατρικά την ανατροφή των παιδιών τους. Σύμφωνα με το ερευνητικό του έργο, υπάρχει μια ποιότητα που οι γονείς μπορούν να ενσταλάξουν στα παιδιά τους προκειμένου να διασφαλίσουν γι' αυτά ένα πετυχημένο μέλλον - ο αυτοέλεγχος:
“Ποιο χαρακτηριστικό που μπορεί να μετρηθεί κατά την παιδική ηλικία προβλέπει επιτυχέστερα την υγεία, την ευημερία και την ευτυχία ενός ατόμου μετά από είκοσι χρόνια, όταν πια το παιδί θα έχει γίνει ενήλικας; Είναι μήπως η νοημοσύνη; Οι βαθμοί στο σχολείο; Η ικανότητα να κάνει κανείς φίλους. Τίποτα απ' όλα αυτά. Οι διαχρονικές μελέτες ατόμων της ίδιας ηλικιακής ομάδας συμπεραίνουν σταθερά ότι το χαρακτηριστικό που προβλέπει επιτυχέστερα την υγεία, την ευημερία και την ευτυχία κατά την ενήλικη ζωή είναι ο αυτοέλεγχος κατά την παιδική ηλικία, έχοντας μάλιστα πολύ καλύτερη προβλεπτική ισχύ από τον δείκτη νοημοσύνης, τους βαθμούς στο σχολείο, την κοινωνικότητα και την ικανότητα σύναψης φιλικών σχέσεων”.
Δυστυχώς, ο αυτοέλεγχος είναι κάτι που ακόμη και πολύ ενήλικες δεν διαθέτουν. Πώς μπορούν λοιπόν αυτοί οι ενήλικες να τον ενσταλάξουν στα παιδιά τους; Ο δρ. Σαξ προτείνει δύο τρόπους.
Ο πρώτος είναι η “εκπαίδευση της επιθυμίας”. Ο δρ. Σαξ περιγράφει αυτή την εκπαίδευση ως μια “ενστάλαξη της επιθυμίας για κάτι το καλύτερο και λιγότερο εφήμερο απ' ό,τι τα βιντεοπαιχνίδια ή η Κιμ Καρτάσιαν και η Κάιλι Τζένερ στο Instagram”. Με άλλα λόγια, τα παιδιά που ακολουθούν μια σταθερή δίαιτα επιφανειακής διασκέδασης θα καταλήξουν να είναι το ίδιο κενά όσο τα πράγματα με τα οποία διασκεδάζουν.
Τα παιδιά όμως που ανατρέφονται σύμφωνα με ένα πρότυπο ποιότητας στα βιβλία που διαβάζουν, την (ελάχιστη) διασκέδασή τους μπροστά σε οθόνες, και τις δραστηριότητες στις οποίες συμμετέχουν, θα προσθέσουν στη ζωή τους ένα πολύ μεγαλύτερο βάθος. Κατά πάσα πιθανότητα, θα εξοικειωθούν έτσι και με άλλα εργαλεία που θα τα βοηθήσουν να κατακτήσουν μεγαλύτερο αυτοέλεγχο στη ζωή τους.
Αυστηρή ανατροφή
Ο δεύτερος τρόπος ενστάλαξης του αυτοελέγχου στα παιδιά είναι ο καθορισμός ορίων. Αυτό σημαίνει ότι οι γονείς θα πρέπει να είναι αυστηροί και αντιδημοφιλείς - να είναι εκείνοι γονείς που απαιτούν από τα παιδιά τους να ολοκληρώνουν τις δουλειές τους και να τρώνε τα φαγητά που τους κάνουν καλό. “Οι έφηβοι χρειάζονται δομή και καθοδήγηση” εξηγεί ο δρ. Σαξ. “Όταν οι γονείς είναι πιο επιτρεπτικοί, τότε αυξάνεται η πιθανότητα να αυξηθούν και τα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και έλλειψης ενδιαφέροντος μεταξύ των έφηβων παιδιών τους, πράγμα το οποίο παρατηρείται και εμπειρικά”.
Και συνεχίζει: “Κάντε αυτό που πρέπει να κάνετε. Κλείστε την οθόνη. Πηγαίνετε με το παιδί σας μια βόλτα στη φύση, πηγαίνετε για ιστιοπλοΐα, ή επισκεφθείτε ένα μουσείο. Μην σας ανησυχεί το αν το παιδί σας είναι ή όχι δημοφιλές μεταξύ των άλλων παιδιών: η δημοφιλία αυτή είναι σήμερα για τους νέους εφήβους ένας μεγάλος παράγοντας κινδύνου και αρνητικών επιπτώσεων. Αν δεν τα κάνετε εσείς αυτά, τότε ποιος θα τα κάνει;”.
Όντως έτσι είναι. Το ερώτημα λοιπόν είναι το εξής: Εσείς είστε ένας γονιός που έχει τα κότσια να ενσταλάξει την ποιότητα του αυτοελέγχου στη νέα γενιά;
--
Η Annie Holmquist είναι ερευνήτρια στο Intellectual Takeout.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 28 Μαΐου 2019 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦίΜ - Μάρκος Δραγούμης.
