Δεν πρόλαβε να στεγνώσει το μελάνι από τις ανακοινώσεις του πληθωρισμού στις οποίες η αποκλιμάκωση των ενεργειακών τιμών ήταν από τα λίγα φωτεινά σημεία και ήρθε το «χαστούκι» της Κυριακής: Μια μέρα πριν την προγραμματισμένη συνεδρίαση του OPEC+, η Σαουδική Αραβία, η Ρωσία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ, το Ιράκ, το Ομάν και η Αλγερία ανακοίνωσαν εθελοντική μείωση παραγωγής της τάξης των 1,071 εκατ. βαρέλιων/ημέρα –εφεξής bpd-από τον Μάιο έως τα τέλη του 2023, προκειμένου να «σταθεροποιηθούν οι τιμές».
Πιο συγκεκριμένα το Ριάντ θα μειώσει την παραγωγή κατά 500.000 βαρέλια την ημέρα, τα ΗΑΕ κατά 144.000 bpd, το Κουβέιτ κατά 128.000 bpd, το Ιράκ κατά 211.000 bpd, το Ομάν κατά 40.000 bpd, και η Αλγερία κατά 48.000 bpd. Αν τώρα προσθέσουμε στις περικοπές αυτές και την παράταση της «εθελοντικής» μείωσης κατά 500.000 βαρέλια /ημέρα της παραγωγής πετρελαίου από τη Ρωσία, την οποία ξεκίνησε μονομερώς τον Φεβρουάριο μετά το πλαφόν στο ρωσικό πετρέλαιο, τότε μιλάμε για περικοπές 1.571.000 βαρελιών/ημέρα.
Σημειωτέον ότι ο OPEC+ άντλησε 28,90 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως αυτόν τον μήνα, ήτοι 70.000 bpd λιγότερα από τον Φεβρουάριο, ενώ η παραγωγή είναι μειωμένη κατά περισσότερο από 700.000 βαρέλια ημερησίως από τον Σεπτέμβριο.
Η εξέλιξη αυτή χαρακτηρίστηκε ως «έκπληξη», μιας και οι περισσότεροι αναλυτές ανέμεναν για τη σημερινή διάσκεψη του OPEC+ η Σαουδική Αραβία απλά να επιμείνει στις περικοπές των 2 εκατομμυρίων βαρελιών ημερησίως που έχουν ούτως ή άλλως τεθεί σε εφαρμογή έως τα τέλη του 2023. Όμως όπως θα δούμε παρακάτω, έπρεπε να είναι μάλλον αναμενόμενη.
Γιατί αποφασίστηκε τώρα μια τόσο μεγάλη περικοπή
Το υπουργείο Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρο:
«Η εθελοντική μείωση της παραγωγής της χώρας είναι ένα προληπτικό μέτρο που αποσκοπεί στη στήριξη της σταθερότητας της αγοράς πετρελαίου».
Με τις τιμές του Brent τον περασμένο μήνα να υποχωρούν στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 μηνών, στα 70,12 δολάρια το βαρέλι, η αλήθεια είναι ότι θα έπρεπε να είμαστε προετοιμασμένοι για μια τέτοια εξέλιξη.
Στις αρχές Νοεμβρίου σε σχετική ανάλυση είχαμε εξηγήσει ότι η βασική προτεραιότητα της Σαουδικής Αραβίας είναι η εξασφάλιση του προϋπολογισμού της έτσι ώστε να εξασφαλισθούν οι πόροι των επενδύσεων για την πράσινη μετάβαση. Επομένως ,« ... δεν θα επιτρέψει να κινηθούν οι πετρελαϊκές τιμές κάτω από τα 77 δολάρια/βαρέλι, με την «ανάληψη δράσης» να ξεκινάει εκ νέου σε περίπτωση που προσεγγίσουν τα 69 δολάρια/βαρέλι».
Πράγματι η ανακοίνωση των μελών του OPEC+ για εθελοντική μείωση της παραγωγής έρχεται 14 μέρες μετά από τα χαμηλά του Brent στα 70,12 δολάρια/βαρέλι.
Τα χαμηλά αυτά εδόθησαν εν μέσω της τραπεζικής κρίσης των περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ και της Credit Suisse στην Ελβετία, που δημιούργησαν φόβους για domino effect στις αγορές και ύφεση.
