Απαγόρευση κυκλοφορίας θα ισχύει στη Δαμασκό από τις 4 το απόγευμα (τοπική ώρα, 8/12) έως τις 5 το πρωί της Δευτέρας (9/12) όπως ανακοίνωσαν οι αντάρτες που ανέτρεψαν το καθεστώς Άσαντ. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία μέσω ανακοίνωσης του υπουργείου Εξωτερικών της, βεβαιώνει ότι ο Μπασάρ αλ Άσαντ έχει διαφύγει από τη Συρία, με άγνωστο να παραμένει που έχει διαφύγει. «Ο Άσαντ εγκατέλειψε τη Συρία από το διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού, προτού αποσυρθούν (από αυτό) τα μέλη των ενόπλων δυνάμεων και των υπηρεσιών ασφαλείας», είπε νωρίτερα ο Ράμι Άμπντελ Ραχμάν, διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης που εδρεύει στο Λονδίνο αλλά διατηρεί ευρύ δίκτυο πηγών στη Συρία.
Δεκάδες Σύροι μπήκαν στην κατοικία του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, η οποία προηγουμένως είχε λεηλατηθεί, μετέδωσε ένας δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά περιφέρονταν στο εξαώροφο κτίριο, στις σκάλες του οποίου υπήρχαν διασκορπισμένα έγγραφα. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο, μια αίθουσα δεξιώσεων του προεδρικού μεγάρου κάηκε ολοσχερώς.
Στο μεταξύ, ο πρωθυπουργός της Συρίας, Μοχάμεντ Γάζι αλ-Τζαλάλι, δηλώνει έτοιμος να συνεργαστεί με κάθε νέα «ηγεσία» που θα επιλεγεί από το λαό. Προέβη σε αυτή τη δήλωση, κατόπιν της διακήρυξης των Σύρων υποστηρικτών της αντιπολίτευσης ότι «η Δαμασκός έπεσε» και είναι «τώρα ελεύθερη από τον Άσαντ».
Στο φως των τελευταίων γεγονότων στη Συρία, το Ισραήλ αναπτύσσει στρατιωτικές δυνάμεις στη ζώνη ασφαλείας με τη Συρία που ελέγχεται από τον ΟΗΕ καθώς και σε αριθμό σημείων απαραίτητων για την άμυνα. Λεηλατήθηκε η πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό ενώ οι Ιρανοί διπλωμάτες είχαν προλάβει να διαφύγουν. Ακόμη, φωτογραφίες που έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας καταγράφουν τις καταστροφές στην ιδιωτική κατοικία του Άσαντ στη συνοικία Μαλκέχ της Δαμασκού.
Την πτώση του καθεστώτος Άσαντ χαιρετίζουν χώρες όπως η Γαλλία και η Γερμανία, ζητώντας ειρηνική πολιτική μετάβαση, με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, να δηλώνει ότι «η νέα κυβέρνηση της Συρίας θα πρέπει να είναι συμπεριληπτική επειδή ο συριακός λαός θα είναι αυτός που θα καθορίσει το μέλλον του, μετά την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ από τους αντάρτες».
Το τέλος της δικτατορίας του Άσαντ είναι μια θετική και πολυαναμενόμενη εξέλιξη, δήλωσε για τα τεκταινόμενα στη Συρία η Κάγια Κάλας, ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας.
Με μία ανάρτηση στα αραβικά ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σχολίασε την πτώση του καθεστώτος του Άσαντ στη Συρία:
«Το βάρβαρο κράτος επιτέλους έπεσε. Εκφράζω την εκτίμησή μου στον λαό της Συρίας, για το θάρρος και την υπομονή του. Σε αυτή τη στιγμή της αβεβαιότητας, του εύχομαι ειρήνη, ελευθερία και ενότητα. Η Γαλλία παραμένει προσηλωμένη στην ασφάλεια και τη σταθερότητα σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή».
سقطت دولة الهمجية، أخيرًا.
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) December 8, 2024
أُعبّر عن تقديري لشعب سوريا، لشجاعته وصبره. في هذه اللحظة المليئة بالشكوك، أتمنى له السلام، والحرية، والوحدة.
