Μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία θα αρχίσει να εφαρμόζεται στην Ελλάδα από τον Ιούνιο, θα αναφέρεται σε άτομα ηλικίας 50 έως 70 ετών και θα αποτελέσει ένα μεγάλο βήμα για την προάσπιση της δημόσιας υγείας.
Η τεράστια αξία της πρόληψης για σοβαρά -και όχι μόνο- νοσήματα έχει αποδειχτεί περίτρανα. Γι’ αυτόν τον λόγο, το πρόγραμμα πρόληψης της κυβέρνησης συνεχίζεται και μετά τις δωρεάν μαστογραφίες που έγιναν στο πλαίσιο το προγράμματος Φώφη Γεννηματά και που έχουν εντοπίσει πάνω από 20.000 έγκυρα ευρήματα, το δωρεάν πρόγραμμα εστιάζει στον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, του παχέος εντέρου και του πνεύμονα.
Ένα από τα σημαντικά εργαλεία που σκοπεύει να αξιοποιήσει το πρόγραμμα αυτό, υιοθετώντας τις σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι αυτά της αυτοεξέτασης, ανάμεσά τους το self test για τον καρκίνο του τραχήλου και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Το πρόγραμμα για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου που έχει μια εξέταση που είναι ταμπού στη χώρα μας και σε πολλές άλλες, την κολονοσκόπηση. Δεν πάμε εύκολα να κάνουμε αυτή την εξέταση. Αφορά 3,8 εκατομμύρια πολίτες, γυναίκες και άντρες ηλικίας 50 ως 70 ετών και εκεί υπάρχει η δυνατότητα ενός self test, που μπορεί να γίνει στο σπίτι. Το τεστ μπορεί να ανιχνεύσει αν υπάρχει αίμα στα κόπρανα ούτως ώστε να παρακινήσει τους ανθρώπους να πάνε για περαιτέρω έλεγχο.
Πώς λειτουργεί το self test για τον καρκίνο του παχέος εντέρου
Το self test για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, ή Colon test, εντοπίζει μη ορατό με το μάτι αίμα και κρυφό αίμα στα κόπρανα (FOBT – Fecal Occuld Blood Test ή FIT Ανοσοχημικό Τεστ Κοπράνων) και πρόκειται για μία εξέταση ανίχνευσης μικροσκοπικών ποσοτήτων αίματος στις κενώσεις του εντέρου.
Πρόκειται για μια διαδικασία πολύ απλή, ενώ στο κιτ του self test θα βρίσκουμε ό,τι χρειάζεται. Μπορεί να γίνει οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και δεν υπάρχουν διατροφικοί περιορισμοί πριν την εφαρμογή του. Τα self tests γίνονται εύκολα με δείγμα κοπράνων, στο ειδικό δοχείο ή την ταινία του τεστ και στη συνέχεια με την τοποθέτησή τους στο αντιδραστήριο που περιλαμβάνεται στη συσκευασία. Το αποτέλεσμα εμφανίζεται μέσα σε λίγα λεπτά.
Εάν το αποτέλεσμα του test είναι θετικό, αυτό σημαίνει ότι έχει ανιχνευθεί αίμα στο δείγμα κοπράνων σας. Περίπου ένα στα 14 άτομα θα έχει θετικό αποτέλεσμα της δοκιμασίας FOBT του self test. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι μία μικροαιμορραγία μπορεί να προκληθεί από μια σειρά καταστάσεων, όπως πολύποδες στο έντερο, αιμορροΐδες ή κάποια φλεγμονή και να μην σχετίζεται απαραίτητα με τον καρκίνο.
Μπορεί ακόμη το αίμα να προέρχεται από κάποια πληγή όπως έλκος στομάχου ή ακόμα να είναι αίμα που κατάπιατε από το στόμα ή τη μύτη σας. Η πραγματοποίηση μιας εξέτασης κρυφού αίματος στα κόπρανα μπορεί να οδηγήσει σε πρόσθετες εξετάσεις και σε άμεση επικοινωνία με τον γαστρεντερολόγο σας. Ωστόσο, εάν η εξέταση κρυφού αίματος στα κόπρανα βγει θετική μπορεί να σημαίνει ότι απαιτούνται πρόσθετες εξετάσεις και άμεση επικοινωνία με τον γαστρεντερολόγο.
Η ακρίβεια του self test
H Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκδώσει συγκεκριμένες οδηγίες και χαρακτηριστικά για τα κατάλληλα τεστ για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Αν και κανένα τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου δεν μπορεί να είναι 100% ακριβές, τα self test FIT ή FOBT είναι επί του παρόντος τα πιο ευρέως διαθέσιμα και δοκιμασμένα τεστ προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του εντέρου.
Τα τεστ είναι αυτή τη στιγμή διαθέσιμα σε πολλά φαρμακεία σε όλη την Ελλάδα. Συμβουλευτείτε τον φαρμακοποιό σας εάν είστε κατάλληλοι υποψήφιοι και σχετικά με τις οδηγίες για τη διενέργεια του.
Οι νέες υπηρεσίες πρόληψης που παρέχονται μέσω των φαρμακείων παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του 10ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής, που διοργάνωσε στις 18 και 19 Μαΐου, στο The Met Hotel, ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης κατά την ενότητα «Το φαρμακείο καινοτομεί στην ΠΦΥ-Νέες υπηρεσίες πρόληψης για την αντιμετώπιση σοβαρών νόσων στον πληθυσμό της κοινότητας». Όπως ανακοίνωσε ο φαρμακοποιός, Msc, cPhD, εκλέκτορας του ΠΦΣ, μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής του ΠΦΣ, εξωτερικός συνεργάτης της Επιτροπής Αξιολόγησης Φαρμάκων, Κωνσταντίνος Α. Κάσσανδρος, τα κύρια εργαλεία αυτοελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι η ανοσοχημική δοκιμή κοπράνων (FIT) και η εξέταση λανθάνοντος αίματος κοπράνων (gFOBT).
«Τα τεστ FIT είναι πιο σύγχρονα και δεν απαιτούν διατροφικούς περιορισμούς, με 79% ευαισθησία και 94% ειδικότητα. Τα gFOBT απαιτούν διατροφικούς περιορισμούς και έχουν ευαισθησία περίπου 50%-60%. Και τα δύο τεστ ανιχνεύουν κρυμμένο αίμα στα κόπρανα που δεν είναι ορατό με γυμνό μάτι, το οποίο μπορεί να είναι πρώιμο σημάδι από πολύποδες που αιμορραγούν και θα εξελιχθούν σε καρκίνο του παχέος εντέρου», εξήγησε ο κ. Κάσσανδρος. «Τα τεστ που θα διατεθούν είναι ασφαλή και αξιόπιστα, εγκεκριμένα από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ), ενώ φέρουν το σήμα CE, σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς. Η εκπαίδευση των πολιτών από τους φαρμακοποιούς σε ό,τι αφορά τη σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου και της καθοδήγησης για τις διαδικασίες της εξέτασης είναι καθοριστικής σημασίας», κατέληξε.