Η υποχώρηση αυτών των φόβων μετά τον έλεγχο της τραπεζικής κρίσης οδήγησε πολλούς αναλυτές στην υποβάθμιση αυτών των προοπτικών και το Βrent και πάλι προς τα 80 δολάρια/βαρέλι.
Γιατί λοιπόν τα πέντε μέλη του ΟPEC+ προχώρησαν στις ανακοινώσεις της Κυριακής;
Προφανώς θεωρούν αυξημένες τις πιθανότητες ύφεσης έως τα τέλη του 2023 και θέλουν να προφυλάξουν τα νώτα τους από ανάλογες αναταραχές στο μέλλον, δημιουργώντας σήμερα το πλαίσιο των παρεμβάσεων τους.
Άλλωστε οι περικοπές που ανακοινώθηκαν είναι σε εθελοντική βάση, κάτι που τους δίνει τη δυνατότητα «ευχέρειας διαχείρισης». Επιπλέον, η τακτική «κάλλιο προλαμβάνειν παρά θεραπεύειν» δημιουργεί από μόνη της μια ασπίδα στις πετρελαϊκές τιμές, κρατώντας σταθερά την προσφορά πίσω από τη ζήτηση και τις προσδοκίες ομοίως, ακόμα και αν τελικά οι περικοπές δεν προσεγγίσουν το μέγεθος των ανακοινώσεων.
Γιατί η αύξηση των τιμών μπορεί να ξεπεράσει τα 10 δολάρια/βαρέλι
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, οι ανακοινώσεις της Κυριακής θα μπορούσαν να ανεβάσουν τις τιμές του πετρελαίου κατά 10 δολάρια/ βαρέλι.
Το Reuters μάλιστα υπολόγισε ότι αν εφαρμοστούν οι περικοπές αυτές και προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες, θα αυξήσουν τον συνολικό όγκο των περικοπών στα 3,66 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, ήτοι στο 3,7% της παγκόσμιας ζήτησης!
(σ.σ:Τον περασμένο Οκτώβριο, ο OPEC+ είχε συμφωνήσει σε μείωση της παραγωγής κατά 2 εκατ. βαρέλια ημερησίως από τον Νοέμβριο έως το τέλος του έτους, παρά τις πιέσεις των ΗΠΑ για μεγαλύτερη παραγωγή προκειμένου να αποκλιμακωθούν περαιτέρω οι τιμές).
Το 3,7% είναι μια πραγματικά μεγάλη υστέρηση της προσφοράς έναντι της ζήτησης και μάλιστα λίγο πριν την καλοκαιρινή περίοδο και την πλήρη επάνοδο της Κίνας στην οικονομική δραστηριότητα, παράγοντες που λογικά θα αυξήσουν τη ζήτηση.(σ.σ: Δείτε σχετική ανάλυση εδώ).
Επιπλέον, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή υπάρχει ήδη μειωμένη παραγωγή λόγω της συντήρησης των εγκαταστάσεων πετρελαίου στην Αγκόλα και της διακοπής ορισμένων από τις εξαγωγές του Ιράκ.
Πιο συγκεκριμένα, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πετρελαίου στο ιρακινό Κουρδιστάν, η DNO ASA, ξεκίνησε συντεταγμένο κλείσιμο των κοιτασμάτων πετρελαίου στα οποία επιχειρεί, καθώς η διαμάχη μεταξύ της τοπικής κυβέρνησης της περιοχής και της ιρακινής κυβέρνησης παρατείνεται. Υπόψιν ότι η DNO μειώνει την παραγωγή στα πεδία Tawke και Peshkabir, τα οποία άντλησαν 107.000 βαρέλια αργού/ημέρα πέρυσι.
Υπενθυμίζουμε δε ότι μια από τις ειδήσεις της περασμένης εβδομάδας που πέρασε στα «ψιλά γράμματα» ήταν ότι η Βαγδάτη προσπαθεί να ελέγξει τους αυτόνομους Κούρδους μέσω του πετρελαίου, το οποίο εξάγουν μέσω της Τουρκίας. Το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο-ICC- μάλιστα υποστήριξε το επιχείρημα της Βαγδάτης ότι το κουρδικό πετρέλαιο δεν θα μπορούσε να διαμετακομιστεί από το τουρκικό λιμάνι Τζεϊχάν, στην κοιλάδα των Αδάνων, χωρίς την έγκριση της ιρακινής ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Η Βαγδάτη λοιπόν ως απόρροια της απόφασης, διέταξε την περασμένη εβδομάδα διακοπή των εξαγωγών μέσω αυτού του αγωγού.
