Σχεδιασμένο το 1974 για να αντικαταστήσει το DS, το οποίο με τη σειρά του είχε διαδεχθεί το Traction Avant, η CX παραμένει και σήμερα γνωστό ως το μεγάλο εμβληματικό μοντέλο της Citroën των δεκαετιών του '70 και του '80. Όπως και οι δύο διάσημοι προκάτοχοί του, ενσωμάτωσε πολυάριθμες τεχνικές καινοτομίες που του προσέδωσαν χαρακτηριστικά τα οποία το καθιστούν μοναδικό ακόμη και σήμερα.
Σταθερά δυναμικό και γοητευτικό διέθετε ένα ιδιαίτερο στυλ που του προσέδιδε μια «αεροδυναμική» ταυτότητα η οποία είναι άμεσα αναγνωρίσιμη. Και παρόλο που η CX αντικαταστάθηκε το καλοκαίρι του 1989 από την XM κάποιες εκδόσεις της συνέχισαν να παράγονται μέχρι το καλοκαίρι του 1991. Ενώ σήμερα το ρόλο του συνεχιστή αυτού του τόσο ιδιαίτερου αυτοκινήτου έχει αναλάβει να διαδραματίσει η C5 X που συνδυάζει την κομψότητα ενός σεντάν, με τον δυναμισμό και την πρακτικότητα ενός crossover, καταφέρνοντας να στέλνει την άνεση στα ύψη – κάτι που αποτελούσε πάντα κεντρικό στοιχείο της ταυτότητας της Citroën. Και ενώ η CX ήταν γνωστή για την υδροπνευματική της ανάρτηση, η οποία παρείχε εξαιρετική απόσβεση κραδασμών, ακόμη και στους πιο ανώμαλους δρόμους, η C5 X συνεχίζει αυτή την παράδοση με μια υδραυλική ανάρτηση διπλού στοπ.
Το λανσάρισμα
Η CX κυκλοφόρησε επίσημα στις 26 Αυγούστου 1974, ακριβώς δύο μήνες μετά την ανακοίνωση της συγχώνευσης μεταξύ των Automobiles Citroën και Automobiles Peugeot. Ένα μήνα πριν, στη Σουηδία είχε γίνει η παρουσίαση στους δημοσιογράφους των 22 CX 2000s και CX 2200s που είχαν υποβληθεί σε εξαντλητικές δοκιμές. Η άφιξή τους στο Παρίσι, σε κατάστημα της φίρμας στα Ηλύσια Πεδία, έγινε μετά από μια διαδρομή 3.400 χιλιομέτρων σε διάστημα 6 ημερών, στο πλαίσιο του Raid Arctique 1974. Στο τιμόνι βρίσκονταν είκοσι δύο νέοι που είχαν λάβει μέρος στο Raid Afrique 1973 με μοντέλα 2CV ένα χρόνο νωρίτερα.
Η CX 2000, που κυκλοφόρησε στις 28 Αυγούστου 1974, τράβηξε την προσοχή στην Έκθεση Αυτοκινήτου του Παρισιού τον επόμενο Οκτώβριο και αναγνωρίστηκε αμέσως ως ένα καινοτόμο αυτοκίνητο, διαθέτοντας κίνηση στους μπροστινούς τροχούς, υδροπνευματική ανάρτηση και δισκόφρενα υψηλής πίεσης διπλού κυκλώματος. Ωστόσο, το νέο μοντέλο διέθετε επιπλέον καινοτομίες. Ο εγκάρσια τοποθετημένος τετρακύλινδρος κινητήρας, είχε βρεθεί υπό κλίση μπροστά από τον εμπρόσθιο άξονα για καλύτερη κατανομή βάρους – και κατά συνέπεια κράτημα. Για εξαιρετική άνεση, το μονοκόκ (αυτοφερόμενο) αμάξωμα συνδεόταν με τα δύο υποπλαίσια (μπρος-πίσω) με τη βοήθεια 16 ελαστικών συνδέσμων που φρόντιζαν φιλτράρουν τον θόρυβο και τους κραδασμούς από τους άξονες κίνησης, καθώς και από τον κινητήρα και το κιβώτιο ταχυτήτων.
Αισθητικά, εκτός από τις ιδιαίτερα αεροδυναμικές γραμμές του, όπως υπογραμμίζει το όνομα CX, ολόκληρη η εσωτερική διαρρύθμιση έχει αποτελέσει αντικείμενο αναλυτικής μελέτης. Το πιο εμβληματικό χαρακτηριστικό είναι αναμφίβολα ο περίφημος πίνακας οργάνων, ο οποίος βρισκόταν στο ταμπλό σε ένα ειδικό πλαίσιο. Ενώ μια άλλη καινοτομία, το 1974, ήταν οι αναδιπλούμενες μπροστινές ζώνες ασφαλείας.
