Η πιθανότητα απότομης προσγείωσης (hard landing) στην παγκόσμια οικονομία (λόγω των μέτρων αντιμετώπισης του πληθωρισμού, σύσφιξης και αύξησης των επιτοκίων) έχει υποχωρήσει, εκτιμά το ΔΝΤ. Σε συνδυασμό με τις προβλέψεις του για τον πληθωρισμό διεθνώς και ειδικότερα για την Ευρωζώνη, οι πολιτικές που προκρίνει δεν προβλέπουν, μείωση των επιτοκίων από το 2024 και συνιστά στους Κεντρικούς Τραπεζίτες να μη βιαστούν, αλλά ούτε και να τα αυξήσουν κι άλλο στη συνέχεια. Εκτιμά δηλαδή, ότι «υπάρχουν ελάχιστες περιπτώσεις που απαιτείται τώρα νέα αύξηση επιτοκίων».
Αντίθετα στην περίληψη που αφορά. Στην παγκόσμια οικονομία, αναφέρεται ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στο στόχο του (2%) το 2025 στις περισσότερες περιπτώσεις. Ωστόσο, η ΕΚΤ έχει αλλάξει τον τρόπο που μετρά τους μέσους όρους για τους στόχους, που σημαίνει ότι μπορεί να κινηθεί νωρίτερα αν οι μετρήσεις το επιτρέψουν.
Συγκεκριμένα οι άμεσες και έμμεσες συστάσεις του Ταμείου προς τις Κεντρικές Τράπεζες είναι να διατηρήσουν υψηλά τα επιτόκια λόγω του σκληρού πυρήνα του πληθωρισμού, ο οποίος εκτιμάται ότι παραμένει σε επίπεδα που δεν ευνοούν χαλάρωση.
Από την άλλη πλευρά, ειδικά για την Ελλάδα, όλα τα βασικά στοιχεία είναι θετικά, ακόμα και για το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών το έλλειμμα το οποίο διογκώθηκε λόγω ενέργειας και καυσίμων και προβλέπεται να μειωθεί στο 6% το 2024 και να υποχωρήσει περαιτέρω αν και με σχετικά βραδύτερο του επιθυμητού, ρυθμό, με τις προβολές να δίνουν έλλειμμα 3,2% το 2028 έναντι 2,2% το 2019 πριν ξεσπάσει, όμως τότε η πανδημία ο πληθωρισμός και τελικά ο πόλεμος, που το έφεραν στο 10% το 2022.
Τα στοιχεία για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι πολύ θετικά και θετικές επίσης είναι οι προβολές για τον πληθωρισμό, όπως και για την απασχόληση που είναι τα τρία σημαντικότερα στοιχεία για μία οικονομία και ειδικά για την ελληνική. Οι προβολές του ΔΝΤ για την ανάπτυξη και τον πληθωρισμό είναι πολύ θετικές, ξεπερνούν αυτές της Ευρωζώνης τόσο φέτος όσο και του χρόνου και για την ανάπτυξη και για τον πληθωρισμό και συμπίπτουν σχεδόν απόλυτα με τις κυβερνητικές προβλέψεις.
Ταυτόχρονα, όμως, το Ταμείο προβλέπει πολύ θετική εξέλιξη με μείωση της ανεργίας στην Ελλάδα σε μονοψήφιο νούμερο από του χρόνου, που συνδέεται με το ζήτημα της επαναφοράς των τριετιών στις αμοιβές.
Ειδικότερα για την ανεργία στην Ελλάδα, το ΔΝΤ κάνει μία πολύ θετική πρόβλεψη, εκτιμώντας ότι για πρώτη φορά εδώ και μία δεκαετία και πλέον το ποσοστό της ανεργίας θα υποχωρήσει σε μονοψήφιο νούμερο κάτω από το 10% από του χρόνου. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι η ανεργία θα φθάσει το 10,8% φέτος στο τέλος του έτους και θα υποχωρήσει στο 9,3% το 2024.
Πληθωρισμός, επιτόκια και κίνδυνοι για τις τράπεζες
Στην περίληψη με τα βασικά σημεία της έκθεσης αναφέρεται ότι οι κίνδυνοι για τις προοπτικές (outlook) είναι πιο ισορροπημένοι από ότι πριν από έξι μήνες, λόγω της επίλυσης των εντάσεων στο ανώτατο όριο του χρέους των ΗΠΑ και των αρχών της Ελβετίας και των ΗΠΑ που ενήργησαν αποφασιστικά για να περιορίσουν την οικονομική αναταραχή, σύμφωνα με το ΔΝΤ.
Η πιθανότητα «απότομης προσγείωσης» έχει υποχωρήσει, αλλά το ισοζύγιο των κινδύνων για την παγκόσμια ανάπτυξη παραμένει πτωτικό, λέει. Η κρίση στον τομέα των ακινήτων της Κίνας θα μπορούσε να βαθύνει, με παγκόσμιες επιπτώσεις, ιδιαίτερα για τους εξαγωγείς εμπορευμάτων, αναφέρει.
