Νέα δεδομένα δημιουργούνται ως προς το θέμα της πώλησης των F-16 στην Τουρκία μετά την αποπομπή του Μπομπ Μενέντεζ από την προεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας.
Η συμφωνία - ύψους 20 δισ. δολαρίων για τα μαχητικά αεροσκάφη - θα μπει σε νέα βάση, καθώς ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής, Μπεν Κάρντιν, σημείωσε πως «περισσότερα ζητήματα από την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ» θα επηρεάσουν την απόφαση για το αν θα αρθεί το «βέτο» που είχε επιβάλει ο Μενέντεζ.
«Πρέπει να μιλήσω με τη διοίκηση για πολλά από αυτά τα ζητήματα, διότι δεν πρόκειται μόνο για ένα ζήτημα που εμπλέκεται, και πρέπει να το καταλάβετε αυτό», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Κάρντιν, μία ημέρα αφότου ανέλαβε την ηγεσία της Επιτροπής.
Εξελίξεις και στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ
Ο Κάρντιν στο μεταξύ δήλωσε ότι συζήτησε την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με Τούρκους αξιωματούχους σε συνάντηση την Τετάρτη και σύμφωνα με τα όσα του είπαν θα επικυρωθεί αρχές Οκτωβρίου.
«Ισχυρίζονται (σ.σ. οι Τούρκοι) ότι η ένταξη θα γίνει στο πρώτο μισό του επόμενου μήνα», είπε και πρόσθεσε πως «αν αυτό είναι όντως αλήθεια, τότε τουλάχιστον έχουμε λύσει το ζήτημα του ΝΑΤΟ, αλλά υπάρχουν και άλλα ζητήματα εκτός από την απλή ένταξη στο ΝΑΤΟ που πρέπει να αποτελέσουν μέρος των συζητήσεών μας καθώς προχωράμε μπροστά».
Ως γνωστόν, ο Μενέντεζ, είχε μπλοκάρει την πώληση των F-16 για μήνες, λόγω των αντιρρήσεων της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, αλλά και για το ιστορικό του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις υπερπτήσεις στον εναέριο χώρο της Ελλάδας.
Η Άγκυρα καθυστερεί εδώ και μήνες την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ενώ ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποσχέθηκε ότι θα προχωρήσει στην επικύρωση όταν ξαναρχίσουν οι εργασίες του κοινοβουλίου, τον Οκτώβριο.
Μετά τη δίωξη στον Μενέντεζ, ο Ερντογάν είπε ότι η Τουρκία θα πρέπει να μετατρέψει τα νομικά προβλήματα του γερουσιαστή σε μια ευκαιρία να αγοράσει τα F-16. «Είναι προς το συμφέρον μας να βρίσκεται εκτός του πλάνου ο Μενέντεζ», φέρεται να είπε σε τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Η Σουηδία και η Φινλανδία υπέβαλαν αίτημα για ένταξη στο ΝΑΤΟ πέρσι το καλοκαίρι. Μολονότι η υποψηφιότητα της Φινλανδίας εγκρίθηκε από όλα τα μέλη του Συμφώνου, εκείνη της Σουηδίας παραμένει σε εκκρεμότητα, αφού δεν έχει επικυρωθεί από την Τουρκία, ούτε από την Ουγγαρία. Η Άγκυρα λέει ότι συνεργάζεται στενά με τη Βουδαπέστη για το θέμα αυτό.
Ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, γερουσιαστής Τζιμ Ρις, έχει επίσης μπλοκάρει την πώληση όπλων στην Ουγγαρία.