ستظل فرنسا ملتزمة بالأمن والاستقرار في جميع أنحاء الشرق الأوسط
Ένα σπασμένο πορτρέτο του εκλιπόντος Σύρου προέδρου Χαφέζ Άσαντ βρίσκεται στο πάτωμα, καθώς άνθρωποι αναζητούν αντικείμενα στην κατεστραμμένη ιδιωτική κατοικία του Σύρου προέδρου Μπασάρ Άσαντ. Πηγή: AP Photo/Hussein Malla
Το Ηνωμένο Βασίλειο χαιρετίζει τις αναφορές ότι το καθεστώς Άσαντ έπεσε στη Συρία, δήλωσε η Άντζελα Ρέινερ. Η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης είπε ότι “η δικτατορία και η τρομοκρατία δημιουργούν προβλήματα στον λαό της Συρίας”, καθώς ζήτησε πολιτική λύση στα πλαίσια των Ηνωμένο Εθνών. Η βρετανική κυβέρνηση εργαζόταν για την εκκένωση των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου προτού η κατάσταση φτάσει σε σημείο κρίσης, πρόσθεσε η κ. Ρέινερ. Δεν είπε πόσοι Βρετανοί υπήκοοι βρίσκονται στη Συρία, αλλά δήλωσε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών εργάστηκε κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου για να τους βοηθήσει να φύγουν.
Εν τω μεταξύ, ο Κιρ Στάρμερ πραγματοποιεί το πρώτο του ταξίδι στον Κόλπο ως πρωθυπουργός από την Κυριακή, επιδιώκοντας να προσελκύσει επενδύσεις, ανακοίνωσε η Downing Street. Ο Στάρμερ θα επισκεφθεί πρώτα τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στη συνέχεια θα ταξιδέψει στη Σαουδική Αραβία, προτού σταματήσει στην Κύπρο επιστρέφοντας στο Λονδίνο την Τρίτη σε μια προσπάθεια «να οικοδομήσει στενότερους δεσμούς και να οδηγήσει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του Ηνωμένου Βασιλείου».
Ως «καλό νέο» περιγράφει ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς την πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, τονίζει ωστόσο ότι το σημαντικό τώρα είναι να αποκατασταθούν ο νόμος και η τάξη στη χώρα και τάσσεται υπέρ μιας λύσης στη βάση του ψηφίσματος 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
O πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου χαιρέτισε την ανατροπή του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, κάνοντας λόγο για «ιστορική ημέρα», την οποία απέδωσε στα πλήγματα που επέφερε ο στρατός του στους υποστηρικτές της Δαμασκού, το Ιράν και τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο.
Αιφνιδιάζοντας την εξουσία του Μπασάρ αλ-Άσαντ και τη διεθνή κοινότητα, η ισλαμιστική οργάνωση Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) από κοινού με τους τζιχαντιστές και αντάρτες συμμάχους τους, εξαπέλυσαν στις 27 Νοεμβρίου μεγάλη επίθεση κατά την οποία, εντός μόλις λίγων ημερών, πήραν τον έλεγχο μητροπόλεων, αρχικά του Χαλεπιού (βόρεια) και μετά της Χάμα και της Χομς στην κεντρική Συρία, προελαύνοντας στον τελικό τους στόχο: τη Δαμασκό.
Αφότου εισέβαλαν στη συριακή πρωτεύουσα, ανακοίνωσαν τη «φυγή» του «τυράννου» Μπασάρ αλ-Άσαντ, και κάλεσαν τους Σύρους, που είναι εξόριστοι στο εξωτερικό, να επιστρέψουν σε μια «ελεύθερη Συρία», κηρύσσοντας τη «Δαμασκό ελεύθερη από την τυραννία». «Έπειτα από 50 χρόνια καταπίεσης υπό την εξουσία του (κόμματος) Μπάαθ και 13 χρόνια εγκλημάτων, τυραννίας και (αναγκαστικών) εκτοπισμών, (…) ανακοινώνουμε το τέλος αυτής της σκοτεινής περιόδου και την αρχή μιας νέας εποχής για τη Συρία», αναφέρουν μηνύματα που δημοσιοποιήθηκαν από το συνασπισμό των ανταρτών μέσω του Telegram.
Μεταβατική περίοδος για τις εκλογές
Για «μεταβατική περίοδο 18 μηνών» προκειμένου στη Συρία να δημιουργηθεί «ένα ασφαλές, ουδέτερο και ήσυχο περιβάλλον» ώστε η χώρα να οδηγηθεί σε εκλογές, έκανε λόγο ο Χάντι αλ Μπάχρα, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης στο εξωτερικό, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters στο περιθώριο του Φόρουμ της Ντόχα.
Ο Αλ Μπάχρα, ο πρόεδρος του Συριακού Εθνικού Συνασπισμού, είπε ότι μέσα σε έξι μήνες θα πρέπει να καταρτιστεί το νέο Σύνταγμα, επί του οποίου θα διεξαχθούν οι πρώτες εκλογές, που θα είναι ένα δημοψήφισμα.
«Το Σύνταγμα θα λέει αν θα έχουμε κοινοβουλευτικό σύστημα, προεδρικό ή μικτό. Και με βάση αυτό, θα οργανώσουμε εκλογές και ο λαός θα εκλέξει τον ηγέτη του» είπε ο Αλ Μπάχρα.
Πρόσθεσε ότι η αντιπολίτευση ζήτησε από τους δημοσίους υπαλλήλους να συνεχίσουν τη δουλειά τους μέχρι να ολοκληρωθεί η μετάβαση της εξουσίας και τους διαβεβαίωσε ότι δε θα τους πειράξει κανείς.
Αναφερόμενος στη φυγή του Άσαντ από τη χώρα, ο Αλ Μπάχρα είπε ότι αισθάνθηκε ανακούφιση αλλά και «θλίψη», επειδή «θα έπρεπε να δώσει λόγο για όλα τα εγκλήματα που διέπραξε».
Πρωθυπουργός Συρίας: Έτοιμος να συνεργαστώ με κάθε νέα ηγεσία
Στο μεταξύ, την προθυμία του να συνεργαστεί με κάνε νέα ηγεσία εξέφρασε ο πρωθυπουργός της Συρίας μετά την κατάληψη της Δαμασκού και τη φυγή τυ Άσαντ σε άγνωστο προορισμό.
«Η χώρα αυτή μπορεί να είναι μια φυσιολογική χώρα, οικοδομώντας καλές σχέσεις με τους γείτονές της και με τον κόσμο (…) όμως αυτό το ζήτημα θα αποφασισθεί από την οποιαδήποτε ηγεσία επιλέξει ο συριακός λαός και είμαστε έτοιμοι να συνεργασθούμε και να της προσφέρουμε κάθε διευκόλυνση», δήλωσε σε βίντεο που δημοσιοποιήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
A message from the Prime Minister of the Assad regime, Mohammad Ghazi Al-Jalali
— Saad Abedine (@SaadAbedine) December 8, 2024
"I am in my home and I have not left. The matter is up to any leadership chosen by the people and we are ready to cooperate and all the properties of the people and the institutions of the Syrian… pic.twitter.com/Ssb3yZ0tq4
Ενώ, σε βίντεο που ανήρτησαν οι αντάρτες που εισήλθαν στο κρατικό κτίριο συνόδευσαν εκτός αυτού τον πρωθυπουργό της Συρίας και τον μετέφεραν σε ξενοδοχείο, συμβολίζοντας έτσι την μετάβαση της εξουσίας.
«Η Δαμασκός έπεσε»
«Η Δαμασκός είναι πλέον ελεύθερη από τα δεσμά του Μπασάρ αλ Άσαντ» είναι η ανακοίνωση την οποία εξέδωσαν τα ξημερώματα οι αντάρτες που εισήλθαν στη Δαμασκό, υποδηλώνοντας την ανατροπή του καθεστώτος. Διαμηνύοντας πως ο «τύραννος» Άσαντ τράπηκε σε φυγή, κάλεσαν τους εκτοπισμένους στο εξωτερικό να επιστρέψουν στην «ελεύθερη Συρία».
Όπως το Reuters μεταδίδει, η ηγεσία των συριακών ενόπλων δυνάμεων ενημέρωσε για την ανατροπή του καθεστώτος, επικαλούμενο αξιωματικό που έλαβε σχετικό μήνυμα.
