Όλο και πιο συχνά συναντά πλέον ο καταναλωτής στις μέρες μας το λογότυπο Hybrid. Και όσο συχνότερα το συναντά, τόσο περισσότερα είναι και τα ερωτηματικά που του δημιουργούνται.
Θα μπορούσαμε σε γενικές γραμμές να πούμε πως όταν το λογότυπο Hybrid συνοδεύεται από το “48V” τότε έχουμε να κάνουμε με ένα ήπια υβριδικό σύστημα, εφοδιασμένο με μικρό ηλεκτροκινητήρα που, παίζει βοηθητικό ρόλο ενισχύοντας τον κινητήρα εσωτερικής καύσης – o οποίος είναι πρακτικά η αποκλειστική μονάδα ισχύος του οχήματος. Έχετε πάντως υπόψη ότι κάποιοι κατασκευαστές έχουν ήδη αρχίσει να τοποθετούν λογότυπα “hybrid” σε ήπια υβριδικά μοντέλα τους, χωρίς άλλο συνθετικό.
Από την άλλη, το λογότυπο HEV (Hybrid Electric Vehicle) παραπέμπει στο πλήρως υβριδικό όχημα (full hybrid), όπου υπάρχει ένας (ή και περισσότεροι) πολύ πιο ισχυρός ηλεκτροκινητήρας - που τροφοδοτείται από μια πιο μεγάλη και πιο ισχυρή μπαταρία - και είναι ικανός να κινήσει κατά διαστήματα μόνος του το αυτοκίνητο.
Τέλος, όταν βλέπουμε το “PHEV” (Plug in Hybrid Electric Vehicle) καταλαβαίνουμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα αυτοκίνητο που διαθέτει επί της ουσίας δύο συστήματα κίνησης, ένα βενζίνης (σε κάποιες περιπτώσεις diesel) και ένα ηλεκτρικό, τα οποία μπορεί να κινήσουν είτε μόνα τους είτε από κοινού το αυτοκίνητο, που όμως πρέπει να συνδεθεί με το δίκτυο προκειμένου να φορτίσει την μπαταρία του.
Mild Hybrid/48V hybrid, αλλά και 12V hybrid: τα ήπια υβριδικά
Πρόκειται για την πλέον απλή εκδοχή υβριδικού συστήματος κίνησης, όπου έχουμε να κάνουμε με κάποιον θερμικό κινητήρα που παίζει τον βασικό ρόλο στην κίνηση του οχήματος, έναν μικρό ηλεκτροκινητήρα (10-20 ίππων) που έχει τη δυνατότητα να προσφέρει υποβοήθηση στον βενζινοκινητήρα κατά κύριο λόγο κατά την επιτάχυνση και φυσικά μια μπαταρία για την αποθήκευση της απαραίτητης ηλεκτρικής ενέργειας. Συνήθως ο ηλεκτροκινητήρας αυτός λειτουργεί υπό τάση 48V (Volkswagen Tiguan 1.5 eTSi, Ford Puma 1.0 Ecoboost Hybrid), χωρίς όμως να λείπουν και οι περιπτώσεις συστημάτων που λειτουργούν στα 12V (Nissan Qashqai 1.3 DiG-T Hybrid), ενώ κατά κανόνα παίζει και τον ρόλο της μίζας και της γεννήτριας starter/generator.
Ford Puma
Παράλληλα ανακτά ενέργεια κατά την επιβράδυνση, καθώς η μικρή μπαταρία φορτίζεται αποκλειστικά κατά την κίνηση του οχήματος. Υπάρχουν όμως και άλλες εκδοχές ήπια υβριδικών συστημάτων, με κάπως ισχυρότερους ηλεκτροκινητήρες (όπως στην περίπτωση του νέου Peugeot 3008 Hybrid 130 e-DSC6 και Alfa Romeo Tonale 1.5) που συμμετέχουν σε μεγαλύτερο ποσοστό στην κίνηση του αυτοκινήτου και μπορούν να κινήσουν εντελώς μόνοι τους το αυτοκίνητο για μικρά όμως διαστήματα και με χαμηλές ταχύτητες (πχ. κατά την εκκίνηση).
