Τα τσιμπούρια είναι μικρά ζωύφια και το μέγεθός τους ξεκινάει από πολύ μικρό όπως το κεφάλι μιας καρφίτσας έως και μεγαλύτερο όσο η γόμα ενός μολυβιού. Έχουν 8 πόδια, και ανήκουν στην οικογένεια των αρθρόποδων όπως και η αράχνη.
Υπάρχουν διαφορετικά είδη τσιμπουριών και τα χρώματά τους είναι στις αποχρώσεις του καφέ, κόκκινο-καφέ και μαύρο.
Τα τσιμπούρια όσο πιο πολύ αίμα ρουφάνε τόσο πιο πολύ μεγαλώνουν και στο μεγαλύτερο μέγεθος μπορεί να φτάσουν τα 3,6 εκατοστά. Μόλις ένα τσιμπούρι τραφεί για αρκετές ημέρες αλλάζει χρώμα και γίνεται πρασινωπό – μπλε.
Σε ποια μέρη του σώματος μπορεί να δείτε τσιμπούρια
Στο ανθρώπινο σώμα τα τσιμπούρια αναζητούν υγρές και ζεστές περιοχές κι έτσι μπορεί να δείτε τσιμπούρι στα εξής σημεία του σώματός σας:
Μασχάλες
Γεννητικά όργανα
Στο τριχωτό της κεφαλής
Πίσω από τα γόνατα
Μέσα στον αφαλό
Γύρω από τη μέση σας
Μέσα ή γύρω στα αυτιά σας
Αν εντοπίσετε τσιμπούρι στο σώμα σας, καλό είναι στη συνέχεια να ελέγξετε ολόκληρο το σώμα. Μόλις το τσιμπούρι βρει το κατάλληλο σημείο στο σώμα σας αρχίζει να ρουφάει αίμα και σε αντίθεση με άλλα ζωύφια παραμένει προσκολλημένο πάνω σας μετά το φαγητό του. Μόλις σας δαγκώσει ένα τσιμπούρι πιθανότατα θα το καταλάβετε μόνο αν το δείτε, γιατί το τσίμπημά του δεν είναι ιδιαίτερα αισθητό. Αν καταφέρει να μείνει πάνω στο δέρμα σας για 10 ημέρες τότε μετά την αιμοληψία αποκολλάται και πέφτει.
Τα τσιμπούρια μπορούν να αποτελέσουν μεγάλη απειλή για την υγεία σας. Καθώς ο καιρός ζεσταίνει, γίνονται πιο ενεργά, καθιστώντας ζωτικής σημασίας την προστασία μας από πιθανά τσιμπήματά τους.
Οι κρότωνες (τσιμπούρια) μπορούν να μολύνουν τους ανθρώπους με βακτήρια, ιούς και παράσιτα που μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές ασθένειες. Μερικές από τις ασθένειες που μεταδίδονται από δήγμα (δάγκωμα) τσιμπουριού είναι η νόσος του Lyme, ο κηλιδώδης πυρετός των βραχωδών ορέων, η τουλαραιμία, ο αιμορραγικός πυρετός Κριμαίας – Κονγκό κ.α.
Η κροτωνογενής εγκεφαλίτιδα προκαλείται από έναν ιό, ο οποίος μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένου τσιμπουριού (κρότωνα). Σε σπάνιες περιπτώσεις, όμως, μεταδίδεται και με την κατανάλωση μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων από μολυσμένα ζώα (π.χ. αγελάδες, αιγοπρόβατα).
Χιλιάδες Ευρωπαίοι προσβάλλονται από εγκεφαλίτιδα μετά από τσίμπημα τσιμπουριών, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC).
Στη νεότερη έκθεσή του, που αφορά στοιχεία για το έτος 2021, το ECDC αναφέρει 3.027 περιστατικά εγκεφαλίτιδας από τσιμπούρια σε 25 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, εκ των οποίων τα 2.949 (97,4%) επιβεβαιώθηκαν.
