Πίσω από τη γενική εντύπωση για την πορεία των χρηματιστηρίων από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα, η οποία παρουσιάζεται ως θετική, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Ο S&P 500 βρίσκεται σε μια εξαιρετικά κρίσιμη καμπή, με την επενδυτική ψυχολογία να ανατρέπεται καθημερινά και το φόβο να ξανακάνει την εμφάνισή του.
Τι δείχνουν τα στοιχεία μέχρι σήμερα; Ότι το 83% των εταιρειών του χρηματιστηριακού δείκτη S&P 500 βρίσκονται κάτω από τον κινητό μέσο όρο των 50 ημερών (ΚΜΟ-50), εμφανίζοντας πτωτική τάση. Στην κορυφή του Δεκεμβρίου του 2024 το αντίστοιχο ποσοστό βρισκόταν μόλις στο 27%. Παράλληλα ο δείκτης φόβου Volatility Index VIX παρουσιάζει κατά το ίδιο χρονικό διάστημα άνοδο της τάξης του 50%.
Ας δούμε κατά πρώτον τα μηνύματα από την ψυχολογική διάθεση των επενδυτών η οποία είναι το Α και το Ω για την πορεία των χρηματιστηρίων. Ο δείκτης Fear & Greed Index του CNN Business που μετρά την ψυχολογία των επενδυτών από το 0 που είναι ο απόλυτος φόβος μέχρι το 100 που είναι η απόλυτη απληστία, σήμερα βρίσκεται στο 27. Δηλαδή στο σημείο του φόβου και πολύ κοντά στο σημείο που εκδηλώνεται ο απόλυτος φόβος, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα:
Όπως παρατηρούμε και στην ακόλουθη γραφική παράσταση, ο Fear & Greed Index πλησιάζει τα επίπεδα του απόλυτου φόβου που είχε βιώσει τον Αύγουστο του 2024, όταν είχε βρεθεί στις 17 μονάδες.
Ας δούμε όμως πέρα από την επενδυτική ψυχολογία τι καταγράφει η πορεία του S&P 500 και των μετοχών που τον απαρτίζουν. Ο S&P 500 ετοιμάζεται να διασπάσει καθοδικά τον κινητό μέσο όρο των 125 ημερών, όπως παρατηρούμε και στο ακόλουθο γράφημα. Kάτι που για πολλούς χρηματιστηριακούς τεχνικούς θα σηματοδοτήσει αλλαγή στη γενική τάση. Η προηγούμενη καθοδική διάσπαση του τον Αύγουστο του 2024 είχε αποδειχθεί ψευδής.
Τα ETFs που παρακολουθούν τους χρηματιστηριακούς και κλαδικούς δείκτες από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα, όπως βλέπουμε και στο ακόλουθο γράφημα, είναι χρωματικά ουδέτεροι με κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις. Ποιες είναι αυτές οι εξαιρέσεις; Όπως βλέπουμε με πράσινο χρώμα και με απόδοση +7,97% βρίσκεται το ETF VXX που επενδύει σε θέσεις short, δηλαδή στην πτώση του S&P 500, το ETF UVXY με απόδοση +11,49% που επενδύει στον δείκτη φόβου VIX, το ETF GDX με απόδοση +6,08% που επενδύει σε μετοχές εξόρυξης χρυσού και το ETF YANG με απόδοση +18,76% που επενδύσει σε θέσεις short στα κινεζικά χρηματιστήρια.
(Κάντε κλικ επάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
Αλλά και η εικόνα των μετοχών δε διαφέρει αισθητά. Μόνο ορισμένες μετοχές όπως η META με +5,18%, η LLY (Eli Lilly and Company) με +3,61%, η UBER με +9,37% και η MU (Micron Technology Inc) με +18,04% έχουν κάνει τη διαφορά, όπως βλέπουμε στον ακόλουθο πίνακα, που απεικονίζει τις μετοχές με βάση τη χρηματιστηριακή τους αξία.