Τα πλήρως υβριδικά συστήματα
Τα πλήρως υβριδικά συστήματα κίνησης χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες: α) υβριδικά συστήματα «παράλληλης λειτουργίας» (που είναι συγκριτικά πιο διαδεδομένα) και β) υβριδικά συστήματα «σειριακής λειτουργίας». Στην πρώτη περίπτωση υπάρχει μηχανική σύνδεση μεταξύ κινητήρα εσωτερικής καύσης και τροχών – είναι δηλαδή αυτός ο κινητήρας που εμπλέκεται άμεσα στην την κίνηση του οχήματος. Ενώ ο ηλεκτροκινητήρας (που μεταδίδει και αυτός κίνηση στους τροχούς) προσφέρει την ισχύ του προκειμένου να περιοριστεί η κατανάλωση και οι εκπομπές ρύπων του βενζινοκινητήρα, ο οποίος αποτελεί τη βασική μονάδα ισχύος του αυτοκινήτου, έχοντας κατά περίπτωση τη δυνατότητα και να φορτίσει την μπαταρία. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν τα διάφορα υβριδικά μοντέλα της Toyota (όπως το SUV Toyota C-HR) αλλά και άλλων εταιριών (Ford Kuga FHEV, Hyundai Kona HEV αλλά και Renault, Arkana E-TECH).
Το υβριδικό σύστημα της Toyota στην περίπτωση του Lexus UX 250he, που διαθέτει έναν επιπλέον ηλεκτροκινητήρα στους πίσω τροχούς.
Σημειώστε πάντως ότι ο διαχωρισμός αυτός δεν είναι απόλυτος, καθώς π.χ. ένα υβριδικό Toyota σε κάποιες φάσεις της κίνησής του λειτουργεί σαν όχημα σειριακής λειτουργίας με τον βενζινοκινητήρα να λειτουργεί για να φορτίσει τη μπαταρία.
Μετά την παραπάνω παρατήρηση οφείλουμε να εξηγήσουμε τι συμβαίνει με τα υβριδικά συστήματα σειριακής λειτουργίας: εδώ έχουμε έναν θερμικό κινητήρα που κινεί μια γεννήτρια η οποία φορτίζει τη μπαταρία, η οποία με τη σειρά της τροφοδοτεί τον ηλεκτροκινητήρα, που είναι τελικά αυτός που κινεί τους τροχούς. Σε αυτήν την κατηγορία βλέπουμε τη Nissan να προσφέρει το σύστημα e-Power (με πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα το Qashqai e-Power), ενώ στην ίδια κατηγορία ανήκουν και τα υβριδικά συστήματα που τοποθετεί στα μοντέλα της η Honda: Jazz e:HEV κλπ.
Το σύστημα e-Power της Nissan
Στην πρίζα: Plug in Hybrid
Tα συστήματα κίνησης που περιγράψαμε έχουν το κοινό χαρακτηριστικό ότι δεν χρειάζονται φόρτιση. Πολύ μεγάλη μείωση στην κατανάλωση βλέπει σταθερά οδηγός ενός πλήρως υβριδικού οχήματος, ενώ σε σχέση με τα ήπια υβριδικά αυτοκίνητα πρέπει πούμε ότι αυτά βρίσκονται πιο κοντά στην έννοια του «συμβατικού» - μοιάζουν μάλιστα περισσότερο στο χειρισμό τους με τα συνήθη αυτοκίνητα (προσφέρονται και με χειροκίνητα κιβώτια, όταν τα full hybrid είναι όλα τους αυτόματα). Οπότε η μείωση της κατανάλωσης είναι μικρότερη.
Τα plug in hybrid οχήματα (PHEV) από την πλευρά τους υποχρεώνουν τον ιδιοκτήτη τους να φορτίζει σε καθημερινή βάση τη μπαταρία τους, προκειμένου να επωφελείται από την κίνηση αποκλειστικά με τον ισχυρό ηλεκτροκινητήρα (της τάξης των 100 ίππων) που διαθέτουν. Εδώ έχουμε να κάνουμε με κίνηση με μηδενικούς ρύπους και μηδενική κατανάλωση βενζίνης, για ένα αριθμό χιλιομέτρων που με την παρουσίαση κάθε νέου μοντέλου μεγαλώνει (ήδη η plug in έκδοση του Tiguan προσφέρει ηλεκτρική αυτονομία της τάξης των 100 χιλιομέτρων. Έτσι, ένας συνεπής χρήστης μπορεί να δει το κόστος κίνησης του αυτοκινήτου του να μειώνεται σημαντικά, μέχρι μηδενισμού – τουλάχιστον για τις καθημερινές αστικές μετακινήσεις. Προσοχή όμως: με εντελώς άδεια τη μπαταρία ένα Plug in Hybrid όχημα καίει πολύ περισσότερη βενζίνη απ’ ότι φαντάζεστε.
Σημειώστε τέλος ότι όλα ανεξαιρέτως τα υβριδικά αυτοκίνητα (εφόσον έχουν στην άδεια κυκλοφορίας τους αυτόν τον χαρακτηρισμό) κυκλοφορούν ελεύθερα στον δακτύλιο.