Τηλεϊατρική, Τεχνητή Νοημοσύνη, big data, ηλεκτρονικές καρτέλες ασθενών και κινητή υγεία. Τεχνολογική καινοτομία και εξέλιξη στον τομέα της υγείας που μόνο καλύτερες μέρες στη ζωή των ασθενών μπορούν να εγγυηθούν.
Σίγουρα, ο ταχύτατος ρυθμός ανάπτυξης των ψηφιακών εργαλείων, διαμορφώνει τον τομέα της υγείας σε ένα δυναμικό και καινοτόμο χώρο. Η ψηφιακή τεχνολογία έχει δώσει δυνατότητες στην παραδοσιακή ιατρική, επιτρέποντας την ανάπτυξη προηγμένων διαγνωστικών μεθόδων, την παρακολούθηση της υγείας σε πραγματικό χρόνο και τη δημιουργία εξατομικευμένων θεραπειών.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός επηρεάζει την παροχή υπηρεσιών υγείας, διευκολύνοντας την πρόσβαση σε περιοχές με δυσμενείς γεωγραφικούς περιορισμούς και βελτιώνοντας την επικοινωνία μεταξύ γιατρών και ασθενών.
Στη διάρκεια της Εβδομάδας Ψηφιακής Υγείας, Athens Digital Health Week 2025 (ADHW2025), η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτέλεσε αντικείμενο περισσότερων από μιας συνεδρίας και ομιλιών. Σε συνεδρία για τον ρόλο της TN στον χώρο της Υγείας, διακεκριμένοι ομιλητές κάλυψαν τα πολλαπλά ζητήματα που εγείρει η εισαγωγή της ΤΝ, όπως στην έρευνα, στο κανονιστικό πλαίσιο, όσον αφορά την ασφάλεια των δεδομένων, τα νέα τεχνολογικά εργαλεία στην ιατρική, αλλά και τη θέση των ασθενών. Κατά τη συζήτηση που επικεντρώθηκε στο ερώτημα κατά πόσο η ΤΝ θα συμβάλει στη μεταρρύθμιση του ΕΣΥ, η Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΗΔΙΚΑ κ. Τσούμα διατύπωσε προβληματισμό για την ωριμότητα των συστημάτων ΤΝ, αναγνωρίζοντας βεβαίως τις τεράστιες δυνατότητες που προσφέρουν στην ανάλυση και αξιολόγηση δεδομένων.
Υπογράμμισε ότι κάθε τεχνολογική βελτίωση δίνει περισσότερα όπλα στους γιατρούς και τους νοσηλευτές, ώστε να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν αποτελεσματικές και εξατομικευμένες θεραπείες. Η συνεργασία μεταξύ τεχνολογικών εταιρειών, επαγγελματιών υγείας και, βεβαίως, ρυθμιστικών αρχών για την αντιμετώπιση θεμάτων ηθικής και δεοντολογίας που μπορεί να προκύψουν, θα είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική και ασφαλή ενσωμάτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Υγεία, επισήμανε.
Η αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης σε διάφορους τομείς της υγείας, στους τρόπους που αυτή συμβάλλει στην αλλαγή της παροχής υπηρεσιών, αλλά και στη συμβολή των μεγάλων γλωσσικών μοντέλων αποτελούν αντικείμενο ενδιαφέροντος. Με βάση τα στοιχεία του Elevate Greece, περισσότερες από 130 νεοφυείς εταιρείες δραστηριοποιούνται στον τομέα του HealthTech, ενώ πολλές από αυτές χρησιμοποιούν ήδη ή πειραματίζονται με την υιοθέτηση αλγορίθμων Τεχνητής Νοημοσύνης για να παρέχουν καινοτόμες υπηρεσίες.
Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας την ακόλουθη φράση από τον Διευθυντή του ΕΚΤ (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου), Δρ Κυριάκο Τολιά : «Ενώ η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να βελτιώσει τη διάγνωση και τη θεραπεία, πρέπει να εξετάσουμε και τις ηθικές πτυχές όπως είναι η ιδιωτικότητα δεδομένων, η διαφάνεια και η ισότιμη πρόσβαση. Ένα εξαιρετικά σημαντικό στοιχείο είναι η εξηγησιμότητα (explainability). Είναι επίσης σημαντικό να αναπτυχθεί ένα σαφές κανονιστικό πλαίσιο για την εφαρμογή της ΤΝ στην υγεία».
