Την επανάκαμψη των ελληνικών τραπεζών με μείωση των κόκκινων δανείων ΜΕΔ τα οποία για τις συστημικές τράπεζες υποχώρησαν κατά μέσο όρο κάτω από 5% στο τέλος του 2023 προς το μέσο όρο των ευρωπαϊκών τραπεζών καταγράφει το ΔΝΤ, παράλληλα με την εντυπωσιακή επαναφορά τους στην κερδοφορία, όπως επισημαίνεται (με διψήφια απόδοση κεφαλαίων ROE), όπως επίσης και την αντοχή τους στα stress tests.
Ωστόσο κριτική ασκείται για τους servicers των κόκκινων δανείων με αναφορές ότι υποαπέδωσαν και έφεραν κατώτερα αποτελέσματα σε σχέση με τα αναμενόμενα, ενώ γίνεται και προτροπή προς τις αρχές, να δράσουν ανάλογα αν προκύψει κίνδυνος από την υποαπόδοση αυτή.
Πέραν της αναφοράς στην έκθεση, το ΔΝΤ τους έχει αφιερώσει ειδικό πλαίσιο (box), με πολύ δυσμενείς επανειλημμένες αναφορές. Δεδομένου ότι τα στοιχεία της ΤτΕ για τα κόκκινα δάνεια που διαχειρίζονται οι servicers συλλέγονται και επεξεργάζονται ανά τρίμηνο και ότι για την έκθεση έπρεπε να συγκεντρωθούν στοιχεία επίσης, τα νούμερα για τα κόκκινα δάνεια που δεν άλλαξαν πάντως σημαντικά είναι του πρώτου εξαμήνου.
Στην έκθεση του ΔΝΤ αναφέρονται τα εξής για τις εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων:
«Η απόδοση ανάκτησης του προβληματικού χρέους από τους πιστωτικούς φορείς είναι χαμηλότερη των προσδοκιών, αλλά οι τράπεζες δεν αντιμετωπίζουν βραχυπρόθεσμο κίνδυνο πρόσθετων ζημιών από τα πρώην ΜΕΔ τους.
Οι αρχές παρακολουθούν στενά την απόδοση των πιστωτικών εταιρειών που είναι επιφορτισμένες με την ανάκτηση πρώην ΜΕΔ που πέρασαν εκτός των ισολογισμών των τραπεζών μέσω του συστήματος Ηρακλής.
Παρόλο που η ανάκτηση του προβληματικού χρέους έχει υπολειπόμενη απόδοση σε σχέση με τα αρχικά επιχειρηματικά σχέδια, εν μέρει λόγω της χαμηλότερης από την αναμενόμενη είσπραξη για περιορισμένο αριθμό σημαντικών συναλλαγών, οι αρχές υπολογίζουν χαμηλά τον βραχυπρόθεσμο κίνδυνο να υποστούν ζημίες οι τράπεζες στα ομόλογά τους και να ενεργοποιηθούν οι κρατικές εγγυήσεις.
Ωστόσο, οι δείκτες έγκαιρης προειδοποίησης για την υποαπόδοση των πιστωτικών εταιρειών θα πρέπει να παρακολουθούνται προσεκτικά και οι αρχές θα πρέπει να αποφασίζουν διορθωτικά μέτρα όπως απαιτείται.
Οι αρχές παρακολουθούν στενά την απόδοση των εταιρειών, δεδομένου του ακόμη μεγάλου ποσού του προβληματικού χρέους υπό ανάκτηση: 71,1 δισ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο του 2023, από 87 δισ. ευρώ στο δεύτερο τρίμηνο του 2022».
Σημειώνεται επίσης ότι «η ανάκτηση προβληματικού χρέους είχε σχετικά καλύτερη απόδοση για τις επιχειρήσεις από ότι για τα νοικοκυριά: το χρέος των εταιριών αντιστοιχούν στο 33,6% του συνολικού προβληματικού χρέους στο δεύτερο τρίμηνο του 2023, έναντι 43% στο αποκορύφωμά του».
Ειδικό πλαίσιο αναφοράς
Παρακάτω αφιερώνεται από το Ταμείο και ειδικό πλαίσιο (box) για τους servicers. Ειδικότερα για τις Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων το ΔΝΤ αναφέρει επί λέξει:
«Το Υπουργείο Οικονομικών λαμβάνει μηνιαίες λεπτομερείς αναφορές για κάθε συναλλαγή ΜΕΔ που υποβάλλεται σε επεξεργασία μέσω του προγράμματος Ηρακλής, με δεδομένα σχετικά με την απόδοση ανάκτησης (κεφαλαίων από δάνεια), τα οποία διατηρούνται εμπιστευτικά και δεν μπορούν να αποκαλυφθούν από το ΔΝΤ.
