Της Ιωάννας Δημητριάδου*
Στο παρελθόν έχουν γίνει πολλές έρευνες για να βρεθούν οι αιτίες που προκαλούν τον αυτισμό. Όμως, ακόμα και σήμερα το αιτιολογικό υπόβαθρο παραμένει άγνωστο. Οι περισσότεροι επιστήμονες που έχουν ασχοληθεί με τον αυτισμό αναφέρονται σε οργανικούς – βιολογικούς παράγοντες. Ενδέχεται, όμως, και οι ψυχοδυναμικοί – περιβαλλοντικοί παράγοντες να ενισχύουν την αυτιστική συμπεριφορά των παιδιών.
Ποικίλες έρευνες απέδειξαν πως κάποια μέρη του κεντρικού νευρικού συστήματος, πιθανολογείται να μην αναπτύσσονται σωστά. Τα εκατομμύρια νεύρα που αναπτύσσονται, καθώς ο εγκέφαλος εξελίσσεται, δεν συνδέονται σωστά. Αυτή η βλάβη του εγκεφάλου οφείλεται σε ανωμαλίες χρωμοσωμάτων, σε μεταβολικές διαταραχές και σε νευρολογικά αίτια κατά τη διάρκεια της προγεννητικής, περιγεννητικής και νεογνικής περιόδου. Επίσης, έρευνες που έγιναν σε εγκεφάλους αυτιστικών ατόμων, με τη χρήση scanners CAT & PET, βρέθηκε πως ορισμένα μέρη του εγκεφάλου ήταν υπερ- ενεργητικά, καθώς και κάποια ελαττώματα κατά τη διάρκεια της νευρολογικής ανάπτυξης.
Συνήθως, τα αγόρια έχουν περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με τον αυτισμό παρά τα κορίτσια. Αυτό γιατί, υπάρχει ένα χρωμόσωμα Χ το οποίο έχει υποστεί ρήγμα και προσβάλει σε μεγαλύτερο βαθμό τα αγόρια, καθώς τα κορίτσια έχουν δύο χρωμόσωμα Χ, όπου το ένα μπορεί να αναπληρώσει το χρωμόσωμα Χ που έχει υποστεί ρήγμα. Όμως, ο αυτισμός στα κορίτσια είναι πολύ πιο βαρύς.
Στον χώρο της παιδοψυχιατρικής, το αφιλόξενο και εχθρικό περιβάλλον της οικογένειας μπορεί να προκαλέσει ή να ενισχύσει την αυτιστική συμπεριφορά ενός παιδιού. Σύμφωνα, με τον
Kanner L. (1943), η απορριπτική στάση των γονιών απέναντι στο παιδί και η αδυναμία της μητέρας να δημιουργήσει μια σχέση αγάπης και φροντίδα με το παιδί, οδηγούν το παιδί στην
αυτό-απομόνωση και στην άρνηση επικοινωνίας με τους γύρω ανθρώπους. Για τον ρόλο της μητέρας, έγραψε και ο Bettelheim B. (1967) στο έργο του “ The empty fortress” ( το άδειο οχυρό), υποστηρίζοντας πως η μητέρα, με τη λανθασμένη συμπεριφορά της, ευθύνεται για την άρνηση και την απόγνωση του παιδιού. Όμως, μετά τη δεκαετία του 1960, η ορθότητα αυτών των θεωριών αμφισβητήθηκε.
Παρά την αβεβαιότητα που σχετίζεται με το αιτιολογικό υπόβαθρο του αυτισμού, δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στη σύμπτωση απόψεων όλων των ειδικών που ασχολούνται με τον αυτισμό, σε σχέση με τα ιδιαίτερα γνωρίσματα που χαρακτηρίζουν τη συμπεριφορά ενός παιδιού με αυτισμό.
* Η κα. Ιωάννα Δημητριάδου είναι Ειδική Παιδαγωγός, σε θέματα Δυσλεξίας και Μαθησιακών Δυσκολιών
