O ενθουσιασμός των χρηματιστηριακών αγορών, με την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, έχει ξεπεράσει σε απόδοση ανόδου κάθε ιστορικό προηγούμενο, προεδρικής εκλογής. Αρκετοί μιλούν για τη νέα χρυσή χρηματιστηριακή εποχή. Ωστόσο, δεν είναι λίγοι όσοι εκτιμούν ότι η εκτίναξη ορισμένων μετοχών όπως για παράδειγμα της Tesla, δεν εδράζεται σε κάποιες στέρεες οικονομικές βάσεις, αλλά περισσότερο σε προσδοκίες. Μια εκ των οποίων είναι και η πιθανή συμμετοχή του Ίλον Μασκ στη νέα κυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων. Ένα γεγονός που θα αποσπάσει την προσοχή του Μασκ από την υλοποίηση των σχεδίων του για τις επιχειρήσεις του. Κάτι που δε συνυπολογίζουν μέσα στην ευεξία που αισθάνονται οι επενδυτές στη Wall Street.
Η επάνοδος Τραμπ στον Λευκό Οίκο συνοδεύεται από τις μνήμες της προηγούμενης θητείας του και από τις πάγιες θέσεις του περί της οικονομίας. Ο επιχειρηματικός κόσμος γενικά είναι αισιόδοξος, ωστόσο δεν μπορεί να λησμονήσει τις προσωπικές του ακραίες συγκρούσεις με επιχειρήσεις, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του.
Όπως για παράδειγμα τη σύγκρουση με τη John Deere όταν η εταιρεία είχε αποφασίσει να μεταφέρει μέρος της παραγωγής της στο Μεξικό, που είχε οδηγήσει σε απειλές επιβολής δασμών ύψους 200%, για τα παραγόμενα στο Μεξικό γεωργικά μηχανήματα και οχήματα. Ή με το μποϊκοτάζ του οποίου είχε ηγηθεί κατά της Goodyear που είχε απαγορεύσει στους εργαζόμενους της να φορούν τα καπελάκια με το σύνθημα MAGA (Make America Great Again) που ήταν το βασικό του πολιτικό σύνθημα. Ή με την επιθετική κριτική κατά της Apple, αφενός για την παραγωγική της δραστηριότητα στην Κίνα και στην Ινδία και αφετέρου για τη μη συνδρομή της, με ψηφιακά δεδομένα σχετικά με παλαιότερες έρευνες των διωκτικών αρχών της Καλιφόρνιας. Ή με τη Harley Davidson, όταν η εταιρεία είχε αποφασίσει να κατασκευάζει τις μοτοσυκλέτες που προορίζονταν για την ευρωπαϊκή αγορά στην Ταϊλάνδη. Ή τέλος όταν είχε συγκρουσθεί ανοικτά με την Boeing στα πλαίσια του προγράμματος του σχεδιασμού του νέου προεδρικού αεροσκάφους 747 Αir Force One.
Οι προσωπικού χαρακτήρα βεντέτες του Ντόναλντ Τραμπ με πολιτικούς όπως η Νάνσι Πελόζι, και με επιχειρηματίες όπως με τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ της Meta, τον οποίον έχει απειλήσει με φυλάκιση, δημιουργούν ανησυχία. Όπως με τον Τζεφ Μπέζος όταν το 2019 είχε εξοστρακίσει την Amazon από όλα τα συμβόλαια που είχε με το υπουργείο Άμυνας, δίνοντας την εντολή που έμεινε στην ιστορία ως «screw Amazon». Όπως και πριν από λίγες ημέρες, όταν είχε απειληθεί η Deloitte με την αποβολή της από κυβερνητικά συμβόλαια ύψους $2 δισ. λόγω επικριτικών σχολίων που είχαν γίνει σχετικά με τον υποψήφιο αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς.
Η εμπάθεια και η εκδικητικότητα του Ντόναλντ Τραμπ, προβληματίζει, αλλά δεν είναι ικανή να επισκιάσει τις θετικές πλευρές που διακρίνει η Wall Street στις μέχρι τώρα εξαγγελίες του νέου ένοικου του Λευκού Οίκου. Στις θετικές πλευρές εντάσσουν τη μείωση της εταιρικής φορολογίας στο 15%, την κατάργηση μιας σειράς από κανονιστικές διατάξεις που προκαλούν σημαντικό οικονομικό λειτουργικό βάρος στην επιχειρηματικότητα καθώς και την απορρύθμιση όσον αφορά το πλαίσιο για την προστασία του περιβάλλοντος, την ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας, το χρηματοπιστωτικό σύστημα και τις χρηματιστηριακές αγορές.
Η διοίκηση της τράπεζας Wells Fargo, υποδέχθηκε την εκλογή Ντόναλντ Τραμπ με την ελπίδα πως οι αγορές θα γίνουν πιο ελεύθερες, με πιο χαλαρή εποπτεία και με μειωμένο κανονιστικό ρίσκο. Ο CEO της Warner Bros. Discovery ανέφερε ότι η νέα κυβέρνηση θα χαλαρώσει τους νόμους σχετικά με τη συγκέντρωση ισχύος μέσω συγχωνεύσεων, κυρίως στον χώρο των μέσων μαζικής ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Και φυσικά η Silicon Valley, μαζί με όλο το σύστημα των startups και των venture capitals, εκτιμούν ότι η εκλογή Τραμπ αποτελεί “game changer”, δηλαδή αλλαγή κανόνων του παιχνιδιού. Η κυβέρνηση Τραμπ, ανάμεσα στο 2017 και στο 2020 είχε μειώσει το κόστος του κανονιστικού πλαισίου κατά $199 δισ., υιοθετώντας 538 πράξεις απορρύθμισης και μόλις 97 νέους ρυθμιστικούς κανόνες.
Επομένως, η μείωση των εταιρικών φόρων και η χαλάρωση του ρυθμιστικού πλαισίου, υπόσχονται περισσότερα κέρδη και μεγαλύτερες υπεραξίες. Εκεί που τα πράγματα είναι ασαφή είναι στο πεδίο των δασμών. Ποια είναι τα δεδομένα μέχρι στιγμής;
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει εξαγγείλει αυξήσεις των δασμών στις εισαγωγές προϊόντων από την Κίνα, με τους τελικούς δασμούς να οδηγούνται στο 60%. Στις εισαγωγές προϊόντων από τις χώρες τα Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι δασμοί θα φτάσουν στο 20%. Οι ειδικοί δασμοί στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα είναι 100% για τα οχήματα που κατασκευάζονται στην Κίνα και 2.000% για το οχήματα που θα κατασκευάζονται στο Μεξικό από Κινεζικές αυτοκινητοβιομηχανίες. Τέλος, ο Ντόναλντ Τραμπ, σκοπεύει να επιβάλει δασμούς της τάξης του 100%, σε εισαγόμενα προϊόντα από χώρες που επιχειρούν να «απομακρυνθούν από το δολάριο».
Η επιβολή δασμών, ως πηγή εσόδων για το αμερικανικό δημόσιο παρουσιάζει ισχνά αποτελέσματα. Ιστορικά σύμφωνα με το Congressional Revenue Service, αποτελούν μόλις το 2% των δημοσιονομικών εσόδων των ΗΠΑ. Σύμφωνα με το Tax Foundation, οι δασμοί θα επιβαρύνουν τα αμερικανικά νοικοκυριά από $1.700 έως και $7.600 σε ετήσια βάση. Ποσά υψηλότερα από τις φοροαπαλλαγές που ο νέος πρόεδρος σκοπεύει να εφαρμόσει. Σε πρόσφατη έκθεση του, το National Retail Federation, υπολογίζει ότι οι καταναλωτές θα απωλέσουν μεταξύ $46 δισ. και $78 δισ. από την αγοραστική τους δύναμη σε ετήσια βάση, λόγω της επιβολής των δασμών. Πλήγματα θα δεχθούν και όλες οι αμερικανικές βιομηχανίες που εισάγουν μηχανήματα, εξαρτήματα και βιομηχανικές πρώτες ύλες από το εξωτερικό.
Προς το παρόν η Wall Street, εστιάζει στις υψηλές κερδοσκοπικές προσδοκίες, αγνοώντας ορισμένους δυνητικούς κινδύνους. Mε τον δείκτη φόβου και απληστίας, CNN Business Fear & Greed Index να βρίσκεται στο 61, δηλαδή στην περιοχή της απληστίας και τον δείκτη φόβου S&P 500 VIX να βρίσκεται στα τάρταρα του φόβου των 15,50 μονάδων, η Wall Street δείχνει να έχει αποκτήσει ένα ισχυρό momentum ώστε να πατήσει γερά πάνω στις 6.000 μονάδες για τον S&P 500 και στις 44.000 μονάδες για τον Dow Jones.
