Την τελευταία δημοπρασία της χρονιάς πραγματοποίησε την Πέμπτη (14/12) ο οίκος του Ανδρέα Βέργου στο Ζάππειο Μέγαρο. Πέρα από τα συνήθη ονόματα που μονοπωλούν το ενδιαφέρον του εγχώριου συλλεκτικού κοινού, πωλήθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία του «Βέργου» έργο του Φερνάντο Μποτέρο. Αρνητικό πρόσημο κατέγραψαν δύο μνημειακές συνθέσεις του Τάκη και του Κωνσταντίνου Παρθένη που δεν άλλαξαν χέρια. Με δεδομένο ότι ο Τάκης μαγνητίζει και αγοραστές από το εξωτερικό, ήταν έκπληξη, ενώ ο Άγιος Χριστόφορος του δασκάλου εκτιμήθηκε μάλλον ακριβά (200.000 – 300.000 ευρώ).
Υπογεγραμμένη και χρονολογημένη κάτω δεξιά (Τσαρούχης 72), η σύνθεση του ζωγράφου βρήκε αγοραστή στο μέσο της εκτίμησης (253.320 ευρώ με τους φόρους). Το καλοκαίρι που μας πέρασε βεβαίως, αντίστοιχο έργο με τίτλο «Μάης» έκανε ρεκόρ πώλησης στα 475.542 ευρώ. Πρόκειται για μνημειακή σειρά του ζωγράφου που φιλοτέχνησε στο Παρίσι όπου είχε καταφύγει με την επιβολή της Δικτατορίας.
Στα πρότυπα της αρχαίας Ελληνικής και Βυζαντινής παράδοσης, ο ζωγράφος συμβολικά πλάθει τις αλληγορικές μορφές του. Όπως στα λαϊκά παραμύθια, οι μήνες είναι σαν ουράνιοι φτερωτοί άγγελοι, έρχονται και φεύγουν μέσα στο χρόνο, καθένας με την δική του σειρά, προσφέροντας στους ανθρώπους τα πολύτιμα αγαθά τους.
Οι ημίγυμνες αναγεννησιακές μορφές των μακρυμάλληδων νεαρών με το αθώο ηδυπαθές βλέμμα, φέρουν μνήμες από τον «Βάκχο» του Καραβάτζιο και ταυτόχρονα παραπέμπουν στις βυζαντινές παραστάσεις μέσα σε χρυσό κάμπο. Ο ίδιος ο Τσαρούχης, θυμίζουμε, πόζαρε ως Δεκέμβριος, ο τελευταίος - και γηραιότερος - μήνας του χρόνου, αποδίδοντας μεγάλη σημασία σε αυτήν τη σειρά.
Γιάννης Τσαρούχης, «Φλεβάρης» (τμήμα του έργου στην κεντρική φωτογραφία του σημειώματος)
«Ο Χορός του Ζαλόγγου» είναι κομμάτι πια της φύσης της Ηπείρου, στεφανώνει απόκρημνες πλαγιές και υποβάλλει με τον συμβολισμό του. Το μικρότερο σε διάσταση «Ζάλογγο» από τον Γιώργο Ζογγολόπουλο ξεπέρασε κατά πολύ την ανώτατη εκτίμηση του Βέργου (80.000 ευρώ) και προσφέρθηκε στα 108.374 ευρώ.
Δεν είναι καθόλου τυχαία η τιμή της απόκτησής του. Ο ίδιος ο Ζογγολόπουλος είχε δημιουργήσει ορειχάλκινα αντίγραφα του μνημείου σε κλίμακα 1/10, τα οποία βρίσκονται στο Προεδρικό Μέγαρο, στην Εθνική Γλυπτοθήκη, στο Μουσείο Μπενάκη και στην Υπαίθρια Δημόσια Γλυπτοθήκη Ψυχικού. Τον Ιούνιο του 2021 το μνημείο χαρακτηρίστηκε ως μνημείο νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας.
Γιώργος Ζογγολόπουλος, «Ζάλογγο»
Τέσσερα χρόνια από τον θάνατό του, ο Τάκης εξακολουθεί να συγκινεί τη διεθνή εικαστική σκηνή με την περίφημη «Τέταρτη Διάσταση», μια αόρατη δύναμη που δημιουργείται από τα μαγνητικά πεδία που μας περιβάλλουν. Το 1974, έχοντας πλέον επιστρέψει και πάλι στο Παρίσι, ξεκινά να δημιουργεί τα ερωτικά του γλυπτά. Ένα τέτοιο τραπέζι «Magnetic table with erotic sculpture» (1976-78) από σίδερο, χαλκό, πορσελάνη και μαγνήτη εκτιμήθηκε από 60.000 - 80.000 ευρώ και πωλήθηκε στα 127.280 ευρώ (με τους φόρους).
Τάκης, «Magnetic table with erotic sculpture»
Από την ίδια περίοδο έρχεται το μεγάλο σε ύψος σινιάλο του Τάκη («Triple Signal», 260 εκ., 1976) που έμεινε απούλητο. Το παράδοξο είναι ότι ένα αντίστοιχης λογικής και κλίμακας σινιάλο ξεπέρασε το καλοκαίρι που μας πέρασε, την ανώτατη εκτίμηση του οίκου στα 120.978 ευρώ.
Τάκης, «Triple Signal» (1976)
Αντιθέτως, καλό προηγούμενο σημείωσε η «Γυναίκα» του Κολομβιανού Φερνάντο Μποτέρο που πρόσφατα έφυγε από τη ζωή. Εκτιμήθηκε από 85.000 - 125.000 και άλλαξε χέρια στα 108.374 ευρώ.
Φερνάντο Μποτέρο, «Γυναίκα»
Μεγάλο ενδιαφέρον συγκέντρωσε και το γλυπτό της Ελληνίδας γυναίκας του, Σοφίας Βάρη, ανεβάζοντας υψηλά τη «μετοχή» της στην εγχώρια αγορά της τέχνης (μνημειακό έργο της γλύπτριας κοσμεί την πλατεία Κοτζιά απέναντι από το ιστορικό μέγαρο του Δημαρχείου). Υπογεγραμμένο και αριθμημένο στο κάτω μέρος (Vari 1/6), εκτιμήθηκε από 26.000 έως 36.000 ευρώ και η τιμή πώλησης του έργου ξεπέρασε τις 50.000 ευρώ.
Έργο χωρίς τίτλο της Σοφίας Βάρη
Στα μεγάλα ονόματα της ελληνικής τέχνης ξεχώρισε ο θαλασσογράφος Κωνσταντίνος Βολανάκης με τα «Καΐκια» του (146.784 ευρώ), τοποθετώντας τον στέρεα και χωρίς αμφισβήτηση, στις ακριβές υπογραφές.
Κωνσταντίνος Βολανάκης, «Καΐκια»
Υψηλή απόδοση πέτυχε κι ο πίνακας που απηχεί το ξεχωριστό ύφος του Νίκου Εγγονόπουλου. Βγήκε με αρχική τιμή 20.000 ευρώ και ο σημερινός του κάτοχος χρειάστηκε να καταβάλει 48.838 ευρώ για να τον αποκτήσει. Υπογεγραμμένος και χρονολογημένος κάτω δεξιά (Ν. Εγγονόπουλος / 55) φιλοτεχνήθηκε την περίοδο της καθιέρωσης του ζωγράφου στα εικαστικά μας πράγματα. Την προηγούμενη χρονιά είχε εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 27η Μπιενάλε της Βενετίας και την ίδια περίοδο εκλέχθηκε μόνιμος επιμελητής στο Πολυτεχνείο.
Έργο του Νίκου Εγγονόπουλου
Από τους νεότερους δασκάλους, ο Χρόνης Μπότσογλου παρουσιάστηκε στην πώληση με μια σειρά έργων που δεν είχαν την ίδια τύχη. Εκείνο που συγκέντρωσε διεκδικητές ήταν το «τρίπτυχο μιας γυναίκας» (ολόσωμη η φιγούρα της γυναίκας του Ελένης), και τελικά πωλήθηκε στα 35.986 ευρώ, (με εκτιμώμενη τιμή (15.000 - 20.000 ευρώ).
Υπογεγραμμένο και χρονολογημένο κάτω δεξιά (Χρόνης / 1 / 89) συνδυάζει τούτη την ιδιαιτερότητα: είναι ένα λάδι σε μουσαμά και δύο ανάγλυφα (γύψος και γραφίτης) σε μεγάλη διάσταση (100 x 50 εκ. έκαστο). Το τρίπτυχο αποτελούσε μέρος ενός έργου με τίτλο «Το τετράπτυχο μιας γυναίκας», το οποίο αποτελούνταν από δύο λάδια σε μουσαμά και δύο ανάγλυφα. Ο καλλιτέχνης όσο ήταν εν ζωή, πώλησε το ένα από τα δύο λάδια ως ξεχωριστό έργο με κάποιες τροποποιήσεις.
Χρόνης Μπότσογλου «Τρίπτυχο μιας γυναίκας»
Περισσότερα για τη δημοπρασία εδώ.