Το ποσοστό καταγραφών στην ΕΕ/ΕΟΧ για το 2021 ήταν 0,71 ανά 100.000 κατοίκους και είναι ελαφρώς μειωμένο σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του 2020. Τα κρούσματα αναφέρθηκαν συχνότερα μεταξύ ανδρών (αναλογία ανδρών προς γυναίκες: 1,5:1) και στην ηλικιακή ομάδα 45-64 ετών.
Όπως φαίνεται από την έκθεση του ΕΟΔΥ, η εγκεφαλίτιδα από τσιμπούρια παρουσιάζει εποχικότητα. Για το 2021, το 90% των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων εμφανίστηκε μεταξύ Ιουνίου και Νοεμβρίου στην ΕΕ/ΕΟΧ, με τον Ιούλιο να είναι ο μήνας με τον υψηλότερο αριθμό αναφερόμενων κρουσμάτων (717 περιστατικά).
Συμβουλές πρόληψης
Φοράτε προστατευτικά ρούχα
Όταν ταξιδεύετε σε περιοχές με πολλά τσιμπούρια, φορέστε μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια και παπούτσια με κλειστές μύτες. Το να βάζετε το παντελόνι σας στις κάλτσες σας μπορεί να σας βοηθήσει να αποτρέψετε τα τσιμπούρια από το να ανέβουν στα πόδια σας.
Χρησιμοποιήστε εντομοαπωθητικό
Εφαρμόστε εντομοαπωθητικό που περιέχει DEET ή περμεθρίνη (ανήκει στην κατηγορία των φθειροκτόνων) σε εκτεθειμένο δέρμα αλλά και σε ρούχα. Αυτό μπορεί να αποτρέψει τα τσιμπούρια από το να κολλήσουν επάνω σας.
Ελέγχετε για τσιμπούρια, τακτικά
Αφού περάσετε χρόνο σε εξωτερικούς χώρους, ελέγξτε προσεκτικά το σώμα σας για τσιμπούρια. Δώστε μεγάλη προσοχή σε περιοχές όπως το τριχωτό της κεφαλής, πίσω από τα αυτιά, κάτω από τα χέρια και γύρω από τη μέση σας.
Κάντε μπάνιο αν βρεθήκατε σε εξωτερικό χώρο
Το να κάνετε ντους όταν επιστρέψετε σπίτι από εξωτερικό χώρο μπορεί να σας βοηθήσει να ξεπλύνετε τυχόν τσιμπούρια που μπορεί να κυκλοφορούν στο δέρμα σας αλλά δεν έχουν ακόμη προσκολληθεί επάνω σας.
Ελέγχετε τα κατοικίδιά σας για τσιμπούρια
Τα κατοικίδια μπορούν επίσης να φέρουν τσιμπούρια στο σπίτι σας. Φροντίστε να ελέγχετε τακτικά τα κατοικίδιά σας για κρότωνες και να χρησιμοποιείτε προϊόντα απομάκρυνσης των τσιμπουριών που θα σας προτείνει ο κτηνίατρός σας.
Πώς μπορώ να αφαιρέσω ένα τσιμπούρι;
Ακολούθησε τα παρακάτω βήματα για να μπορέσεις να αφαιρέσεις ένα τσιμπούρι όσο πιο γρήγορατο εντοπίσις:
Χρησιμοποίησε τσιμπιδάκια για να πιάσεις το τσιμπούρι σταθερά στο κεφάλι ή στο στόμα του, δίπλα στο δέρμα. Χρησιμοποίησε ένα μεγεθυντικό φακό, εάν έχεις, για να δεις καθαρά το τσιμπούρι.
Τράβα σταθερά και απαλά μέχρι το τσιμπούρι να “αφήσει” το δέρμα. Μην στρίβεις το τσιμπούρι και μην το κουνάς από τη μία πλευρά στην άλλη. Μέρη του, μπορεί να μείνουν στο δέρμα, αλλά τελικά θα βγουν μόνα τους.
Πλύνε τα χέρια σου και το σημείο του δαγκώματος με σαπούνι και νερό.
Καθάρισε το σημείο του δαγκώματος με οινόπνευμα για να απολυμάνεις το δέρμα.