Στο μεταξύ, οι βραχυπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό έχουν αυξηθεί και θα μπορούσαν να συμβάλουν –μαζί με τις σφικτές (ισχυρές) αγορές εργασίας διεθνώς– στις πιέσεις του πυρήνα του πληθωρισμού που επιμένουν και απαιτούν υψηλότερους ρυθμούς πολιτικής από τους αναμενόμενους. Περισσότεροι κλιματικοί και γεωπολιτικοί κλυδωνισμοί θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν νέα ξεσπάσματα στις τιμές των τροφίμων και της ενέργειας.
«Υπάρχει μικρό περιθώριο λάθους στο μέτωπο της πολιτικής», βάζει υπότιτλο το Ταμείο στις πολιτικές των Κεντρικών Τραπεζών. «Οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να αποκαταστήσουν τη σταθερότητα των τιμών, ενώ χρησιμοποιούν εργαλεία πολιτικής για να ανακουφίσουν το ενδεχόμενο χρηματοοικονομικό στρες όταν χρειάζεται. Τα αποτελεσματικά πλαίσια νομισματικής πολιτικής και η επικοινωνία είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθεροποίηση των προσδοκιών και την ελαχιστοποίηση του κόστους παραγωγής από τον αποπληθωρισμό.
Οι υπεύθυνοι χάραξης δημοσιονομικής πολιτικής θα πρέπει να δημιουργήσουν εκ νέου δημοσιονομικά περιθώρια ελιγμών και να αποσύρουν μη στοχευμένα μέτρα προστατεύοντας παράλληλα τους ευάλωτους.
Οι μεταρρυθμίσεις για τη μείωση των διαρθρωτικών εμποδίων στην ανάπτυξη -ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή στην αγορά εργασίας– θα εξομαλύνουν τη μείωση του πληθωρισμού με στόχο και θα διευκολύνουν τη μείωση του χρέους» είναι οι προτεινόμενες γενικές κατευθύνσεις του Ταμείου.
Ο πληθωρισμός μειώνεται οι προκλήσεις παραμένουν
Με τον πληθωρισμό να μειώνεται, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πλησιάζουν στο τελικό στάδιο του κύκλου πληθωρισμού που ξεκίνησε το 2021. Ωστόσο, παρά την πρόοδο, εξακολουθούν να υπάρχουν επίμονες προκλήσεις πολιτικής, εκτιμά στο συγκεκριμένο κεφάλαιο η έκθεση του Ταμείου.
«Ο υποκείμενος πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλός στις περισσότερες χώρες και θα μπορούσε εύκολα να επιμείνει» αναφέρεται.
Προτείνει λοιπόν «προτεραιότητα στις μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την προσφορά, οι οποίες θα περιορίσουν τις μεγάλες απώλειες παραγωγής που προβλέπονται σύμφωνα με τις τρέχουσες πολιτικές, ειδικά για τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες».
Προτείνει ειδικότερα, «πολιτικές με βραχυπρόθεσμο αντίκτυπο που αποκαθιστούν σταθερά τη σταθερότητα των τιμών:
-Καθώς ο παγκόσμιος πληθωρισμός παραμένει υψηλός και μειώνεται αργά, οι Κεντρικές Τράπεζες θα πρέπει γενικά να διατηρήσουν μια αυστηρή στάση και να αποφύγουν πρόωρη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
-Ταυτόχρονα, υπάρχουν λιγότερες περιπτώσεις στις οποίες δικαιολογούνται σημαντικές αυξήσεις επιτοκίων, με αυξανόμενη διαφοροποίηση μεταξύ αναγκών πολιτικής των χωρών για τη διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών.
-Από τη στιγμή που ο πυρήνας του πληθωρισμού υποχωρήσει σαφώς, με τον πληθωρισμό και τις πληθωριστικές προσδοκίες να πλησιάζουν τον στόχο, μπορεί να δικαιολογείται η σταδιακή μετατόπιση των επιτοκίων προς μια πιο ουδέτερη πολιτική, ενώ σηματοδοτεί τη συνεχιζόμενη δέσμευση για σταθερότητα των τιμών.
-Για χώρες με πληθωρισμό ήδη κάτω από τον στόχο, μπορεί να είναι απαραίτητες πολιτικές χαλάρωσης για τη μείωση των κινδύνων.
-Το έργο για τις κεντρικές τράπεζες περιπλέκεται από τη δυσκολία εκτίμησης των επιπέδων εμπιστοσύνης των ουδέτερων επιτοκίων και της ανεργίας, καθώς και από τις καθυστερήσεις στη μετάδοση της πολιτικής.
-Η βαθμονόμηση της νομισματικής πολιτικής θα απαιτήσει τη στάθμιση του κόστους της πρόωρης μείωσης των ονομαστικών επιτοκίων έναντι του κόστους της υπερβολικής καθυστέρησης.
