Η ουρική αρθρίτιδα είναι μια μορφή αρθρίτιδας που προκαλεί έντονο πόνο, ερυθρότητα και πρήξιμο των αρθρώσεων και των άκρων. Οι σωματικές επιπλοκές της ουρικής αρθρίτιδας, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να περιλαμβάνουν υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιακές προσβολές, διαβήτη, νεφρικά προβλήματα και παχυσαρκία. Τώρα, οι ερευνητές εξετάζουν πιο προσεκτικά μια άλλη δύσκολη πρόκληση για την υγεία που συνδέεται με την ουρική αρθρίτιδα: την κατάθλιψη.
Μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας διαπίστωσε σημαντική αύξηση σε ασθενείς με ουρική αρθρίτιδα που έχουν επίσης τη διαταραχή της διάθεσης. Η μελέτη τους εξέτασε 157.426 ασθενείς και διαπίστωσε ότι περίπου 13 ασθενείς σε κάθε 1.000 ανθρώπους/έτος έλαβαν διάγνωση τόσο ουρικής αρθρίτιδας όσο και κατάθλιψης, σε σύγκριση με 11 ασθενείς (1,1%) ανά 1.000 άτομα/έτος που δεν είχαν ουρική αρθρίτιδα αλλά είχαν κατάθλιψη. (Το άτομο/έτος είναι ένας τύπος μέτρησης που λαμβάνει υπόψη τον αριθμό των ασθενών στη μελέτη και τη διάρκεια της μελέτης. Σε αυτήν την περίπτωση, σημαίνει ότι υπήρχαν 13 ασθενείς με ουρική αρθρίτιδα και κατάθλιψη σε κάθε 1.000 ασθενείς κατά τη διάρκεια 1 έτους της μελέτης).
Αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι είναι πιθανό ο αριθμός αυτός να είναι μεγαλύτερος. Αυτό συμβαίνει επειδή οι άνδρες (που είναι πιο πιθανό να έχουν ουρική αρθρίτιδα από τις γυναίκες) δεν αναζητούν θεραπεία για ψυχολογικά συμπτώματα συχνά όπως οι γυναίκες, επομένως είναι λιγότερο πιθανό να λάβουν επίσημη διάγνωση κατάθλιψης.
Προηγούμενη έρευνα από μέλη αυτής της ομάδας διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με ουρική αρθρίτιδα είχαν 29% υψηλότερο κίνδυνο για κατάθλιψη, ανάλογα με το πόσο καλά ελεγχόμενη είναι η κατάστασή τους. Αυτό είναι σημαντικό, είπαν οι ερευνητές, επειδή το ψυχολογικό βάρος του έντονου σωματικού πόνου δεν μπορεί να υποτιμηθεί.
Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες
«Οι σύνδεσμοι μεταξύ ουρικής αρθρίτιδας και κατάθλιψης είναι περίπλοκοι και δεν είναι πλήρως κατανοητοί», δήλωσε η Stephanie Collier, MD, MPH, διευθύντρια εκπαίδευσης στο Τμήμα Γηριατρικής Ψυχιατρικής στο McLean Hospital στο Belmont, MA, η οποία είναι επίσης καθηγήτρια ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
«Μια υπόθεση είναι ότι τόσο η κατάθλιψη όσο και η ουρική αρθρίτιδα σχετίζονται με τη φλεγμονή. Υπάρχουν επίσης μερικοί παράγοντες κινδύνου (η παχυσαρκία και η διατροφή) που μοιράζονται τα άτομα με ουρική αρθρίτιδα και τα άτομα με κατάθλιψη. Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία των οξέων εξάρσεων της ουρικής αρθρίτιδας, όπως τα στεροειδή, μπορούν επίσης να συμβάλουν ή να προκαλέσουν συμπτώματα κατάθλιψης».
Ο τρόπος που εμφανίζεται η ουρική αρθρίτιδα είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας. Το ουρικό οξύ είναι ένα απόβλητο προϊόν που δημιουργείται όταν το σώμα διασπά τις χημικές ουσίες που ονομάζονται πουρίνες.
«Με την ουρική αρθρίτιδα, το ουρικό οξύ σχηματίζεται σε κρυστάλλους στις αρθρώσεις σας», είπε η Nilanjana Bose, MD, πιστοποιημένη από το διοικητικό συμβούλιο ρευματολόγος στο Χιούστον και εκπρόσωπος του Αμερικανικού Κολλεγίου Ρευματολογίας.
Κορεάτες ερευνητές εξέτασαν πρόσφατα πώς το ουρικό οξύ, το οποίο προκαλεί ουρική αρθρίτιδα όταν παράγεται σε υπερβολικές ποσότητες από τον οργανισμό, μπορεί να καταλήξει στο αίμα και να προκαλέσει φλεγμονή χαμηλού βαθμού.
Υπάρχουν όμως και άλλοι λόγοι που μπορεί να συνδέονται η ουρική αρθρίτιδα και η κατάθλιψη.
«Θεωρείται ότι τα υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα μπορούν να επηρεάσουν τους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου, οι οποίοι μπορεί να συμβάλλουν στην κατάθλιψη», είπε η Collier. «Ωστόσο, δεν αναπτύσσουν ουρική αρθρίτιδα όλοι οι άνθρωποι με υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα. Μπορεί να υπάρχουν κοινές γενετικές ή μεταβολικές συσχετίσεις μεταξύ ουρικής αρθρίτιδας και κατάθλιψης».