Οι πολλές καινοτομίες του μοντέλου προφανώς δεν πέρασαν απαρατήρητες και, στις 29 Ιανουαρίου 1975, του απονεμήθηκε το βραβείο «ευρωπαϊκό αυτοκίνητο της χρονιάς» (European Car of The Year). Από τον Ιούλιο του 1975, η CX εφοδιάστηκε επίσης με το περίφημο σύστημα διεύθυνσης με υποβοήθηση Diravi από την SM. Αυτός ο νέος τύπος υδραυλικού τιμονιού, με υποβοήθηση που μεταβάλλεται από την ταχύτητα κίνησης του αυτοκινήτου, εξασφάλιζε εξαιρετικό κράτημα σε όλες τις συνθήκες και σε όλες τις ταχύτητες. Αρχικά διατίθεται προαιρετικά, αργότερα θα τοποθετηθεί στάνταρ σε όλη τη γκάμα.
Οι καινοτομίες της CX
- 1975: air conditioning, ηλεκτρικά παράθυρα και στις 4 πόρτες, ρυθμιζόμενους καθρέπτες και πίσω φώτα ομίχλης
- 1976: Ημι-αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων
- 1977: Βενζινοκινητήρας injection, χειροκίνητο κιβώτιο 5 σχέσεων, ηλεκτρική ηλιοροφή, φώτα ομίχλης, ηλεκτρονική ανάφλεξη εκκίνησης και ζάντες ελαφρού κράματος
- 1978: Ζώνες ασφαλείας για τους πίσω επιβάτες και αυτόματες ηλεκτρομαγνητικές
- 1979: Ένδειξη στάθμης λαδιού στον πίνακα οργάνων
- 1980: Σύστημα πλύσης του παρμπρίζ ενσωματωμένο στους υαλοκαθαριστήρες, πρόσθετο σύστημα εξοικονόμησης καυσίμου και αυτόματο κιβώτιο
- 1981: ελαστικά χαμηλού προφίλ και cruise control
- 1982: Σύνδεση του κεντρικού κλειδώματος με το χώρο αποσκευών και την τάπα πλήρωσης καυσίμου
- 1983: Νέος κινητήρας turbo diesel σύστημα αυτόματης ρύθμισης της θερμοκρασίας στην καμπίνα
- 1984: Νέος τούρμπο κινητήρας βενζίνης
- 1985: Σύστημα πέδησης με ABS, ένδειξη χαμηλής εξωτερικής θερμοκρασίας – πάγου, προειδοποιητικές λυχνίες για καμένη λάμπα και ανοιχτή θύρα, ηλεκτρικά θερμαινόμενοι και ρυθμιζόμενοι καθρέπτες, ηχητική προειδοποίηση όταν τα φώτα είναι ανοιχτά, κλείδωμα και ξεκλείδωμα του αυτοκινήτου με τηλεχειριστήριο
- 1986: Αυτόματο πίσω θερμαινόμενο πίσω παρμπρίζ
- 1987: Νέος turbo diesel κινητήρας με εναλλάκτη θερμότητας και σύστημα ακινητοποίησης immobilizer
Ποικιλία εκδόσεων
Κατά τη διάρκεια της καριέρας της, η CX διέθετε μια μεγάλη γκάμα κινητήρων. Η CX 2000 ήταν το πρώτο από όλα τα μοντέλα CX. Προκάλεσε μεγάλη αίσθηση στο περίπτερο της Citroën στο Σαλόνι Αυτοκινήτου του Παρισιού στο Porte de Versailles τον Οκτώβριο του 1974. Διέθετε τετρακύλινδρο βενζινοκινητήρα 1.985 κυβικών εκατοστών, που απέδιδε 102 ίππους. Πλαισιώθηκε από τη CX 2200, από τον Ιανουάριο του 1975, και τη CX 2400 από τον Ιούλιο του 1976.
Τον Δεκέμβριο του 1975, η Citroën και λάνσαρε μια έκδοση ντίζελ του CX 2200. Από τότε, το CX, τόσο σε έκδοση saloon όσο και σε estate, ήταν το γαλλικό αυτοκίνητο με σημείο αναφοράς τον πετρελαιοκινητήρα του, εξοπλισμένο με στροβιλοσυμπιεστή από τον Απρίλιο του 1983. Η μεγάλη διαφορά έγινε τον Μάρτιο του 1987 με τη CX 25 TRD Turbo 2, στην οποία τοποθετήθηκε νέος κινητήρας 2,5 λίτρων με 120 ίππους και τελική ταχύτητα περίπου 195 km/h!
