Η Κοινή Υπουργική Απόφαση υπογράφηκε, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης και τα sms ετοιμάζονται να αποσταλούν σε 2,5 εκατομμύρια γυναίκες μέχρι τα τέλη του Μάρτη ώστε να προβούν σε μια σειρά προληπτικών εξετάσεων για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.
Τι είναι ο προσυμπτωματικός έλεγχος για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας;
Στην πραγματικότητα, ο προσυμπτωματικός έλεγχος για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας δεν είναι εξέταση ανίχνευσης καρκίνου. Είναι μέθοδος πρόληψης του καρκίνου μέσω της ανίχνευσης και της θεραπείας πρώιμων ανωμαλιών οι οποίες, εάν δεν θεραπευτούν, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ο κίνδυνος διηθητικού (ή αλλιώς επιθετικού) καρκίνου του τραχήλου της μήτρας είναι μειωμένος έως και κατά 90% για τις γυναίκες που υποβάλλονται τακτικά σε έλεγχο στο πλαίσιο οργανωμένων προγραμμάτων, στα οποία χρησιμοποιείται οποιαδήποτε από τις δύο συνιστώμενες προληπτικές εξετάσεις.
Με άλλα λόγια, 9 στους 10 διηθητικούς καρκίνους μπορούν να προληφθούν με τον συμπτωματικό έλεγχο. Με τον έλεγχο, ο κίνδυνος θανάτου από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μειώνεται σημαντικά. Ωστόσο, όπως και άλλες μέθοδοι ελέγχου, ο προσυμπτωματικός έλεγχος για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μπορεί να μην εντοπίσει ορισμένες ανωμαλίες οι οποίες ενδέχεται να οδηγήσουν σε καρκίνο.
Οι δύο εξετάσεις
Υπάρχουν δύο συνιστώμενες προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Η παλαιότερη και πλέον διαδεδομένη εξέταση, η κυτταρολογική εξέταση ή τεστ Παπ (Παπανικολάου), περιλαμβάνει τη λήψη δείγματος κυττάρων από την επιφάνεια του τραχήλου της μήτρας και την αποστολή του σε εργαστήριο για μικροσκοπική εξέταση.
Μια νεότερη εξέταση, η οποία χρησιμοποιείται στο πλαίσιο ορισμένων προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου, ελέγχει για λοιμώξεις από τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), διότι τα περισσότερα περιστατικά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας οφείλονται σε χρόνια λοίμωξη από τον HPV. Η συνδυαστική χρήση των δύο εξετάσεων δεν συνιστάται, εκτός εάν το αποτέλεσμα της μίας εξέτασης (τεστ Παπ ή τεστ HPV) είναι θετικό. Σε αυτή την περίπτωση, η άλλη εξέταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επαλήθευση του αποτελέσματος πριν από τη διενέργεια γυναικολογικής εξέτασης.
Ανάγκη άμεσης ολοκλήρωσης του προγράμματος
Όπως αναφέρεται στην ΚΥΑ, την οποία υπογράφουν ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νικόλας Παπαθανάσης, ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη και ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, υπάρχει ανάγκη άμεσης ολοκλήρωσης του προγράμματος έως 31.12.2025 και έκδοσης ταχέων και έγκυρων αποτελεσμάτων διαγνωστικών εξετάσεων για τις κατ’ εκτίμηση 2.500.000 γυναίκες που θα συμμετέχουν στη δράση, ιδίως των κρίσιμων ηλικιών 30 έως 65 ετών, μέσω ενός περιορισμένου αριθμού εργαστηρίων ανάλυσης HPV-DNA TEST με μηχανήματα αυξημένης δυναμικότητας.