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου στο πρόσφατο συνέδριο Health IT, η επόμενη μέρα της υγείας θα είναι ψηφιακή.
Η Ελλάδα συμμετέχει πολύ ενεργά στο Σύμφωνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Τεχνητή Νοημοσύνη και μέσα γι’ αυτό ετοιμάζει και το νομοσχέδιο Data Covernance Act, που θα μας επιτρέψει να διαμορφώσουμε οριζόντιες πολιτικές για τα δεδομένα της Υγείας. Αυτός ο οριζόντιος φορέας, θα μπορεί να συντονίζει όλα τα υπουργεία, και με κοινές διαδικασίες θα μπορεί να διαχειρίζεται αυτά τα σημαντικά δεδομένα.
Ομογενοποίηση των συστημάτων των νοσοκομείων
Η ομογενοποίηση των συστημάτων των νοσοκομείων αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις, και το γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν είχε γίνει, καθυστέρησε τα αποτελέσματα σε σημαντικούς στόχους όπως ο ατομικός φάκελος υγείας. Η ψηφιοποίηση των αρχείων των νοσοκομείων είναι ακόμα ένα δύσκολο έργο. Η συνταγογράφηση επίσης είναι ένα ζήτημα που απασχολεί το υπουργείο, διότι θέλει να διασφαλίσει ότι τα φάρμακα και οι εξετάσεις θα αφορούν τους ασθενείς που τα έχουν ανάγκη. Όλα αυτά αποτελούν τη μεγάλη πρόκληση της Τεχνητής Νοημοσύνης, την οποία και πρέπει να διαχειριστούμε σωστά για να αποκομίσουμε τα οφέλη της, σημείωσε ο κ. Παπαστεργίου.
Σε τρεις άξονες οι δράσεις Ψηφιακού Μετασχηματισμού των Νοσοκομείων
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Υγείας θα βελτιστοποίηση την ποιότητα της υγειονομικής περίθαλψης και την ασφάλεια των ασθενών χρησιμοποιώντας καινοτόμες υπηρεσίες, ενώ παράλληλα θα βελτιώσει τη διαχείριση των νοσοκομείων, την εμπειρία των ασθενών, καθώς και ότι θα ενισχύσει τη λειτουργία της δευτεροβάθμιας περίθαλψης μέσω της αυτοματοποίησης πολλών διαδικασιών. Σύμφωνα με τους ειδικούς το έργο που υλοποιείται ανταποκρίνεται σε αυτές τις προκλήσεις και έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίσει τη βελτίωση αλλά και τη βιωσιμότητα της Υγειονομικής Περίθαλψης στην Ελλάδα. Έμφαση όμως θα δοθεί σε τρεις άξονες.
Οι τρεις άξονες:
Ο πρώτος αφορά, αφενός, στον ίδιο τον πολίτη και την επαφή του με το σύστημα υγείας και τα ιατρικά του δεδομένα, αφετέρου, στους επαγγελματίες υγείας ως προς την άμεση, ορθή και ασφαλή πρόσβαση στις ιατρικές πληροφορίες του πολίτη που έχει απέναντι του χωρίς να τους προσθέτουμε επιπλέον λειτουργίες στην καθημερινότητα τους αλλά να τους βοηθήσουμε στην εκτέλεση του έργου τους.
Ο δεύτερος άξονας αφορά τις υποδομές και ειδικότερα τα συστήματα φιλοξενίας και τα πληροφοριακά συστήματα των δημόσιων μονάδων υγείας/νοσοκομεία.
Ο τρίτος άξονας αφορά στη διαλειτουργικότητα των συστημάτων που υλοποιούνται και η άπαξ και μη επαναλαμβανόμενη καταγραφή της πληροφορίας με τη χρήση κοινών προτύπων και κωδικοποίησης.
