Τα κράτη θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τις συνεδριάσεις του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη την επόμενη εβδομάδα, ώστε να επιλύσουν μεγάλες διαφορές σχετικά με την ενίσχυση του παγκόσμιου ετήσιου στόχου για τη χρηματοδότηση του κλίματος, αλλά η αβεβαιότητα σχετικά με τις αμερικανικές εκλογές θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την πρόοδο εν όψει της επόμενης συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα τον Νοέμβριο.
Διαπραγματευτές δήλωσαν στο Reuters ότι οι χώρες διστάζουν να καθορίσουν τις θέσεις τους πριν να γνωρίζουν ποιος μπορεί να κερδίσει την προεδρική ψηφοφορία στις 5 Νοεμβρίου στις ΗΠΑ και να καθορίσει την πολιτική για το κλίμα για τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου - και τον μεγαλύτερο ρυπαντή - για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Αλλά περιμένοντας έως τον Νοέμβριο για την απάντηση αυτή, οι χώρες θα μπορούσαν να διακινδυνεύσουν την πιθανότητα επίτευξης μιας νέας συμφωνίας πριν λήξει η τρέχουσα υπόσχεση χρηματοδότησης ύψους 100 δισ. δολαρίων από τον κόσμο στο τέλος του τρέχοντος έτους, προειδοποίησαν οι διαπραγματευτές και οι παρατηρητές.
«Οι εκλογές είναι μέσα στον υπολογισμό» των παγκόσμιων συνομιλιών για το κλίμα, δήλωσε ο διαπραγματευτής για θέματα χρηματοδότησης Μάικλ Ρόμπερτσον της Συμμαχίας Μικρών Νησιωτικών Κρατών.
Τα σενάρια
Οι κυβερνήσεις αναλύουν διάφορα σενάρια για πιθανή νίκη της Κάμαλα Χάρις, η οποία μαζί με τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν βοήθησαν να περάσει το μεγαλύτερο νομοσχέδιο για τις εγχώριες δαπάνες για το κλίμα στην ιστορία των ΗΠΑ, ή του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ενός αρνητή του κλίματος που θέλει να ενισχύσει τα ορυκτά καύσιμα. Εξετάζουν επίσης ένα τρίτο σενάριο με τις ΗΠΑ να βρίσκονται σε εκκρεμότητα για μήνες λόγω ενός αβέβαιου ή καθυστερημένου εκλογικού αποτελέσματος.
«Είναι μια ανομολόγητη κατανόηση ότι η αβεβαιότητα των εκλογών στις ΗΠΑ επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο τοποθετούνται οι χώρες», δήλωσε ο Ρόμπερτσον. Ενώ ορισμένες πλούσιες χώρες έχουν δηλώσει ότι θα προσφέρουν περισσότερα χρήματα - δεν λένε πόσα περισσότερα και αντ' αυτού θέλουν να «περιμένουν να δουν προς ποια κατεύθυνση θα κινηθούν οι ΗΠΑ».
COP | Shutterstock
Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ σηματοδοτεί την τελευταία συγκέντρωση όλων των χωρών πριν από την έναρξη της συνόδου κορυφής για το κλίμα COP29 στις 11 Νοεμβρίου στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν – λιγότερο από μία εβδομάδα μετά τις εκλογές στις ΗΠΑ.
Αλλά η συμφωνία σε έναν νέο στόχο και αν θα επεκταθεί η βάση των δωρητών, αποδεικνύεται δύσκολη. Ένας πολύ υψηλός στόχος θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι χώρες αποτυγχάνουν και πάλι να ανταποκριθούν στο πλήρες ποσό, γεγονός που πιθανότατα θα προκαλούσε ένταση και δυσπιστία μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών που βασίζονται σε αυτά τα κεφάλαια. Ένας πολύ χαμηλός στόχος θα άφηνε πάρα πολλούς ευάλωτους και υποεξυπηρετούμενους καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη συνεχίζει να κλιμακώνεται.
Ο επικεφαλής της υπηρεσίας του ΟΗΕ για το κλίμα, Σάϊμον Στιλ, έχει υπολογίσει ότι η ετήσια ανάγκη πρέπει να είναι σε τρισεκατομμύρια προκειμένου να βοηθηθούν επαρκώς οι φτωχότερες χώρες να στραφούν στην καθαρή ενέργεια και να προετοιμαστούν για τις συνθήκες ενός θερμότερου κόσμου.
Η αποτυχία να τεθεί ένας νέος στόχος πριν από την έναρξη του 2025 θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις για το κλίμα, προειδοποίησε υψηλόβαθμος αξιωματούχος της προεδρίας COP29 του Αζερμπαϊτζάν.
Το Αζερμπαϊτζάν δεν θέλει καν να εξετάσει το ενδεχόμενο αποτυχίας, δήλωσε στο Reuters ο αξιωματούχος της COP29.
Διαφορετικές κατευθύνσεις
Ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει την ψήφο των ΗΠΑ, οι φετινοί διαπραγματευτές για το κλίμα στις ΗΠΑ είναι ήδη περιορισμένοι σε ό,τι μπορούν να δεσμευτούν, αν και μια Προεδρία Χάρις θα εξασφάλιζε περισσότερη συνέχεια.
«Οι διαπραγματευτές εργάζονται για την τρέχουσα κυβέρνηση, όχι για μια μελλοντική», σημείωσε ο Τζόναθαν Πέρσινγκ, πρώην εκπρόσωπος των ΗΠΑ που ηγήθηκε των συνομιλιών της χώρας στη σύνοδο κορυφής του Παρισιού για το κλίμα το 2015.
Ως υποψήφια πρόεδρος, η Χάρις είπε ότι υποστηρίζει τις διαπραγματευτικές θέσεις του Μπάιντεν για το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης της δέσμευσης στην περσινή COP28 στο Ντουμπάι να συνεισφέρει 3 δισεκατομμύρια δολάρια στο παγκόσμιο Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα.
Ούτε ο Μπάιντεν ούτε η Χάρις έχουν προτείνει νέο χρηματοοικονομικό στόχο, αλλά οι διαπραγματευτές των ΗΠΑ είπαν ότι οι ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες όπως η Κίνα ή οι χώρες που παράγουν πετρέλαιο του Κόλπου θα πρέπει να συνεισφέρουν κεφάλαια. Στο παρελθόν, η Κίνα και ορισμένα κράτη του Κόλπου έχουν δηλώσει ότι πρέπει να εξαιρεθούν ως αναπτυσσόμενες χώρες.
Ο Τραμπ, από την άλλη πλευρά, έχει δεσμευτεί να αποχωρήσει ξανά από τη Συμφωνία του Παρισιού, καθώς και από τη γενική Σύμβαση Πλαίσιο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή που διευθύνει τις παγκόσμιες προσπάθειες για το κλίμα και τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των 198 κρατών μελών του. Μόνο λίγες χώρες έχουν αποφύγει την UNFCCC, συμπεριλαμβανομένων του Ιράν, της Λιβύης και της Υεμένης.