Επέλαση του ιού του Δυτικού Νείλου
Shutterstock
Shutterstock

Επέλαση του ιού του Δυτικού Νείλου

Κρούσματα από τον ιό, έχουν εμφανιστεί σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη σημαντικές επιδημίες έχουν αναφερθεί από τη Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του 1960 και από τη Ρουμανία το 1996. Εντούτοις, φέτος η λοίμωξη δείχνει ένα εξαιρετικά επιθετικό πρόσωπο, αφού ο αριθμός των νεκρών όλο και αυξάνεται, σπέρνοντας την ανησυχία.

Συναγερμός έχει σημάνει στις υγειονομικές αρχές, καθώς ο συνολικός αριθμός των θανάτων από τον ιό του Δυτικού Νείλου ανήλθε στους 6, με τους 5 μάλιστα να καταγράφονται σε μόλις μία εβδομάδα.

Θάνατοι και κρούσματα από τον ιό του Δυτικού Νείλου

Συγκεκριμένα, ο πρώτος νεκρός γνωστοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα και αφορούσε έναν ηλικιωμένο στις Σέρρες.

Σύμφωνα με την εβδομαδιαία επιδημιολογική έκθεση του ΕΟΔΥ, ο συνολικός αριθμός των κρουσμάτων της νόσου, τα οποία έχουν καταγραφεί εργαστηριακά, έφτασαν τα 33, ενώ ο συνολικός αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται είναι 8, με τους πέντε εξ αυτών να είναι διασωληνωμένοι σε μονάδες εντατικής θεραπείας.

Σήμερα, έχουν καταγραφεί συνολικά έξι θάνατοι σε ασθενείς με λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου και με εκδηλώσεις από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ). Είχαν ηλικία άνω των 73 ετών (διάμεση ηλικία θανόντων= 83 έτη, εύρος 74 - 92 έτη).

Από την αρχή της περιόδου 2024, μέχρι τις 31/07/2024 το μεσημέρι, είχαν διαγνωστεί και διερευνηθεί συνολικά τριάντα τρία 33 εγχώρια κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα, εκ των οποίων τα 29 κρούσματα παρουσίασαν εκδηλώσεις από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα εγκεφαλίτιδα ή/και μηνιγγίτιδα ή/και οξεία χαλαρή παράλυση) και τέσσερα κρούσματα είχαν ήπιες εκδηλώσεις/ δεν είχαν εκδηλώσεις από το ΚΝΣ.

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας διαγνώσθηκαν/ δηλώθηκαν 17 νέα εγχώρια κρούσματα. Έχει καταγραφεί, επίσης, ένα εισαγόμενο κρούσμα της λοίμωξης σε ασθενή που εκτέθηκε σε άλλη χώρα του εξωτερικού.

Πώς μεταδίδεται ο ιός

Είναι γνωστό ότι ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται στον άνθρωπο με δήγμα (τσίμπημα) κουνουπιού. Μεταδίδεται επίσης με μετάγγιση αίματος, με μεταμόσχευση οργάνου, με τον θηλασμό, την εργαστηριακή έκθεση και σπανίως με σταγονίδια. Η περίοδος επώασης είναι 2 έως 14 ημέρες.

«Συνήθως τα κουνούπια προσλαμβάνουν τον ιό από είδη πουλιών που είναι μολυσμένα με τον ιό και είτε νοσούν είτε όχι. Στα πτηνά η ιαιμία είναι υψηλή, με αποτέλεσμα την επιτυχή μετάδοση αυτού σε ορνιθοφιλικά  κουνούπια και την έναρξη ενός κύκλου μετάδοσης (πτηνά- κουνούπια- πτηνά), ο οποίος μπορεί να συμπεριλάβει τον άνθρωπο και άλλα θηλαστικά ως τελικούς ξενιστές. Στα θηλαστικά το επίπεδο της ιαιμίας είναι χαμηλό και η διάρκειά της μικρή με αποτέλεσμα να μην ευνοείται η μετάδοση του ιού από μολυσμένο θηλαστικό στα κουνούπια», σύμφωνα με τον Κωνσταντίνο Κανάκη, ειδικό παθολόγο.

Συνήθως τα κρούσματα σε ανθρώπους συμπίπτουν με την εποχή της μεγάλης δραστηριότητος των κουνουπιών και υποχωρούν, όταν πέφτει σημαντικά η θερμοκρασία του περιβάλλοντος. Φαίνεται ότι οι υψηλές θερμοκρασίες ευνοούν και τη δραστηριότητα του ιού.

Ένας αριθμός θηλέων κουνουπιών πιθανόν να διαχειμάζει με αποτέλεσμα να επιβιώνει ο ιός και την επόμενη άνοιξη να αναπτύσσει νέα δραστηριότητα.

Συμπτώματα από τη λοίμωξη

Η πλειονότητα των ανθρώπων που μολύνονται με τον ιό είναι ασυμπτωματικοί.

Περίπου 20% εμφανίζουν ήπια συμπτώματα γριππώδους συνδρομής (π.χ. καταβολή, πονόλαιμος, πονοκέφαλος, διαταραχές γαστρεντερικού). Εξάνθημα ή ήπια νευρολογικά συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν.

Λιγότεροι από 1% παρουσιάζουν σοβαρότερες εκδηλώσεις από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, (κυρίως εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα, οξεία χαλαρή παράλυση). Τα συχνότερα νευρολογικά σημεία στις περιπτώσεις αυτές είναι η αυχενική δυσκαμψία, σπασμοί, παραλύσεις, μυϊκή αδυναμία και η σοβαρή διαταραχή του πνευματικού επιπέδου. Επιπλοκές της νόσου είναι η πνευμονία, η λοίμωξη του ουροποιητικού, μόνιμες νευρολογικές βλάβες, σύνδρομα κόπωσης, έλκη. Η ηλικία άνω των 70 ετών και η ανοσοκαταστολή αποτελούν κύριους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση σοβαρής μηνιγγοεγκεφαλίτιδας και θανάτου.

Η διάγνωση γίνεται κυρίως με ειδικό έλεγχο αντισωμάτων σε υγρά του σώματος (αίμα-εγκεφαλονωτιαίο υγρό). 

Ιατρικώς χορηγείται υποστηρικτική αλλά και ειδική φαρμακευτική αγωγή.

Ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια

Χρήση εντομοαπωθητικών τόσο σε ακάλυπτο δέρμα, όσο και πάνω από τα ρούχα

Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα.

Χρήση κατάλληλων ρούχων που καλύπτουν όσο γίνεται περισσότερο το σώμα (μακριά μανίκια και παντελόνια, ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα)