Η Γαλλία ψηφίζει στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές (30 Ιουνίου και 7 Ιουλίου) στις οποίες οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν ότι το ακροδεξιό κόμμα «Εθνική Συσπείρωση» θα μπορούσε να κερδίσει χωρίς απόλυτη πλειοψηφία. Και το ερώτημα που προκύπτει είναι πώς θα μπορούσε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να οδηγηθεί σε πολιτική παράλυση η Γαλλία;
Σε αυτό το ερώτημα επιχειρούν να δώσουν απάντηση οι αναλυτές οι οποίες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς εάν η «Εθνική Συσπείρωση» κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, ο πρόεδρος θα αναγκαστεί να διορίσει πρωθυπουργό από το κόμμα.
Αναλυτικά.
Κανείς δεν μπορεί να ξέρει με σιγουριά
Το άρθρο 8 του γαλλικού Συντάγματος προβλέπει ότι ο πρόεδρος διορίζει τον πρωθυπουργό, αλλά δεν αναφέρει με ποια κριτήρια οφείλει να προχωρήσει στη συγκεκριμένη επιλογή.
Στην πράξη, ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αναμένεται να προσφέρει τη θέση στην κορυφαία κοινοβουλευτική ομάδα - η οποία σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις θα είναι Εθνική Συσπείρωση (RN) της Μαρίν Λεπέν.
Θα γίνει πρωθυπουργός ο Μπαρντελά;
Η Εθνική Συσπείρωση έχει δηλώσει ότι ο Τζόρνταν Μπαρντέλα είναι ο υποψήφιός της για την πρωθυπουργία, ο οποίος ωστόσο έχει διαμηνύσει ότι θα αρνηθεί τον διορισμό του στον πρωθυπουργικό θώκο εάν το κόμμα του και οι σύμμαχοί του δεν κερδίσουν την απόλυτη πλειοψηφία των 289 εδρών.
Δεδομένου ότι το Σύνταγμα δεν αναφέρει ρητά στο πώς πρέπει να επιλεγεί ο νέος πρωθυπουργός, ο Μακρόν θα μπορούσε σε κάθε περίπτωση, θεωρητικά, να δημιουργήσει μια συμμαχία κατά της RN και να επιλέξει για πρωθυπουργό πρόσωπο από άλλο κόμμα.
Αν όχι ο Μπαρντελά, τότε ποιος;
Το σύνταγμα δεν δίνει συγκεκριμένη απάντηση.
Οι επιλογές που έχει στη διάθεσή του ο Γάλλος πρόεδρος είναι:
- Τη δημιουργία συμμαχίας των κυρίαρχων κομμάτων. Δεν υπάρχει τέτοια συμμαχία αυτή τη στιγμή, αλλά ο Μακρόν έχει προτρέψει τα κόμματα να ενωθούν απέναντι στην ακροδεξιά.
- Να προσφέρει τη θέση στην αριστερά, εάν η συμμαχία που περιλαμβάνει την ακροαριστερά, το Σοσιαλιστικό Κόμμα και τους Πράσινους αναδειχθεί δεύτερη σε δύναμη πολιτική ομάδα, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις. Η αριστερά θα μπορούσε στη συνέχεια να προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας.
Κατά πόσο μπορούν να λειτουργήσουν αυτές οι επιλογές
Εάν η Εθνική Συσπείρωση κερδίσει μια σχετική πλειοψηφία και αποδεχτεί την πρωθυπουργία, θα ξεκινούσε μια περίοδος «συγκατοίκησης» με τον Μακρόν. Αυτό έχει συμβεί τρεις φορές στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Γαλλίας, μεταξύ ωστόσο μετριοπαθών κομμάτων. Η RN ενδεχομένως να διαφωνούσε σε πολιτικές μεταρρυθμίσεις.
Εάν το κόμμα RN έχει σχετική πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, αλλά δεν κατέχει την εξουσία, θα μπορούσε να μπλοκάρει ή να τροποποιήσει τις κυβερνητικές προτάσεις. Το Σύνταγμα δίνει στην κυβέρνηση ορισμένα εργαλεία για να μπορέσει να παρακάμψει τις αντιδράσεις, αλλά με περιορισμούς.
Εάν η Εθνική Συσπείρωση εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία, τότε μπορεί να κερδίσει την πρωθυπουργική θέση, ενώ σε διαφορετική περίπτωση έχει τη δύναμη να οδηγήσει οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση σε παραίτηση.
Τι θα συμβεί εάν δεν υπάρξει συμφωνία;
Είναι πιθανό καμία από τις τρεις ομάδες - η ακροδεξιά, η κεντρώα και η αριστερά - να μην συγκεντρώσει αρκετή δύναμη για να κυβερνήσει μόνη της, να καταλήξει σε συμφωνία συνασπισμού ή να λάβει διαβεβαιώσεις ότι μπορεί να ηγηθεί μιας βιώσιμης κυβέρνησης μειοψηφίας.
Σε μια τέτοια περίπτωση, η Γαλλία θα κινδύνευε με πολιτική παράλυση, καθώς ελάχιστα νομοσχέδια; Θα υπερψηφίζονταν, ενώ μια υπηρεσιακή κυβέρνηση θα διαχειριζόταν απλώς τις βασικές κυβερνητικές υποθέσεις.
Μπορεί να παραιτηθεί ο Μακρόν;
Ο Μακρόν απέκλεισε το συγκεκριμένο ενδεχόμενο, αλλά θα μπορούσε να προχωρήσει σε παραίτηση εάν η χώρα οδηγηθεί σε πολιτική παράλυση. Ωστόσο, ούτε το κοινοβούλιο ούτε η κυβέρνηση μπορούν να τον αναγκάσουν να παραιτηθεί.
Τι αποκλείει το Σύνταγμα
Το γαλλικό Σύνταγμα λέει ότι δεν μπορούν να γίνουν νέες βουλευτικές εκλογές για ένα χρόνο, επομένως η άμεση επανάληψη της εκλογικής διαδικασίας δεν αποτελεί επιλογή.
Τι πρέπει να γνωρίζουμε
Το αποτέλεσμα των γαλλικών βουλευτικών εκλογών είναι δύσκολο να προβλεφθεί, διότι περιλαμβάνουν 577 ξεχωριστές αναμετρήσεις, μία ανά έδρα. Η σύντομη προεκλογική εκστρατεία μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένες εκτιμήσεις για το εκλογικό αποτέλεσμα.
