Αυτήν τη στιγμή, το ΕΣΥ διοικείται κεντρικά σε πολύ μεγάλο βαθμό από υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και από τα επιτελεία των υπουργών που εναλλάσσονται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν χθες, στη διάρκεια του 15ο Pharma and Health Conference, η ανάγκη αλλαγής στη διοίκηση και οργάνωση του ΕΣΥ μόνο θετικό πρόσημο θα μπορέσει να επιφέρει.
Αν θελήσουμε να δούμε το πώς λειτουργεί μέχρι τώρα το σύστημα, αντιλαμβανόμαστε ότι το Υπουργείο Υγείας είναι αυτό που θέτει όρια και προτεραιότητες και καθορίζει το ύψος της χρηματοδότησης για τις προτεινόμενες δράσεις. Κατανέμει τους σχετικούς πόρους, εισηγείται αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο και αναλαμβάνει την εφαρμογή των νόμων και των μεταρρυθμίσεων. Έχει, επίσης, την ευθύνη για τους επαγγελματίες υγείας και συντονίζει το σύστημα προσλήψεων νέου υγειονομικού προσωπικού.
Παρόλο που οι Υγειονομικές Περιφέρειες (ΥΠΕ) είχαν αρχικά σχεδιαστεί για να διαθέτουν κάποιες διοικητικές αρμοδιότητες, «τελικά η συνεισφορά τους σε αυτό το πεδίο είναι περιορισμένη», σημειώνει η διαΝΕΟσις στην τελευταία της πρόταση για τη διακυβέρνηση του ΕΣΥ. Το κείμενο πολιτικής που δημοσίευσε η διαΝΕΟσις τον περασμένο Νοέμβριο, αναφέρεται στην ανάγκη επανίδρυσης του Εθνικού Συστήματος Υγείας ως Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ).
Σήμερα, ο υφυπουργός Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους αποσαφήνισε ότι η αλλαγή νομικής μορφής των νοσοκομείων δεν είναι σε προτεραιότητα για το Υπουργείο, καθώς κρίνεται ότι οι υγειονομικές μονάδες έχουν ήδη αποκτήσει ευελιξία.
«Το υπουργείο Υγείας προωθεί μεταφορά αρμοδιοτήτων στις ΥΠΕ, αλλά δεν προκρίνεται αλλαγή νομικής μορφής των νοσοκομείων», ανέφερε ο κ. Θεμιστοκλέους, ενώ ανακοίνωσε ότι το πλάνο της κυβέρνησης στοχεύει σε καλύτερη γεωγραφική κατανομή των ΥΠΕ και πάνω από αυτές θα βρίσκεται άλλο σώμα, που θα ελέγχει τα νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας. Σχετικές αρμοδιότητες θα μεταβιβαστούν στις ΥΠΕ από το υπουργείο Υγείας», υπογράμμισε, ενώ τέλος, είπε ότι «οι διοικητές των ΥΠΕ θα έχουν επιλέγει μέχρι τέλη Ιουλίου και οι νέοι διοικητές νοσοκομείων θα προσληφθούν μέχρι τον Νοέμβριο».
Πάντως, στις αλλαγές που έχει προτείνει η διαΝΕΟσις για τη Διακυβέρνηση του ΕΣΥ, είναι το μοντέλο «Hub-and-Spoke» (Κόμβου και Ακτίνας) για την οργάνωση της νοσοκομειακής φροντίδας. Το μοντέλο αυτό προβλέπει τον προσδιορισμό ενός νοσοκομείου-κόμβου το οποίο παρέχει τις πιο εντατικές ιατρικές υπηρεσίες, έχει την υψηλότερη επένδυση πόρων και τη μεγαλύτερη συγκέντρωση της πιο προηγμένης ιατρικής τεχνολογίας.
Γύρω από το νοσοκομείο-κόμβο υπάρχουν δορυφορικά νοσοκομεία-ακτίνες που προσφέρουν πιο περιορισμένες υπηρεσίες που διανέμονται σε όλο το δίκτυο φροντίδας (σε πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο επίπεδο), ανάλογα με το μέγεθός τους και το εύρος των τμημάτων που διαθέτουν.