Παρακολουθούνται διάφοροι δείκτες απόδοσης, καθώς και το επίπεδο ευθυγράμμισης με το νόμο και τα επιχειρηματικά σχέδια του Ηρακλή. Η μελλοντική ανάλυση σεναρίων υλοποιείται επίσης με βάση συντηρητικές παραμέτρους».
Χαμηλότερη από την αναμενόμενη απόδοση ανάκτησης
«Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η απόδοση ανάκαμψης δεν έχει επιτύχει τους ενδιάμεσους στόχους που τέθηκαν στα αρχικά επιχειρηματικά σχέδια, για περιορισμένο αριθμό συναλλαγών μόνον.
Ως εκ τούτου, η μεγάλη πλειονότητα των συναλλαγών ανακτάται όπως είχε προγραμματιστεί ή καλύτερα από το αναμενόμενο, αν και ο παγκόσμιος δείκτης απόδοσης βρίσκεται κάτω από το αναμενόμενο 100% έως τα τέλη Νοεμβρίου 2022. Ένα σημαντικό ποσοστό του προβληματικού χρέους οφείλεται σε ‘βιώσιμους’ οφειλέτες ή/και θα μπορούσε να αναδιαρθρωθεί, γεγονός που θα άφηνε θετικές προοπτικές για αποτελεσματική ανάκαμψη στο μέλλον. Η αύξηση του ΑΕΠ μετά την πανδημία, καθώς και η άνοδος της αγοράς ακινήτων στην Ελλάδα συνεισφέρουν θετικά στις προοπτικές ανάκαμψης των ΜΕΔ» αναφέρει το ΔΝΤ.
Καμία αναμενόμενη ζημιά για τις τράπεζες και το Δημόσιο
«Σε αυτό το ακόμη πρώιμο στάδιο της διαδικασίας ανάκαμψης του προβληματικού χρέους, το οποίο μπορεί να διαρκέσει 10 έως 15 χρόνια ή περισσότερο, ανάλογα με την τυπολογία του χρέους και των εξασφαλίσεων, ο κίνδυνος οι τράπεζες να αντιμετωπίσουν πρόσθετες ζημιές από τα ΜΕΔ τα οποία πούλησαν και τιτλοποιήθηκαν μέσω του Ηρακλή, δεν θα προκύψει, ακόμη και για συναλλαγές που αποδίδουν κατώτερες των προσδοκιών, τουλάχιστον για το εγγύς μέλλον υπό τις τρέχουσες συνθήκες.
Συνεπώς, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, η κρατική εγγύηση δεν θα ενεργοποιηθεί με βάση πρόσφατες εκτιμήσεις. Στη συνέχεια, η προβληματική ανάκαμψη του χρέους δεν θα πρέπει να θεωρείται ως μάκρο ζήτημα κρίσιμης σημασίας για την Ελλάδα, ακόμη και αν τα υψηλά ποσά των ΜΕΔ εξακολουθούν να βρίσκονται υπό ανάκτηση» προσθέτουν οι αναλυτές
Εποπτεία των Εταιρειών Διαχείρισης
«Η ΤτΕ είναι υπεύθυνη για την εποπτεία των πιστωτικών εταιρειών που είναι ρυθμιζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Πληροφορίες αναφέρονται και στην ΕΚΤ/SSM.
Μέχρι στιγμής, κανένας πιστωτικός φορέας δεν έχει υποβάλει αίτηση για ειδική άδεια που θα του επέτρεπε να παρέχει στους αναξιοπαθούντες οφειλέτες αναχρηματοδότηση εκτός από την αναδιάρθρωση του χρέους. Η δευτερογενής αγορά ΜΕΔ αναπτύσσεται, με προβληματικό χρέος που πωλείται από τους πιστωτικούς φορείς σε εξωτερικούς αγοραστές που δεν υπόκεινται σε ρύθμιση, ιδίως σε ξένους επενδυτές.
Σύμφωνα με την ΤτΕ, δεν έχουν πραγματοποιηθεί συναλλαγές πώλησης και μίσθωσης (αγορές από τράπεζες που δημιούργησαν NPLs)» καταλήγει το ΔΝΤ.