Πρόκειται στην ουσία για μια διαφωνία μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης του Ιράκ και της κουρδικής περιφερειακής διοίκησης του Ιράκ, η οποία οδήγησε στο κλείσιμο του αγωγού από το βόρειο Ιράκ προς το Τζεϊχάν την περασμένη εβδομάδα, θέτοντας σε αναστολή την εξαγωγή περίπου 400.000 βαρελιών αργού την ημέρα και συμβάλλοντας στην άνοδο των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου την εβδομάδα που μας πέρασε.
Μέσα από αυτό το πρίσμα, οι ανακοινώσεις των πέντε μελών του ΟPEC+ για νέες εθελοντικές περικοπές έρχονται σε μια εξαιρετικά εύθραυστη στιγμή για την αγορά πετρελαίου, με τις προσδοκίες για αύξηση της ζήτησης ενεργές και την προσφορά ήδη σημαντικά μειωμένη.
Οι εκτιμήσεις λοιπόν για αύξηση τιμής πέριξ των 10 δολάριων/βαρέλι δεν αποκλείεται να αποδειχθούν εξαιρετικά μετριοπαθείς στην πορεία.
Πληθωρισμός και νέες αυξήσεις επιτοκίων οι συνέπειες
Το μόνο φωτεινό σημείο στις ανακοινώσεις της Παρασκευής που μας πέρασε για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη ήταν στην ουσία οι τιμές της ενέργειας , οι οποίες μειώθηκαν κατά 0,9% . Μετά το «χαστούκι» της αύξησης του Φεβρουαρίου κατά 13,9%, πρόκειται για μια σαφή πρόοδο.
Κατά πόσον αυτή η συνθήκη όμως θα εξακολουθήσει να υφίσταται τους επόμενους μήνες;
Το καλοκαίρι είναι μπροστά μας με αυξημένη πιθανότητα υψηλών θερμοκρασιών και χαμηλών βροχοπτώσεων και την ποσότητα ύδατος που βρίσκεται αποθηκευμένη στους ταμιευτήρες των Άλπεων στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2017. Όλα αυτά μεταφράζονται μεταξύ άλλων σε αυξημένη ζήτηση για πετρέλαιο, λόγω της μειωμένης υδροηλεκτρικής παραγωγής και προβλήματα στην πυρηνική παραγωγή, καθώς χρειάζεται σταθερή τροφοδοσία με νερό για την ψύξη των αντιδραστήρων.
Την ίδια στιγμή η Κίνα αφήνει πίσω της το πρόσφατο πανδημικό κύμα και την πολιτική Ζero Covid και μέχρι το καλοκαίρι θα έχει επανέλθει σε πλήρη οικονομική δραστηριότητα.Αυτό μεταφράζεται πάλι σε αυξημένη ζήτηση μεταξύ άλλων για πετρέλαιο.
Μαζί με τις πενιχρές προμήθειες από τη Ρωσία έρχεται πλέον και η ανακοίνωση των πέντε μελών του ΟPEC+ για επιπλέον μείωση παραγωγής σε εθελοντική βάση να πυροδοτήσει νέες ανησυχίες για την εξέλιξη των ενεργειακών τιμών αυτό το καλοκαίρι.
Αν η ζήτηση κινηθεί στα αναμενόμενα επίπεδα, εκ των πραγμάτων οι τιμές θα ανέβουν επιβαρύνοντας την πορεία του πληθωρισμού και ανατρέποντας την προσδοκία που έχει ήδη καλλιεργηθεί στην αγορά όσον αφορά την χαλάρωση του ρυθμού της αύξησης των επιτοκίων.
Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να αποτελέσει την αφορμή για μια νέα διόρθωση των αγορών, αλλά πάνω από όλα για έναν νέο κύκλο επιβαρύνσεων στους καταναλωτές, οι οποίοι θα δουν για άλλη μια φορά την αγοραστική τους δύναμη να μειώνεται.
Όσοι δε έχουν δάνεια να αποπληρώσουν, κινδυνεύουν να βρεθούν διπλά πολιορκημένοι, μιας οι Κεντρικές Τράπεζες θα αναγκαστούν να επιμείνουν στη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής.
Ο μόνος κερδισμένος οι μετοχές εξόρυξης και διανομής πετρελαίου, για τις οποίες τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά,συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