Άμεση ανάγκη παρεμβάσεων
Ο Νικόλαος Πολύζος, καθηγητής Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας ΔΠΘ εξήγησε ότι χρειαζόμαστε άμεσα παρεμβάσεις στη διοίκηση και οργάνωση των νοσοκομείων με σκοπό την ενίσχυση της αυτονομίας και αυτοτέλειας των δομών υγείας. Το υπουργείο Υγείας οφείλει να έχει μόνο στρατηγικό ρόλο. Τόνισε ότι πρέπει να θεσπιστεί νέο βαθμολόγιο -μισθολόγιο μόνο για τους υγειονομικούς, που θα περιλαμβάνει τους 100.000 εργαζόμενους στο ΕΣΥ και θα πληρώνονται με διαφορετικό τρόπο, να έχουν διαφορετικά κίνητρα, να αξιολογούνται και να παίρνουν τα μπόνους.
Για το μοντέλο των ΥΠΕ ο κ. Φώτης Σερέτης Διοικητής 5ης Υγειονομικής Περιφέρειας Θεσσαλίας & Στερεάς Ελλάδας – Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΑΠΥ τόνισε «εάν δεν υπήρχαν οι ΥΠΕ κανένα από τα καταστροφικά φαινόμενα δεν θα είχε αντιμετωπιστεί όπως έπρεπε».
Ο διοικητής ανάφερε ότι υπήρχε σχεδιασμός για τον συντονισμό στην πρόσφατη φυσική καταστροφή στη Θεσσαλία, ο οποίος εάν εξέλειπε κάθε νοσοκομείο θα στρεφόταν γύρω από τον εαυτό του. Σχετικά με τις επιπλέον αρμοδιότητες που θα μπορούσαν να ασκηθούν από τις ΥΠΕ, ο κ. Σερέτης εκτιμά ότι οι ΥΠΕ θα μπορούσαν να βλέπουν αδυναμίες και να δρουν ενισχυτικά ή και να ασκούν περισσότερο έλεγχο (όχι εποπτεία) στις αποφάσεις των διοικήσεων νοσοκομείων, όπως συμβαίνει με τα Κέντρα Υγείας.
Ευελιξία στη διοίκηση των νοσοκομείων
Σχετικά με την ευελιξία στη διοίκηση των νοσοκομείων η Όλγα Μπαλαούρα MSc, Πρόεδρος Δ.Σ.- Διοικήτρια, Γ.Α.Ο.Ν.Α. «Ο Άγιος Σάββας» ισχυρίστηκε ότι χρειάζεται διοικητική και οικονομική αυτονομία με ένα πλαίσιο που να κάνει έλεγχο και επιμέλεια. «Χρειαζόμαστε ευελιξία μεγαλύτερη στα οικονομικά και διαχείριση πόρων θα έχουν διαφορά στο τρόπο διοίκησης των νοσοκομειακών μονάδων».
Η εκχώρηση αρμοδιοτήτων από Υπουργείων θα μπορούσε να λειτουργήσει με ανάλογο μοντέλο του εξωτερικού με στρατηγικούς στόχους, σύμφωνα με την κ. Μπαλαούρα. Η διοικήτρια του νοσοκομείου υποστήριξε ότι τα νοσοκομεία χρειάζονται γρηγορότερες προσλήψεις με κριτήρια που ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες στο υπάρχον σύστημα καθώς τώρα προσλαμβάνεται προσωπικό χωρίς να διαθέτει τα προσόντα που χρειάζονται.
«Το διοικητικό μοντέλο είναι ένα από τα προβλήματα ΕΣΥ καθώς είναι εξαιρετικά πολύπλοκο από το 2002 που αναθεωρήθηκε. Ευτυχές είναι ότι γίνεται συνειδητό πλέον ότι πρέπει να έχουν τα νοσοκομεία αυτονομία. Σε ότι αφορά τι θα κάνει τα νοσοκομεία ελκυστικά στους γιατρούς, ο πρόεδρος του ΠΙΣ πρότεινε να εξεταστούν αλλαγές και να μην υιοθετούνται στρατηγικές μιας επιστράτευσης.
Έμφαση πρέπει να δοθεί στο τι προτείνει το ΕΣΥ στους γιατρούς, σημείωσε ο κ. Εξαδάκτυλος, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει δυνατότητα μερικής απασχόλησης, το μπλοκάκι προβλέπεται για περιορισμένο χρόνο και δεν δημιουργεί προοπτική για κάποιον νεότερο γιατρό κ.ά.», τόνισε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου Dr. Αθανάσιος Α. Εξαδάκτυλος, MD, PhD, πλαστικός χειρουργός.