Ποια είναι τα συμπτώματα της ουρικής αρθρίτιδας;
Τα σημάδια της ουρικής αρθρίτιδας μπορεί να περιλαμβάνουν:
Γρήγορη έναρξη του πόνου στις αρθρώσεις, πιο συχνά στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού, αλλά και στα γόνατα, τους καρπούς, τους αστραγάλους, τα δάχτυλα ή τους αγκώνες.
Πόνος που δεν υποχωρεί. Η έξαρση της ουρικής αρθρίτιδας είναι στο χειρότερό της μέσα σε 4 έως 12 ώρες μετά την έναρξή της, αλλά ο πόνος μπορεί να διαρκέσει από μέρες έως εβδομάδες.
Περιορισμένη κίνηση. Ο πόνος και το πρήξιμο ουρικής αρθρίτιδας μπορεί να περιορίσουν την κίνηση των αρθρώσεων.
Ποια είναι τα συμπτώματα της κατάθλιψης;
Τα σημάδια της κατάθλιψης μπορεί να περιλαμβάνουν:
Αίσθημα λύπης, άγχος, απελπισία, απαισιοδοξία, απογοήτευση, ανησυχία, ενοχή
Απώλεια ενδιαφέροντος για πράγματα που παλιότερα ήταν ευχάριστα
Κούραση, χαμηλή ενέργεια
Προβλήματα συγκέντρωσης ή μνήμης
Αλλαγές στον ύπνο, την όρεξη ή το βάρος
Κράμπες, πονοκεφάλους ή πόνους ή προβλήματα στο στομάχι χωρίς φυσική αιτία
Αυτοκτονικές σκέψεις ή σκέψεις θανάτου
Ποιες θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν;
Η τακτική επίσκεψη στο γιατρό για εξετάσεις και για τη μέτρηση του ουρικού οξέος στο αίμα μπορεί να είναι χρήσιμη. Μερικοί γιατροί μπορεί να θέλουν τα επίπεδα ουρικού οξέος να παραμείνουν κάτω από 6,0 χιλιοστόγραμμα ανά δεκατόλιτρο (mg/dl), σύμφωνα με το American Kidney Fund.
Και είναι σημαντικό να βεβαιωθούν οι γιατροί ότι τα νεφρά λειτουργούν καλά: Μια μικρή κινεζική μελέτη διαπίστωσε ότι κατά τη διάρκεια μιας οξείας έξαρσης της ουρικής αρθρίτιδας, η συχνοουρία βοήθησε στη μείωση της ποσότητας ουρικού οξέος στο σώμα.
Ακόμη και με τα επίπεδα ουρικού οξέος υπό έλεγχο, μπορεί να υπάρχουν άλλες αιτίες που συνδέουν την ουρική αρθρίτιδα με την κατάθλιψη. Τα άτομα με ουρική αρθρίτιδα πρέπει να προσέχουν για τυχόν αξιοσημείωτες αλλαγές στη διάθεση.
Πώς η συσσώρευση ουρικού οξέος οδηγεί σε πόνο πρησμένες αρθρώσεις;
«Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνουν τους γιατρούς τους εάν αισθάνονται πεσμένοι ή καταθλιπτικοί για περισσότερες από 2 εβδομάδες ή εάν χάνουν την ικανότητά τους να αισθάνονται ευχαρίστηση ή απόλαυση σε δραστηριότητες», είπε η Collier. «Εάν οι ασθενείς αναπτύξουν σκέψεις ότι θέλουν να τερματίσουν τη ζωή τους, θα πρέπει να ενημερώσουν αμέσως τον γιατρό τους».
Τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να συνταγογραφηθούν μαζί με φάρμακα για την ουρική αρθρίτιδα και μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά στην ποιότητα της ζωής.
Οι ασθενείς θα πρέπει επίσης να φροντίζουν να λαμβάνουν φάρμακα για την ουρική αρθρίτιδα ακριβώς σύμφωνα με τις οδηγίες.
«Καθώς οι εξάρσεις ουρικής αρθρίτιδας μπορεί να είναι εξουθενωτικές και ο πόνος και η μειωμένη λειτουργικότητα μπορούν να περιορίσουν τις δραστηριότητες, τα φάρμακα που αποτρέπουν τις εξάρσεις ουρικής αρθρίτιδας μπορεί επίσης να μειώσουν τα επεισόδια κατάθλιψης», είπε η Collier. Και η διαχείριση τυχόν παραγόντων καρδιακού κινδύνου που μπορεί να έχει ένας ασθενής είναι σημαντική.
Η τακτική άσκηση (σύμφωνα με τις συμβουλές ενός γιατρού) ο περιορισμός του αλκοόλ και η σωστή διατροφή όχι μόνο βοηθούν στην υγεία της καρδιάς, αλλά μπορεί να αποτρέψουν εξάρσεις ουρικής αρθρίτιδας και, ενδεχομένως, προβλήματα διάθεσης που συνδέονται με αυτές.
«Οι εξάρσεις μπορούν να προκληθούν από επεξεργασμένα τρόφιμα, μπύρα και κόκκινο κρέας», είπε η Bose. «Μια καλή διατροφή και ο γενικός υγιεινός τρόπος ζωής μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν στην ουρική αρθρίτιδα και την κατάθλιψη».