Ποιες γυναίκες θα είναι ωφελούμενες
Όπως επισημαίνεται στην ΚΥΑ, ωφελούμενες της Δράσης είναι οι Ελληνίδες και οι γυναίκες πολίτες λοιπών χωρών που διαμένουν νόμιμα στην Ελληνική Επικράτεια και πληρούν σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις:
α) ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα μεταξύ 21- 65 ετών,
β) διαθέτουν Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ), ανεξαρτήτως εάν έχουν ενεργή ασφαλιστική ικανότητα,
γ) δεν έχουν υποστεί, μερική ή ολική, υστερεκτομή λόγω καρκίνου,
δ) δεν έχουν διαγνωσθεί με καρκινική νόσο του τραχήλου της μήτρας τύπου C 53.0, 1, 8, 9,
ε) δεν έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο του σώματος της μήτρας τύπου C 54.0, C 55.0,
στ) δεν έχουν διενεργήσει εξέταση PAP-TEST, κατά τα 3 ημερολογιακά έτη που προηγούνται της έναρξης ισχύος της πρόσκλησης συμμετοχής,
ζ) εφόσον ανήκουν στην ηλικιακή υπό-ομάδα μεταξύ 21 – 29 ετών, δεν έχουν διενεργήσει HPV-DNA TEST κατά τα 3 ημερολογιακά έτη που προηγούνται της έναρξης ισχύος της πρόσκλησης συμμετοχής,
η) εφόσον ανήκουν στην ηλικιακή υπό-ομάδα μεταξύ 30 – 65 ετών, δεν έχουν διενεργήσει HPV-DNA TEST κατά τα 5 ημερολογιακά έτη που προηγούνται της έναρξης ισχύος της πρόσκλησης συμμετοχής.
Η διαδικασία
Διευκρινίζεται ότι αρχικά θα συντάσσονται παραπεμπτικά PAP-TEST για τις ωφελούμενες της ηλικιακής ομάδας 21-29 ετών και στη συνέχεια, εντός εύλογου χρόνου, συντάσσονται παραπεμπτικά HPV-DNA TEST για τις ωφελούμενες της ηλικιακής ομάδας 30-65 ετών.
Όσες ωφελούμενες έχουν ενεργοποιήσει τη διαδικασία συνταγογράφησης άυλων παραπεμπτικών διαγνωστικών εξετάσεων, ενημερώνονται για την αυτόματη έκδοση του παραπεμπτικού μέσω γραπτού μηνύματος (sms) στο κινητό τους τηλέφωνο ή/και με ηλεκτρονικό μήνυμα στη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail).
Οι λοιπές ωφελούμενες δύνανται, με τη χρήση του ΑΜΚΑ τους, να αιτηθούν σε δημόσια ή ιδιωτική Μονάδα Φροντίδας Υγείας της επιλογής τους, την εκτύπωση του έγχαρτου παραπεμπτικού από το Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (ΣΗΣ).
Στη δράση δύνανται να συμμετάσχουν δημόσιες και ιδιωτικές Μονάδες Φροντίδας Υγείας οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (Πάροχοι). Ως Μονάδες Φροντίδας Υγείας νοούνται οι νομίμως αδειοδοτήμενες Μονάδες οι οποίες παρέχουν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, όπως ενδεικτικά τα Κέντρα Υγείας, τα Περιφερειακά Ιατρεία, τα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων, τα ιδιωτικά ιατρεία, τα πολυϊατρεία, τα διαγνωστικά εργαστήρια, οι ιδιωτικές κλινικές που λειτουργούν εξωτερικά τμήματα εκτέλεσης των ιατρικών πράξεων και εξετάσεων που περιλαμβάνονται στην παρούσα Δράση, και κάθε άλλη δομή που αναγνωρίζει το κράτος και παρέχει νόμιμα ιατρικές υπηρεσίες.
Ειδικά για την εκτέλεση της εργαστηριακής ανάλυσης HPV-DNA TEST, οι πάροχοι οι οποίοι συμμετέχουν στη Δράση συνεργάζονται με τα εγκεκριμένα στο πλαίσιο της παρούσας εργαστήρια ανάλυσης HPV-DNA TEST
Οι πάροχοι που συμμετέχουν στη Δράση και τα εγκεκριμένα εργαστήρια ανάλυσης αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Εθνικού Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου (ΕΠΠΕ).
