O μηνιγγιτιδόκοκκος, ο πνευμονιόκοκκος και ο αιμόφιλος ινφλουέντζας τύπου Β προκαλούν πάνω από το 75% όλων των κρουσμάτων βακτηριακής μηνιγγίτιδας και είναι υπεύθυνοι για το 90% της βακτηριακής μηνιγγίτιδας στα παιδιά.
Στους ενήλικες επικρατεί ο πνευμονιόκοκκος ακολουθούμενος από τον μηνιγγιτιδόκοκκο και έπεται η λιστέρια που εμφανίζει ιδιαίτερα αυξημένη συχνότητα στη νεογνική περίοδο και στους άνω των 50 ετών. Τα λιγότερο συχνά βακτηριακά αίτια όπως ο σταφυλόκοκκος, ο στρεπτόκοκκος ομάδας Β, τα εντεροβακτηριοειδή και η λιστέρια προκαλούν νόσο σε ευαίσθητους πληθυσμούς όπως νεογνά και ανοσοκατασταλμένοι ασθενείς.
Από τη Δευτέρα που γνωστοποιήθηκε ο θάνατος του 20χρονου φοιτητή στην Πάτρα από μηνιγγιτιδόκοκκο, όλος ο μηχανισμός πρόληψης της υγείας έχει κινητοποιηθεί. Καθώς ο άτυχος Σωκράτης είχε παραβρεθεί στο αμφιθέατρο της Σχολής του για να δώσει μάθημα και ήρθε επίσης σε επαφή με τη δίδυμη αδερφή του με την οποία συγκατοικούν και είναι φοιτήτρια σε διαφορετική Σχολή, οι αρμόδιοι φορείς έχουν ενεργοποιήσει κάθε απαραίτητη διαδικασία πρόληψης νέων κρουσμάτων.
Μέχρι τώρα έχουν χορηγηθεί πάνω από 150 φάρμακα και οι φοιτητές καλούνται στα γραφεία της Δημόσιας Υγείας (Γερμανού 98), στην Πάτρα για να τους χορηγηθεί χημειοπροστασία.
Αν κάποιος φοιτητής εκδηλώσει συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο και φωτοφοβία, θα πρέπει άμεσα να επισκεφτεί γιατρό για να κάνει εξετάσεις.
Κατακλυσμιαία εξέλιξη
Η μηνιγγίτιδα έχει αιφνίδια έναρξη. Η τυπική αρχική εικόνα είναι πυρετός, ναυτία, εμετός, κεφαλαλγία. Ωστόσο, η κλασσική τριάδα συμπτωμάτων δηλαδή πυρετός, αυχενική δυσκαμψία και επηρεασμένο επίπεδο συνείδησης στον μηνιγγιτιδοκοκο είναι μόνο στο 27% των ασθενών. Αν βάλουμε μέσα και το χαρακτηριστικό εξάνθημα στην τετράδα των χαρακτηριστικών συμπτωμάτων θα δούμε πως 2 από τα 4 αυτά έχουν τα 9 στα 10 παιδιά.
Δηλαδή υπάρχουν αρκετοί ασθενείς που δεν έχουν κανένα μα κανένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα. Σημαντική πληροφορία είναι επίσης πως αρκετοί ασθενείς με βαριά εικόνα και σηψαιμία από το μικρόβιο έχουν αρχικά φυσιολογικές εξετάσεις.
Η νόσος επίσης είναι σχεδόν πάντα κατακλυσμιαία. Μπορεί να εμφανιστεί σαν κλασσική μηνιγγίτιδα, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και σαν σηψαιμία χωρίς τα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας.
Συνεπώς, ακόμα και ο καλύτερος κλινικός γιατρός, ακόμα και οι πιο ειδικές εξετάσεις μπορεί να μην διαγνώσουν την κατάσταση του ασθενούς.
Η θνητότητα στις αναπτυγμένες χώρες βρίσκεται περίπου στο 10%, ενώ στην περίπτωση της σηψαιμίας μπορεί να ξεπεράσει το 20%. Επίσης, ένα 10 – 20% των επιζώντων θα παραμείνει με σοβαρά νευρολογικά κατάλοιπα. Συνεπώς, ακόμα και η καλύτερη αντιμετώπιση και οι καλύτεροι γιατροί και τα καλύτερα νοσοκομεία μπορεί να μην σε γλυτώσουν.
Πώς μεταδίδεται
Η μηνιγγίτιδα Β μεταδίδεται με απλές καθημερινές συνήθειες όπως το φιλί, ο βήχας και το φτάρνισμα. Μερικοί από εμάς και για σχετικά μεγάλα χρονικά διαστήματα έχουμε τον μηνιγγιτιδόκοκο Β και τον κουβαλάμε στον φάρυγγα μας. Όταν αυτός βρει ευκαιρία μεταδίδεται και μπορεί να προκαλέσει νόσο.
Οι ηλικίες που συναντάμε συχνότερα κρούσματα από μηνιγγίτιδα Β είναι τα βρέφη έως 1 έτους, τα παιδιά έως 5 ετών και οι έφηβοι από περίπου 10 έως τα 24 έτη.
Τι λένε οι ειδικοί
Ο Γκίκας Μαγιορκίνης, Ιατρός, Βιοπαθολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, σε συνομιλία μας, παρουσιάστηκε καθησυχαστικός.
Ο καθηγητής μας μετέφερε ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, ούτε πιστοποιείται η αυξημένη φορία του μικροβίου, γιατί για να λεχθεί κάτι τέτοιο πρέπει να έχουμε πολλά στοιχεία από την Πάτρα που να το επιβεβαιώνουν. Για να μιλήσουμε για αυξημένη φορία θα έπρεπε να έχει γίνει επιδημιολογική ανάλυση και έλεγχος του τύπου του μικροβίου στον συγκεκριμένο πληθυσμό.
Ο κ. Μαργιοκίνης τόνισε επίσης ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για να μεταφερθεί το μικρόβιο εκτός πόλης για όσους φοιτητές φύγουν από την πόλη της Πάτρας και επιστρέψουν στα σπίτια τους για το καρναβάλι, αλλά ούτε υπάρχει κίνδυνος και για τους επισκέπτες του καρναβαλιού. Αναφορικά με το εμβόλιο, συμπλήρωσε ότι αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν ενδείξεις για εμβολιασμό των φοιτητών στην Πάτρα.
Αναφερόμενη στο ίδιο θέμα, η καθηγήτρια Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, είπε ότι μπορεί να νοσήσουν και άλλα άτομα που έχουν έρθει σε επαφή με τον ασθενή ή το κρούσμα, οπότε όλες οι αρχές βρίσκονται σε επιφυλακή. Όπως ανέφερε και όπως είναι ήδη γνωστό δίνεται χημειοπροφύλαξη στα άτομα που περιβάλλοντος του πάσχοντα.
