Του Marian L. Tupy
Ο Nikita Khrushchev, ο Σοβιετικός δικτάτορας κατά το διάστημα 1953 - 1964, λέγεται πως είπε ότι “όταν ο κόσμος γίνει σοσιαλιστικός, η Ελβετία θα πρέπει να παραμείνει καπιταλιστική για να μας λέει τις τιμές των πραγμάτων”.
Όσο σημαντικό ήταν να εκτίθεται ο κομουνιστικός κόσμος διαρκώς σε μία τουλάχιστον χώρα με σωστά οικονομικά, όπως η Ελβετία, τόσο είναι διδακτικό για τον καπιταλιστικό κόσμο να εκτίθεται συνεχώς σε τουλάχιστον μία χώρα με λάθος οικονομικά, όπως η Βενεζουέλα.
Οι κομουνιστές χρειάζονται τον καπιταλισμό
Ο Khrushchev, όπως όλοι οι πρώιμοι κομουνιστές, πίστευε στον τελικό θρίαμβο του σοσιαλισμού. Στις αρχές της δεκαετίας του 1920, η Σοβιετική Ένωση πούλησε κάποια από τα καλύτερα έργα τέχνης που διέθετε σε Αμερικανούς εκατομμυριούχους όπως ο Αμερικανός Υπουργός Οικονομικών Andrew Mellon, προκειμένου να συγκεντρώσει χρήματα για να επικρατήσει στον ρωσικό εμφύλιο πόλεμο.
Οι κομουνιστές πίστευαν ότι θα έπαιρναν πίσω τους πίνακες όταν ο κομουνισμός θα είχε θριαμβεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πάντως, η Αμερική απέκτησε την National Gallery of Art, ενώ οι Ρώσοι έμειναν με άδειες αίθουσες στο Ερμιτάζ.
Το απόφθεγμα του Khrushchev για την Ελβετία είχε όμως βάση. Οι πρώιμοι αντίπαλοι του σοσιαλισμού, όπως ο Ludwig von Mises και ο Friedrich Hayek, επεσήμαναν ότι χωρίς την ελεύθερη αγορά, οι σοσιαλιστές δεν θα είχαν τρόπο να προσδιορίζουν τις τιμές κανενός αγαθού.
Σε μία καπιταλιστική κοινωνία κανείς δεν ορίζει τις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών (εκτός βεβαίως αν συμπεριλάβει κανείς τα βαρέως ρυθμισμένα τμήματα της οικονομίας όπως το αμερικανικό σύστημα υγείας υπό το Obamacare). Οι τιμές ανακύπτουν “αυθόρμητα”, ανάλογα με την προσφορά και τη ζήτηση. Οι σοσιαλιστικές χώρες αντίθετα απασχολούν χιλιάδες γραφειοκράτες που προσπαθούν να εκτιμήσουν την μελλοντική προσφορά και ζήτηση και να ενσωματώσουν αυτές τις εκτιμήσεις σε σοβιετικού τύπου πενταετή πλάνα.
Την εποχή του Khrushchev είχε πια καταστεί σαφές ότι τα σοβιετικά “πλάνα” δεν άξιζαν ούτε το χαρτί πάνω στο οποίο τυπώνονταν. Η αποτυχία του κεντρικού σχεδιασμού εξηγούσε τόσο τις ελλείψεις σε βασικά αγαθά στην ΕΣΣΔ, όσο και την ανάγκη για μια ανεξάρτητη και καπιταλιστική Ελβετία.
Αντιστρόφως, είναι χρήσιμη για τους ανθρώπους που ζουν σε δημοκρατίες με ελεύθερες αγορές η διαρκής υπενθύμιση των συνεπειών των εναλλακτικών οικονομικών και πολιτικών διαρρυθμίσεων, όπως αυτών που ισχύουν στην σημερινή Βενεζουέλα.
Η προσπάθεια της χώρας να οικοδομήσει τον σοσιαλισμό του 21ου αιώνα σκόνταψε σε προβλέψιμα προβλήματα, όπως η αύξηση της βρεφικής θνησιμότητας, ο τριψήφιος πληθωρισμός, οι εκτεταμένες ελλείψεις σε τρόφιμα, η κατάρρευση του συστήματος υγείας και της νομοκρατίας, και η ολοένα και μεγαλύτερη καταστολή της αντιπολίτευσης από το κράτος.
Λάθος, λάθος και πάλι λάθος
Όπως έχω υποστηρίξει και στο παρελθόν, όλες οι σοσιαλιστικές χώρες εντέλει φτάνουν να αντιμετωπίζουν παρόμοια οικονομικά και πολιτικά προβλήματα. Και εξίσου σίγουρα θα υπάρχουν πάντα κάποιοι στη Δύση που θα σπεύσουν να υπερασπιστούν τον σοσιαλισμό. Ο Vladimir Lenin, ο ιδρυτής του σοβιετικού κράτους, αποκαλούσε ανθρώπους σαν κι αυτούς “χρήσιμους ηλίθιους”.
Αυτή την εβδομάδα, θυμήθηκα το πόσο πολύ δελεαστικός είναι ο σοσιαλισμός όταν ο Tucker Carlson, ο παρουσιαστής του ομώνυμου σόου στο Fox News, φιλοξένησε έναν νεαρό σοσιαλιστή από την οργάνωση The Students and Youth for a New America. Για να πάρετε μια ιδέα της συζήτησης μεταξύ των δύο, έχω μεταγράψει κάποια από τα σχόλια του Dakotah Lilly παρακάτω:
“Πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι αυτό που αντιμετωπίζει η Βενεζουέλα σήμερα είναι η τρομοκρατία από την αντιπολίτευση. Η αντιπολίτευση βομβαρδίζει σχολεία, βομβαρδίζει λεωφορεία και έχουν στήσει σύρματα στους δρόμους για να αποκεφαλίζουν τους αστυνομικούς σε μοτοσυκλέτες. Δεν είναι άγιοι. Είναι βίαιοι εξτρεμιστές, ορκισμένοι να ακυρώσουν την πρόοδο που έχει πετύχει η Βενεζουέλα τα τελευταία λίγα χρόνια”.
“Αν δείτε τους νεκρούς των τελευταίων μηνών σ' αυτές τις διαδηλώσεις, η πλειονότητα είναι συνδικαλιστές ηγέτες, αφοσιωμένοι Τσαβίστας και άνθρωποι της Αριστεράς”.
“Με οικονομικούς όρους, οι κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ στη Βενεζουέλα και η συσσώρευση κεφαλαίου από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις στη Βενεζουέλα, σίγουρα δεν βοηθούν την [οικονομική] κατάσταση”.
Σχεδόν όλα όσα υποστήριξε ο Lilly εδώ είναι καταφανώς ψέματα. Εκτεταμένα ρεπορτάζ από τους New York Times, ένα μέσο που δεν προβάλλει ούτε υποστηρίζει τον “αχαλίνωτο καπιταλισμό”, καταδεικνύουν ότι τα περισσότερα θύματα της πολιτικής βίας στη Βενεζουέλα είναι αντικυβερνητικοί διαδηλωτές.
Θύματα της Σειρήνας του σοσιαλισμού
Επιπροσθέτως, οι κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ σε κάποια άτομα που σχετίζονται με την κυβέρνηση της Βενεζουέλας δεν έχουν τίποτε να κάνουν με την οικονομική κατάρρευση της χώρας.
Πέρα από τις εξαγωγές πετρελαίου, η Βενεζουέλα ούτε έχει, ούτε κατασκευάζει κάτι που να θέλει κανείς στον κόσμο να αγοράσει. Έτσι, όταν η τιμή του πετρελαίου κατέρρευσε από τα 140 στα λιγότερα από 50 δολάρια ΗΠΑ το βαρέλι, η χώρα έχασε το μεγαλύτερο μέρος του συναλλάγματος που χρειαζόταν για να αγοράσει τρόφιμα και καταναλωτικά αγαθά από το εξωτερικό. Και επακολούθησαν οι ελλείψεις.
Πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν είναι εντελώς δίκαιο να κατηγορούμε τη γενιά των Αμερικανών millennials για την σχεδόν απόλυτη άγνοιά τους. Το σύστημα κρατικής εκπαίδευσης είναι ουσιαστικά κατεστραμμένο. Οι Αμερικανοί μαθητές περνάνε χρόνια στην πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια “εκπαίδευση” χωρίς να μάθουν για τα εγκλήματα του κομουνισμού και τις οικονομικές αποτυχίες του σοσιαλισμού. Η Ιστορία και τα Οικονομικά δεν είναι τα δημοφιλέστερα μαθήματα, και τις περισσότερες φορές οι διδάσκοντες κλίνουν προς τα αριστερά.
Ακόμη χειρότερο είναι πως οι νέοι άνθρωποι, όπως ο Dakotah Lilly είναι βαθιά ιδεαλιστές και γίνονται εύκολα θύματα στις Σειρήνες του σοσιαλισμού. Βλέπουν τις ατέλειες της δημοκρατίας των ελεύθερων αγορών στη χώρα τους και υποθέτουν ότι άλλες χώρες με αντίθετες οικονομικές και πολιτικές διαρρυθμίσεις, όπως η σοσιαλιστική Βενεζουέλα, θα προσφέρουν μια καλύτερη ζωή στους πολίτες τους.
Οι πολίτες της Βενεζουέλας όμως έχουν ανακαλύψει ότι αυτό δεν ισχύει. Οι Αμερικανοί πρέπει να μάθουν από το παράδειγμα της Βενεζουέλας.
Αναδημοσίευση από το CapX
--
Ο Marian L. Tupy είναι υπεύθυνος έκδοσης του HumanProgress.org και διακεκριμένος αναλυτής δημόσιας πολιτικής στο Center for Global Liberty and Prosperity.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 22 Μαΐου 2017 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education (FEE) και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης”.