(Κάντε κλικ επάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
Όποτε οι αγορές προβληματίζουν με τη συμπεριφορά τους επανερχόμαστε αναγκαστικά στα θεμελιώδη στοιχεία των εταιρειών. Τα λεγόμενα fundamentals για να προβούμε σε ψύχραιμες συγκρίσεις και αποτιμήσεις. Στο ακόλουθο γράφημα βλέπουμε ότι τα περισσότερα Ρ/Ε, δηλαδή οι πολλαπλασιαστές κερδών που στην ουσία μας δείχνουν σε πόσα χρόνια θα πάρουμε πίσω τα κεφάλαια που έχουμε δεσμεύσει σε μια μετοχή, είναι στο κόκκινο.
Δηλαδή για τις μετοχές που είναι στο κόκκινο θα χρειαστούμε περισσότερα από 30 χρόνια για να αποσβέσουμε την επένδυση μας. Έτσι η μετοχή TSLA διαπραγματεύεται 108 φορές τα κέρδη της, η LLY 87,5 φορές, η NVDA 53, η AMZN 46,9 φορές κλπ. Οι αποτιμήσεις των εισηγμένων εταιρειών στη Wall Street ακόμα και των πιο εμβληματικών είναι ιδιαίτερα απαιτητικές. Με αποτέλεσμα οποιαδήποτε δυσάρεστη απόκλιση από την αναμενόμενη πορεία, μπορεί να εκληφθεί ως εντελώς αναπάντεχο και αρνητικό γεγονός.
(Κάντε κλικ επάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
Η πορεία της Wall Street τα τελευταία πέντε χρόνια στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη διαρκή αύξηση της κερδοφορίας των εισηγμένων εταιρειών και στα υψηλά Ρ/Ε που οδηγούν σε πρωτοφανείς αποτιμήσεις. Η αυξητική τάση της κερδοφορίας εξακοντίζει τις αποτιμήσεις και τις υπεραξίες. Όπως παρατηρούμε στον ακόλουθο πίνακα, στον οποίο απεικονίζονται οι ποσοστιαίοι ρυθμοί αύξησης των κερδών κατά τη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, οι ποσοστιαίες μεταβολές είναι σημαντικές. Η BRK του Γουώρεν Μπάφετ εμφανίζει μέση ετήσια αύξηση κερδών της τάξης του +93% από το 2019 μέχρι σήμερα, η Nvidia +48%, η ΑΜΖΝ +23%, η Google +21%, η Microsoft +18%, η Apple +15% και η Eli Lilly +13%.
(Κάντε κλικ επάνω στην εικόνα για μεγέθυνση)
Οι θεαματικές αυξήσεις κερδών οδηγούν σε ιδιαίτερα υψηλές αποτιμήσεις. Εκτός από την μετοχή της NVDA η οποία με μέση ετήσια αύξηση κερδών +48% από το 2019 μέχρι σήμερα, έχει δει την τιμή της να αυξάνεται κατά +2.207% στο ίδιο χρονικό διάστημα και από τη μετοχή της LLY που κατέγραψε άνοδο +469%, οι υπόλοιπες μετοχές έχουν κινηθεί ανάλογα με τα κέρδη τους. Πάντα βέβαια με υψηλούς πολλαπλασιαστές. Η Google έχει αποδώσει +162% την τελευταία πενταετία, η Apple +211%, η ΑΜΖΝ +117%, η Microsoft +145% και η Berkshire +96%.
Και ενώ οι ταύροι και οι αρκούδες παίρνουν θέση στην αρένα, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που κάνουν αναφορά στο ενδεχόμενο επιστροφής του Volmageddon. Ο οποίος είχε κάνει την εμφάνιση του τον Φεβρουάριο του 2018, με τον διπλασιασμό του VIX μέσα σε μια μόλις χρηματιστηριακή συνεδρίαση. Γεγονός που είχε οδηγήσει σε μια πρωτοφανή αύξηση της μεταβλητότητας που με σειρά της είχε προκαλέσει πρωτοφανείς ζημιές στο χώρο των παράγωγων χρηματιστηριακών προϊόντων.
*ΥΓ. Ο όρος Volmageddon προέρχεται από τη συρραφή των λέξεων volatility (μεταβλητότητα) και Armageddon (Αρμαγεδδών)
