Το επιχαλκωμένο άγαλμα του Μπιλ Κλίντον που στήθηκε στο κέντρο της Πρίστινας, και το οποίο κρατάει στο δεξί του χέρι το διάταγμα με το οποίο ενέκρινε τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς του 1999, είναι η εικαστική απεικόνιση της γενεσιουργού αιτίας των προβλημάτων που συνεχίζονται στο Κοσσυφοπέδιο, και που προχθές αναζωπυρώθηκαν, με αφορμή την αντικατάσταση των πινακίδων στα αυτοκίνητα των Σέρβων με κοσοβάρικες.
Προς το παρόν η κατάσταση αποκλιμακώθηκε με τη παρέμβαση των ΗΠΑ, αλλά ο Σεπτέμβριος είναι κοντά και ενδεχομένως θα αναζωπυρωθούν. Επί προσθέτως αποφασίστηκε να μην γίνονται αποδεκτά τα σερβικά δελτία ταυτότητας στις συνοριακές διαβάσεις, και στους κατόχους τους να παρέχεται προσωρινό έγγραφο για την είσοδο στο Κόσοβο με διάρκεια παραμονής 90 ημερών. Γνώριζαν φυσικά ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις, και προφανώς σε αυτές ευελπιστούσαν προκειμένου να πυροδοτήσουν στρατιωτικές αντιδράσεις.
Υπάρχουν δύο όψεις στο θέμα του Κοσόβου: Η αφελής του ευρωπαϊκού φιλελευθερισμού, ο οποίος τα προβλήματα μεταξύ των εθνικών ομάδων των Βαλκανίων τα ατενίζει με ψευδαίσθηση, νομίζοντας ότι πρόκειται για την πολιτισμένη διαμάχη μεταξύ Βαλλόνων και Φλαμανδών στο Βέλγιο. Ξεχνούν ότι στη βαλκανική αυτά κόστισαν αίμα και εχθρότητα αιώνων. Και το αίμα έχει μνήμη, τροφοδοτεί μίση, αναζωπυρώνει πάθη, θρέφει εθνικισμούς, εμποδίζει την εύκολη γειτονία.
Η άλλη όψη είναι αυτή των ηγέτιδων δυνάμεων. Το άγαλμα του Κλίντον δείχνει την αυθαίρετη έως ρατσιστική παρέμβαση στον κατακερματισμό των Βαλκανίων. Το ευρώ ως νόμισμα που υιοθέτησαν οι Κοσοβάροι χωρίς να ανήκουν στην ευρωζώνη ( και πριν το 2022 χρησιμοποιούσαν το γερμανικό μάρκο) δείχνει ποια μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη ήθελε ζώνες επιρροής στα Βαλκάνια χωρίς να ενδιαφερθεί για το κόστος. Έτσι μετά την επέμβαση του ΝΑΤΟ, το Κόσοβο μετετράπη σε ένα ιδιάζον κρατικό υβρίδιο, που υπάρχει εντός ενός άλλου κράτους, του Σερβικού (έδωσαν και πάτημα στο Πούτιν καθώς χρησιμοποίησε την στήριξη της ανεξαρτησίας του Κοσόβου από τον Τζωρτζ Μπους, ως επιχείρημα για τη Γεωργία, λίγους μήνες αργότερα).
Το πρόβλημα για μας είναι ότι η επιχειρούμενη ανεξαρτησία του Κοσόβου δεν είναι αθώα, όπως φαίνεται σε όσους αρέσκονται να μιλούν για αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία των λαών. Γιατί ανεξαρτήτως βουλήσεως ΗΠΑ και ΕΕ (και επειδή στα Βαλκάνια οι εθνικισμοί είναι ενεργοί), η κοσοβάρικη ανεξαρτησία θα είναι μια ανεξαρτησία… εν μελλοντική δεσμεύσει: Πρόσφατα, τον Φεβρουάριο του 2022, το Κόσοβο και η Αλβανία αποφάσισαν να ιδρύσουν ελεύθερη διασυνοριακή περιοχή έκτασης 60 και βάθους 30 χιλιομέτρων, εντός των οποίων οι πολίτες θα κινούνται ελεύθερα. Η κοινή περιοχή θα έχει κοινές δημόσιες υπηρεσίες (!) και οι μετακινούμενοι θα μπορούν να παραμένουν στο άλλο τμήμα, να σπουδάζουν, ωσάν να είναι η χώρα τους.