Παράλληλα, ο επικεφαλής της συριακής αντιπολίτευσης στο εξωτερικό, Χάντι αλ Μπάχρα δήλωσε ότι «χωρίς τον Μπασάρ αλ Άσαντ» είναι πλέον η Δαμασκός. Σχολιάζοντας ότι τελείωσε «η μαύρη σελίδα στην ιστορία της Συρίας».
Νωρίτερα της κατάληψης της Δαμασκού, στρατιώτες και μέλη των δυνάμεων ασφαλείας εγκατέλειψαν το αεροδρόμιο της συριακής πρωτεύουσας, όπως έγινε γνωστό από το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Είχε δοθεί εντολή στις κυβερνητικές δυνάμεις να αποσυρθούν από το διεθνές αεροδρόμιο της Δαμασκού.
«Οι δυνάμεις μας έχουν αρχίσει να εισέρχονται στη Δαμασκό», γνωστοποίησε τα ξημερώματα της Κυριακής (8/12) μέσω Telegram η ισλαμιστική οργάνωση Χάγιατ αλ Ταχρίρ. Σημειώνοντας πως μέλη της κατέλαβαν τη φυλακή Σεντνάγια στα περίχωρα της πρωτεύουσας, απελευθερώνοντας τους κρατούμενους. «Γιορτάζουμε μαζί με τον συριακό λαό την είδηση της απελευθέρωσης των κρατουμένων μας από τα δεσμά τους και την ανακοίνωση του τέλους της εποχής της αδικίας στη φυλακή Σεντνάγια», συμπληρώνει. Βίντεο ανηρτημένο στην πλατφόρμα Χ καταγράφει τους πυροβολισμούς –ως ένδειξη πανηγυρισμών– έξω από το προεδρικό μέγαρο της Δαμασκού.
🚨#Breaking🚨
— Patriot Independence (@Patriotind1776) December 8, 2024
Video of Syrian Rebels seen celebrating with gunshots around the Syrian Presidential Palace in Damascus.#Syria #Assad #HTS #Damascus #SyriaHasFallen #AssadDown #BreakingNews pic.twitter.com/Wb3jhtaqTK
Η Χάγιατ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), στους κόλπους της οποίας κυριαρχεί ο πρώην βραχίονας της Αλ Κάιντα στη Συρία, και άλλες ομάδες ανταρτών εξαπέλυσαν την προηγούμενη εβδομάδα επιθέσεις εναντίον του συριακού στρατού, καταλαμβάνοντας γρήγορα δεκάδες κοινότητες και στρατηγικής σημασίας πόλεις, περικυκλώνοντας σταδιακά την πρωτεύουσα προτού εξαπολύσουν την τελική επίθεσή τους.
Άσαντ
Όπως ανώτεροι αξιωματικοί των συριακών ενόπλων δυνάμεων δήλωσαν στο Reuters, ο Άσαντ διέφυγε από τη χώρα περίπου την ώρα που η Δαμασκός καταλαμβανόταν. Ειδικότερα, ένα αεροπλάνο της Syrian Air απογειώθηκε από το αεροδρόμιο της συριακής πρωτεύουσας, σύμφωνα με στοιχεία από τον ιστότοπο Flightradar.
Το αεροπλάνο πέταξε αρχικά προς τα παράλια της Συρίας, προπύργιο των Αλαουιτών του Άσαντ, αλλά στη συνέχεια έκανε μια απότομη στροφή 180 μοιρών και πέταξε για λίγα λεπτά προς την αντίθετη κατεύθυνση πριν εξαφανισθεί από το χάρτη.
Το Reuters δεν μπορεί να επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής ποιος επέβαινε στο αεροπλάνο αυτό.
Δύο συριακές πηγές είπαν ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ο Άσαντ να σκοτώθηκε σε αεροπορική συντριβή, καθώς αποτελεί μυστήριο γιατί το αεροπλάνο έκανε απότομη στροφή 180 μοιρών και εξαφανίσθηκε από το χάρτη.
«Εξαφανίσθηκε από τα ραντάρ, πιθανόν να έσβησαν το transponder, αλλά πιστεύω πως είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα να καταρρίφθηκε το αεροπλάνο», είπε μία συριακή πηγή χωρίς να επεκταθεί.