Η αύξηση κατά 225% του ιικού φορτίου στη «ναυαρχίδα» του ελληνικού τουρισμού, την Κρήτη και συγκεκριμένα στο Ηράκλειο, όπως έδειξε το Επιδημιολογικό Παρατηρητήριο Λυμάτων και η μεγάλη διασπορά των υποπαραλλαγών ΒΑ.4, ΒΑ.5 και ΒΑ.6 (δηλαδή οι Ο4, Ο5 και Ο6) αποτελούν μια διαρκή υπενθύμιση ότι ο κορονοϊός δεν έχει τελειώσει και πως δεν έχει ακόμα έρθει εκείνη ώρα που θα μπορέσουμε να σφυρίξουμε τη λήξη του παγκόσμιου συναγερμού.
Όλα αυτά συμβαίνουν καθώς προχωράμε προς το καλοκαίρι χωρίς πλέον μέτρα προστασίας και με τους μήνες από τον τελευταίο εμβολιασμό να περνούν με τον καθηγητή παθολογικής φυσιολογίας λοιμώξεων ΕΚΠΑ Νίκο Σύψα να επισημαίνει ότι δεν γνωρίζουμε με ακρίβεια πόσο διαρκεί η ανοσία. Από τα συμπεράσματα των ερευνών και από τις εκθέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δεν γνωρίζουμε ούτε πόσο διαρκεί η υβριδική ανοσία (από τον εμβολιασμό και τη φυσική νόσηση συνδυαστικά), ενώ ταυτόχρονα διαφαίνεται ότι η λοίμωξη με το στέλεχος Όμικρον δεν προστατεύει από τις νέες υποπαραλλαγές της Όμικρον, δηλαδή ούτε εμποδίζει να κολλήσει κάποιος τη νέα παραλλαγή ούτε όμως αποκλείει την πιθανότητα βαρύτερης νόσησης.
Σε αυτές συνθήκες γίνεται αντιληπτό ότι εμβολιασμός έναντι της Covid 19 είναι μονόδρομος με δύο να είναι τα επικρατέστερα σενάρια για το τι θα γίνει το φθινόπωρο.
Σύμφωνα με το πρώτο, το πιο αισιόδοξο σενάριο, η φαρμακοβιομηχανία που αυτή τη στιγμή πραγματοποιεί ένα ξέφρενο ράλι για την ανάπτυξη του επικαιροποιημένου εμβολίου θα πιάσει το στόχο της και το επικαιροποιημένο εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο το προσεχές φθινόπωρο τότε που ένα ακόμα κύμα του κορονοϊού είναι πιθανό να μας χτυπήσει. Η διαφορά με τα προηγούμενα κύματα είναι πως αυτή τη φορά ο κίνδυνος θα αφορά τους ευπαθείς γι αυτό και τα μέτρα προστασίας δεν θα είναι πλέον οριζόντια αλλά θα αφορούν την προστασία συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων, όπως επισημαίνει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Σε αυτή την περίπτωση το επικαιροποιημένο εμβόλιο θα χρησιμοποιηθεί για ένα επαναληπτικό ετήσιο εμβολιασμό ο οποίος θα είναι σίγουρα για τις ευπαθείς ομάδες και πιθανώς για όλους τους ανθρώπους άνω των πέντε ετών. Σε εξέλιξη βρίσκεται η διαδικασία για την αδειοδότηση των Covid εμβολίων και σε ηλικίες κάτω των πέντε ετών, συνεπώς μένει από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών να εκδώσει συστάσεις για το ποιες ηλικίες και ποιες ευπαθείς ομάδες ανεξαρτήτως ηλικίας θα χρειαστεί να εμβολιαστούν. Το επικαιροποιημένο εμβόλιο θα είναι αποτελεσματικό έναντι των νέων στελεχών και θα χορηγείται μία φορά το χρόνο στο μοντέλο αντιμετώπισης της γρίπης ενώ είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει σύσταση και για τον εμβολιασμό για τη γρίπη ο οποίος κατέγραψε το 2020 ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης ρεκόρ καθώς χορηγήθηκαν περισσότερο από 3 εκατομμύρια εμβόλια. Αυτό συνέβη γιατί ήταν διαδεδομένη η εντύπωση ότι όσοι εμβολιάζονταν για τη γρίπη είχαν διασταυρούμενη προστασία και έναντι του κορονοϊού. Μετά, η εμβολιαστική κάλυψη μειώθηκε σε χαμηλότερα επίπεδα και φέτος λιγότερο από 2 εκατομμύρια άνθρωποι εμβολιάστηκαν για τη γρίπη, όπως εξηγεί ο καθηγητής πνευμονολογίας Στέλιος Λουκίδης, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας.
Στο λιγότερο αισιόδοξο σενάριο τα επικαιροποιημένα εμβόλια για τα οποία ήδη «τρέχουν» κλινικές μελέτες θα αργήσουν να έρθουν και δεν θα είναι διαθέσιμα όταν θα μας «χτυπήσει» το επόμενο κύμα. Αυτό σημαίνει πως θα χρειαστεί να στηριχτούμε στα ήδη υπάρχοντα σκευάσματα τα οποία έχουν ήδη χορηγηθεί σε τέσσερις δόσεις για τους ευπαθείς, τρεις δόσεις για τον υπόλοιπο πληθυσμό και δύο δόσεις για τα παιδιά και τους εφήβους μέχρι 18 ετών. Και σε αυτή την περίπτωση, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών θα συστήσει για ποιες ηλικίες και περιπτώσεις θα χρειαστεί μία ακόμα αναμνηστική δόση, με ένα εμβόλιο το οποίο έχει φανεί αποτελεσματικό στην επαναληπτική (boost) χορήγηση αλλά δεν ήταν αρχικώς σχεδιασμένο για τις μεταλλάξεις που κυκλοφορούν τώρα. Η εμπειρία από την χορήγηση της τέταρτης αναμνηστικής δόσης στους άνω των 60 ετών και κυρίως στους άνω των 70 ετών που έχουν ανοσολογική γήρανση δείχνει ότι η ανταπόκριση ήταν μειωμένη και η προσέλευση δεν ξεπέρασε τα 200.000 άτομα. Το γεγονός αυτό είναι αναμενόμενο, καθώς έχει καλλιεργηθεί από όλες πλευρές, από τους επιστήμονες, από τους αξιωματούχους της Κυβέρνησης και από την ίδια τη φαρμακοβιομηχανία, η προσδοκία για την άφιξη των νέων επικαιροποιημένων εμβολίων.
