Μπορούν, άραγε, έξι ώρες να… «σβήσουν» τρία χρόνια; Από τον Μάρτιο του 2020, με τα γεγονότα του Έβρου, που χαρακτηρίστηκαν από πολλούς ως μια υβριδική επίθεση, έως τον Φεβρουάριο του 2023, οπότε οι καταστροφικοί σεισμοί στην Τουρκία έδωσαν την ευκαιρία να επανέλθει στο τραπέζι το «αναπόφευκτο» της γειτονίας των δύο χωρών, οι σχέσεις Αθήνας-Άγκυρας δοκιμάστηκαν σε κάθε επίπεδο.
Στο πεδίο, με τις συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και τις υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένα νησιά, αλλά και στη ρητορική ακρότητα, με την περιβόητη φράση «θα έρθουμε μια νύχτα ξαφνικά», να δίνει τον τόνο. Οι ιστορικής έντασης σεισμοί στην Τουρκία επανέφεραν σχεδόν σε μια νύχτα, όμως, την ηρεμία.
Η ευκαιρία που δημιουργήθηκε τότε, δεν έπεσε στο κενό. Μέσα από μία μακρά διαδικασία, το επόμενο βήμα για την επαναλειτουργία των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ της ελληνικής και της τουρκικής διπλωματίας, έγινε στο Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο, με τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν, να σηματοδοτεί αυτό, που ονομάστηκε αλλαγή σελίδας.
Ακολούθησε το τετ α τετ στη Νέα Υόρκη, η επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη στην Άγκυρα, ο πολιτικός διάλογος των δύο υπουργείων εξωτερικών, η συνάντηση των στρατιωτικών αντιπροσωπειών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Επιστέγασμα όλης αυτής της διπλωματικής προσπάθειας, θα είναι σε λίγες ημέρες, η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών, στην Αθήνα.
Λίγα 24ωρα πριν την έλευση του Ταγίπ Ερντογάν στη χώρα μας, η ελληνική κυβέρνηση αποκωδικοποιεί θετικά τα τελευταία μηνύματα του Τούρκου προέδρου. Οι διαδοχικές δηλώσεις του περί επίλυσης των διαφορών και ανάγκης διαλόγου, που θα οδηγήσουν σε λύσεις «καζάν καζάν», δίνουν το στίγμα των τουρκικών προθέσεων.
Προφανώς, η ελληνική κυβέρνηση δεν είναι αφελής, δεν ανεβάζει τον πήχη των προσδοκιών και διατηρεί χαμηλά τις προσδοκίες για τα αποτελέσματα αυτής της συνάντησης. Δεν μηδενίζει όμως και το βήμα που επιχειρείται, δηλαδή να μετουσιωθεί όλο αυτό το κλίμα των τελευταίων μηνών σε μία σειρά συμφωνιών, χαμηλής πολιτικής, στην πλειοψηφία τους, με το μεταναστευτικό, ωστόσο, και την επιχειρούμενη συνεργασία στο πεδίο αυτό να είναι κομβικής σημασίας.
Στο ελληνικό επιτελείο κινούνται γνωρίζοντας ότι η Τουρκία εξακολουθεί να είναι ένας απρόβλεπτος γείτονας, ότι διατηρεί τις βασικές αρχές της εξωτερικής της πολιτικής, αλλά και ότι στην παρούσα συγκυρία βρίσκεται σε άσκηση ισορροπίας με τη Δύση, εξαιτίας της στάσης, που τηρεί στα δύο μεγάλα γεωπολιτικά γεγονότα του τελευταίου διαστήματος, τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, αλλά και την Ουκρανία.
Εκτιμά, ταυτόχρονα, ως επιπλέον θετικό δείγμα το γεγονός ότι και η Άγκυρα δεν μετέφερε στο ελληνοτουρκικό πεδίο την ένταση, που αναπτύχθηκε με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ όλο αυτό το διάστημα. Κεντρικός στόχος για την Αθήνα παραμένει η διαμόρφωση ενός κλίματος εμπιστοσύνης, η ηρεμία και η διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας, εκτιμώντας ότι ήδη το αποτέλεσμα μιας τέτοιας σχέσης αποτυπώνεται τους τελευταίους μήνες για παράδειγμα στις μεταναστευτικές ροές, που βαίνουν μειούμενες.
Στο Μέγαρο Μαξίμου εντάσσουν την αλλαγή σελίδας των ελληνοτουρκικών σχέσεων στο ευρύτερο κάδρο των πρωτοβουλιών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης λαμβάνει, προσδίδοντας, όπως επισημαίνουν, στη χώρα μας, τον ρόλο ενός σταθερού πυλώνα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και αξιόπιστου συνομιλητή, με ισχυρές συμμαχίες. Η ενίσχυση αυτού του ρόλου για τη χώρα έχει προεκτάσεις, άλλωστε, και σε άλλα πεδία, όπως για παράδειγμα το ενεργειακό, που σε συνδυασμό με την ανάπτυξη της οικονομίας και ένα μεταρρυθμιστικό έργο στη λειτουργία του κράτους, ενισχύουν το αναβαθμισμένο προφίλ μιας ευρωπαϊκής χώρας.
Ο αντίκτυπος από τη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων τους τελευταίους δέκα μήνες, αποτυπώθηκε προς όφελος και της Τουρκίας, στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή προοπτική της Άγκυρας, με τον σημαντικότερο αστερίσκο και τις σαφείς αιχμές να επικεντρώνονται πλέον στη στάση της στο κυπριακό.
Ο Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να φτάσει στην Αθήνα το πρωί της Πέμπτης, συνοδευόμενος από το διπλωματικό του σύμβουλο Κιλίτς και επτά υπουργούς. Οι συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών, για θέματα μεταξύ άλλων, μετανάστευσης, οικονομίας, παιδείας, πολιτισμού και τουρισμού, θα διεξαχθούν στο υπουργείο Εξωτερικών, την ώρα, που Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν θα συνομιλούν στο Μέγαρο Μαξίμου.
Σύμφωνα με το έως τώρα πρόγραμμα, θα ακολουθήσει η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, σε γεύμα εργασίας στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ το ενδιαφέρον στρέφεται στις κοινές δηλώσεις στον τύπο των δύο ηγετών, εκεί, που θα σταλεί και το πολιτικό μήνυμα, προϊδεάζοντας για την πορεία των επόμενων μηνών.