Ο Ρατζίπ Σοϊλού για την έγκριση
Στο μεταξύ, σε ανάρτηση του ο γνωστός Τούρκος δημοσιογράφος πόσταρε στο X το απόσπασμα του Reuters για το ότι η Τουρκική Εθνοσυνέλευση θα εγκρίνει τον Οκτώβριο την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
NEW: Turkish officials told US Senator Ben Cardin that Sweden’s Nato bid would be ratified at the Turkish parliament in the first part of October
— Ragıp Soylu (@ragipsoylu) September 28, 2023
— Reuters
Τι λένε οι «συνοδοιπόροι» του Μενέντεζ
Ο Ρεπουμπλικάνος Μάικλ Μακόλ, Πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Υποθέσεων τoυ Κογκρέσου, ο Μπομπ Μενέντεζ, ο Ρεπουμπλικάνος Τζιμ Ρις, αντιπρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της αμερικανικής Γερουσίας και ο Γκρέγκορι Μικς αντιπρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Υποθέσεων τoυ Κογκρέσου είναι αυτοί που έχουν αντιταχθεί στην πώληση των αεροσκαφών στην Άγκυρα, όπως αναφέρει το POLITICO.
Ο Μακόλ σε δηλώσεις του τόνισε πως προβλέπει πως θα εγκριθεί η πώληση των F-16 στην Τουρκία αλλά ξεκαθάρισε πως αυτό θα γίνει μόνο αν υπάρχουν θετικές εξελίξεις με τη Σουηδία.
«Προσπαθώ να προβλέψω το μέλλον και (σ.σ. Ο Μενέντεζ) ήταν ένας από τους τέσσερις που εξακολουθούσαν κατά κάποιο τρόπο να επιμένουν, οπότε νομίζω ότι είναι πιο πιθανό να εγκριθεί - αλλά η Σουηδία πρέπει να γίνει δεκτή στο ΝΑΤΟ» δήλωσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Υποθέσεων τoυ Κογκρέσου, Μάικλ Μακόλ. «Λέμε ότι δεν πρόκειται να το εξετάσουμε αν πρόκειται να παίξουν σκληρό παιχνίδι εναντίον της Σουηδίας».
Ο Μικς πάντως αναμένει πρώτα την επικύρωση από το τουρκικό κοινοβούλιο της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, να συνεχίσει η Τουρκία να κατευνάζει τις εντάσεις με τους γείτονές της και να συνεργαστεί με το ΝΑΤΟ για την αντιμετώπιση των παράνομων ρωσικών οικονομικών ροών.
«Έχω κάποια από τα ίδια ζητήματα που είχε και ο κ. Μενέντεζ. ... Όλα αυτά τα πράγματα είναι σημαντικά για μένα», δήλωσε ο Mικς.
«Θέλω να βεβαιωθώ ότι έχουμε έναν πραγματικό, ισχυρό σύμμαχο στο ΝΑΤΟ που είναι εκεί ώστε να μπορούμε να συνεργαστούμε», σχολίασε.
Ο Ρις την Τετάρτη δήλωσε ότι τίποτα δεν έχει αλλάξει σχετικά με την αντίθεσή του για τα F-16, και αρνήθηκε να σχολιάσει την κατάσταση του Μενέντεζ ή τα συγκεκριμένα σχόλια του Ερντογάν, αλλά είπε ότι ήταν «πολύ απογοητευμένος» με τον Τούρκο ηγέτη.
«Ο Ερντογάν θα μπορούσε να το έχει λύσει αυτό εδώ και πολύ καιρό. Τους είπα ευθέως ότι μέχρι να μπουν και η Φινλανδία και η Σουηδία στο ΝΑΤΟ, τα F-16 δεν πρόκειται να μετακινηθούν, τελεία και παύλα. Οπότε το γνωρίζει αυτό», δήλωσε ο Ρις σε συνέντευξή του.
Υπάρχει επίσης μεγάλη αντίσταση στην πώληση των F-16 στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Οι βουλευτές έστησαν πέρυσι εμπόδιο στην προσπάθεια του Μπάιντεν να πουλήσει F-16 στην Τουρκία στο νομοσχέδιο για την αμυντική πολιτική, με επικεφαλής κυρίως τους Δημοκρατικούς.