Εντάξει, δεν χρειάζεται κανείς να είναι Σερβόφιλος ή Ρωσόφιλος (η Ρωσία για δικούς της λόγους καταγγέλλει αυτή την πολιτική) για να μη διακρίνει σε αυτή την κίνηση ένα πρώτο βήμα, ένα πρόπλασμα, μιας μετέπειτα ένωσης των δύο κρατών και τη δημιουργία της «Μεγάλης Αλβανίας». Σημειωτέον τότε που πάρθηκε η απόφαση, η Σερβία είχε ζητήσει την παρέμβαση της ΕΕ, η οποία ποίησε την νήσσαν.
Η Ελλάδα έχει πράξει το καλύτερο δυνατόν για το Κόσοβο. Παρότι είναι μια κυβέρνηση χωρίς τις καλύτερες συστάσεις (Ουτσεκάδες, λαθρεμπόριο ναρκωτικών κ.α.) έχει ψηφίσει αιτήματά του για ένταξη σε διεθνείς οργανισμούς όπως το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, συμμετέχει και στη μη στρατιωτική αποστολή της ΕΕ – EULEX, όπως και στην αποστολή του ΝΑΤΟ KFOR (το υπενθύμισε χθες από το Βιετνάμ ο Νίκος Δένδιας, λέγοντας ότι θα παρέμβει μεσολαβητικά).
Η άρνηση της Ελλάδας ως τώρα να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του (ασκούνται έντονες πιέσεις από ΗΠΑ και ΕΕ, που καλό θα ήταν να μην τελεσφορήσουν), δεν έχει να κάνει με την πρόσδεσή μας στον μακροχρόνιο ιστορικό κύκλο φιλίας με την Σερβία, όπως πιστεύουν οι Ευρωπαίοι, οι εδώ ευρωπαϊστές, αλλά και οι ίδιοι οι Κοσοβάροι. Το πράττουμε γιατί διαφορετικά θα ήταν σαν να ήραμε την άρνησή μας στο ψευδοκράτος της Βόρειας Κύπρου. Οι δυο περιπτώσεις είναι όμοιες. Αφορούν απόσχιση από υπάρχουσα κρατική οντότητα.
Παράλληλα μια τέτοια αναγνώριση λειτουργεί εν δυνάμει ως θρυαλλίδα και απελευθερώνει δυνάμεις, τελούσες εν αναμονή, για ενδεχόμενη δημιουργία προβλημάτων στη Θράκη. Δεν είναι τυχαίο που δεν το αναγνωρίζει η Ισπανία, η οποία έχει το γνωστό πρόβλημα της Καταλωνίας, η Ρουμανία με τα προβλήματα της Ουγγρικής μειονότητας, η Σλοβακία επίσης με προβλήματα Ουγγρικής μειονότητας στα νότια της χώρας, και φυσικά η Κύπρος.
Η μόνη θετική παρέμβαση των ΗΠΑ και της Ευρώπης θα ήταν ο κατευνασμός. Εάν συνέβαλαν έτσι ώστε τα εθνικά μέλη να έχουν μεγάλη αυτονομία μέσα σε υπάρχουσες κρατικές οντότητες. Μόνο έτσι θα αμβλύνονταν τα πάθη και θα εξευρωπαϊζονταν οι νοοτροπίες. Και τα βαλκάνια θα έφευγαν από τον ιστορικό κύκλο της αιματηρής έμπρακτης εχθρότητας.