Η ναυαρχίδα της γκάμας της CX λανσαρίστηκε τον Ιανουάριο του 1976. Με εσωτερικό όγκο 2,03 m3 όταν τα πίσω καθίσματα αναδιπλώνονταν, η CX Break (στέισον) πρόσφερε ύψιστη άνεση, από κάθε άποψη. Από τον Οκτώβριο του 1976, προσφέρθηκε μια οικογενειακή έκδοση με δύο πίσω καθίσματα, παρέχοντας όχι λιγότερες από οκτώ θέσεις. Η CX Enterprise, η τελευταία και μοναδική επαγγελματική έκδοση του μοντέλου, εμφανίστηκε την άνοιξη του 1984. Με μόνο δύο μπροστινά καθίσματα και πίσω πόρτες που ήταν μονίμως κλειστές, πρόσφερε μήκος φόρτωσης ρεκόρ (2,03 m) και ωφέλιμο όγκο και 2.172 λίτρα. Διαθέσιμη με κινητήρες βενζίνης ή ντίζελ, η στέισον CX έγινε πολύ γρήγορα το σημείο αναφοράς, ακόμη και για ειδικές εκδόσεις οχημάτων, όπως τα ασθενοφόρα.
Ήταν βέβαια προφανές ότι ή CX θα γινόταν άξιος διάδοχος του εμβληματικού DS με το σύστημα ηλεκτρονικού ψεκασμού. Αυτό έγινε τον Μάιο του 1977, με το λανσάρισμα της CX GTI που ήταν εξοπλισμένη με κινητήρα βενζίνης L-Type Jetronic 2.347 κυβικών εκατοστών και με κιβώτιο 5 σχέσεων. Έχοντας μέγιστη ισχύ 128 ίππους, προσέφερε τελική ταχύτητα 189 km/h.
Τον Οκτώβριο του 1984, ένας υπερτροφοδοτούμενος κινητήρας 2.500 κυβικών εκατοστών με 168 ίππους προστέθηκε στη γκάμα, (CX GTI Turbo) και επιτρέποντάς στη CX να επιτύχει τελική ταχύτητα 220 km/h! Τελικά, τον Ιούλιο του 1986, το αυτοκίνητο μετονομάστηκε σε CX GTI Turbo 2 με την προσθήκη ενός εναλλάκτη εισαγωγής αέρα-αέρα, ο οποίος όχι μόνο αύξησε την τελική του ταχύτητα στα 223 km/h, αλλά μείωσε σημαντικά και την κατανάλωση καυσίμου.
H CX στους αγώνες αυτοκινήτου
Στις 26 Δεκεμβρίου 1975, τρεις CX 2200 ξεκίνησαν για το περίφημο ράλι Abidjan-Nice (Αμπιτζάν-Νίκαια), τον αγώνα που έδωσε στον Thierry Sabine, οδηγό αγώνων μοτοσικλέτας, την ιδέα να διοργανώσει κάτι αντίστοιχο, συνδέοντας το Παρίσι με το Ντακάρ. Μετά από 9.246 χιλιόμετρα σε πίστες, λάσπη και πέτρες, τα τρία Citroën ξεπέρασαν όλες τις δυσκολίες και έφτασαν στον τερματισμό με την κατάταξη 4e, 5e και 6e στην κατηγορία των αυτοκινήτων με κίνηση στους δύο τροχούς. Έτσι η Αφρική και οι αγώνες μεγάλων αποστάσεων θα γίνονταν αγαπημένο έδαφος της νέας Citroën που κατάφερε να επιτύχει μια σειρά από σημαντικές διακρίσεις. Σημειώστε ότι η CX σημείωσε και ένα ιστορικό κατόρθωμα στο 9e Tour Automobile du Sénégal, στο οποίο συμμετείχαν 30 αυτοκίνητα, μεταξύ των οποίων πέντε CX 2400: μετά από 3.000 χλμ. σε αποπνικτική ζέστη, μόνο επτά αυτοκίνητα πέρασαν τη γραμμή τερματισμού την 1η Νοεμβρίου 1977, μεταξύ των οποίων και οι πέντε εργοστασιακές CX! Οι CX κέρδισαν επίσης το Tour Automobile du Sénégal το 1978 και το 1979.
Διακρίσες κατάφερε να έχει η CX και στο Ράλι Παρίσι-Ντακάρ: Το 1981, μία εργοστασιακή CX 2400 GTI τερμάτισε στη δέκατη έκτη θέση αυτού του τόσο σκληρού αγώνα, μπροστά από πολλά πολύ ισχυρότερα 4x4 και, πάνω απ' όλα, πρώτο μεταξύ των «δικίνητων» οχημάτων!