Μπορεί έξω η κατάσταση να είναι αφόρητη λόγω του παρατεταμένου καύσωνα, αλλά μη φαντάζεστε τη βουτιά σε παγωμένο νερό ως την τέλεια ανακούφιση. Ο λόγος είναι ότι ακόμα και σε αυτή την υποτιθέμενη απόλαυση καραδοκούν κίνδυνοι. Όπως το σοκ του παγωμένου νερού, που μπορεί μεν να μην έχετε ξανακούσει γι’ αυτό, είναι όμως μια άκρως επικίνδυνη για τη ζωή κατάσταση. Τι ακριβώς είναι όμως; Πρόκειται για την επίδραση που μπορεί να έχει στον οργανισμό μας, μια βουτιά σε νερό θερμοκρασίας χαμηλότερης από 15°C, κάτι που συχνά υποτιμάται. Αυτό το σοκ μπορεί να είναι ο πρόδρομος του πνιγμού.
H κατάσταση του σοκ όταν εισέρχεται κανείς σε παγωμένο νερό (cold water shock) δεν έχει καμία σχέση με την υποθερμία. Η υποθερμία (πολύ χαμηλή θερμοκρασία του σώματος) διαρκεί τουλάχιστον 30 λεπτά πριν επέλθει ο θάνατος και δεν έχει σχέση με το σοκ του παγωμένου νερού που είναι θανατηφόρο σε λίγα λεπτά.
Έρευνες στο Institute of Naval Medicine των Πανεπιστημίων Surrey και Portsmouth έδειξαν ότι το σοκ από το κρύο νερό προκαλεί το κλείσιμο των αιμοφόρων αγγείων στο δέρμα, γεγονός που αυξάνει την αντίσταση της ροής του αίματος. Ο καρδιακός ρυθμός είναι επίσης αυξημένος. Ως αποτέλεσμα, η καρδιά πρέπει να εργαστεί σκληρότερα, ενώ η αρτηριακή πίεση ανεβαίνει. Το σοκ του κρύου νερού μπορεί επομένως να προκαλέσει καρδιακή προσβολή, ακόμη και σε σχετικά νεαρά και υγιή άτομα.
Επιπλέον, η απότομη καταβύθιση σε ψυχρό νερό αναγκάζει τον άνθρωπο να αρχίσει να παίρνει γρήγορες αναπνοές –«μη ελεγχόμενες ταχείες αναπνοές» πιο σωστά– καθώς αυξάνεται απότομα η ανάγκη του για οξυγόνο (υπολογίζεται ότι χρειάζεται άμεσα 2 λίτρα οξυγόνου). Γρήγορα η υπεροξυγόνωση γίνεται μη διαχειρίσιμη, και αυτή η απώλεια του ελέγχου της αναπνοής, οδηγεί πολύ εύκολα τον άνθρωπο να πιει κατά λάθος πολύ νερό, τόσο πολύ, που αρκεί για να πνιγεί σχεδόν αμέσως.
Την ίδια στιγμή που βυθίζεσαι σε κρύο νερό δημιουργείται τεράστια πίεση στην καρδιά, η οποία μπορεί να προκαλέσει ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς, αρρυθμίες ή ταχυκαρδίες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει διάφορες παθολογικές καταστάσεις από καρδιαγγειακό επεισόδιο (για παράδειγμα έμφραγμα του μυοκαρδίου) έως εγκεφαλικό επεισόδιο.
Στην Αγγλία υπολογίζεται ότι κοντά στα 400 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από βουτιά σε υπερβολικά κρύο νερό, περισσότεροι από όσοι πεθαίνουν εξαιτίας κάποιας πυρκαγιάς ή τροχαίου. Μεγάλη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στην πλειοψηφία τους, πρόκειται για άτομα κάτω των 30 ετών και μάλιστα, πρόκειται για άτομα που ξέρουν καλό κολύμπι.
Πώς να αντιμετωπίσετε το σοκ του παγωμένου νερού και να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο
Εάν μπείτε στο νερό απροσδόκητα:
Αφιερώστε ένα λεπτό. Τα αρχικά αποτελέσματα του παγωμένου νερού περνούν σε λιγότερο από ένα λεπτό, επομένως μην προσπαθήσετε να κολυμπήσετε αμέσως.
Χαλαρώστε και επιπλεύστε ανάποδα.
Μείνετε ήρεμοι και, στη συνέχεια, καλέστε για βοήθεια ή κολυμπήστε μέχρι την ακτή, εάν μπορείτε.
Το σοκ του παγωμένου νερού σε κινητοποιεί να κινείς χέρια και πόδια, να κολυμπήσεις γρήγορα και δυνατά, ως φυσική αντίδραση στο στρες. Πρέπει να καταπολεμήσετε αυτό το ένστικτο και να παραμείνετε με το στόμα έξω από το νερό μέχρι να μέχρι να περάσει το σοκ και να αρχίσετε να αναπνέετε ξανά.
