Η επόμενη μέρα από την εξουδετέρωση του Σινουάρ - Οι επιλογές για το Ισραήλ
AP
AP
Times of Israel, CNN, New York Times

Η επόμενη μέρα από την εξουδετέρωση του Σινουάρ - Οι επιλογές για το Ισραήλ

Αμφίβολη είναι η συνέχεια του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, μετά την εξουδετέρωση του αρχηγού της Χαμάς, Γιαχία Σινουάρ, καθώς από τη μία, η Χαμάς παραμένει ακέφαλη, ενώ το Ισραήλ και συγκεκριμένα ο Μπενιαμίν Νετανιάχου διαμηνύει ότι πρόκειται για την «αρχή του τέλους» του πολέμου.

Δεν έχουν γίνει γνωστές οι προθέσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού, ωστόσο, όπως αναφέρουν οι Times of Israel, η εξάλειψη του Σινουάρ θα μπορούσε να ανοίξει ένα μικρό «παράθυρο ευκαιρίας» για την επίτευξη των πολεμικών στόχων του Ισραήλ, κανένας εκ των οποίων δεν έχει ακόμη εξασφαλιστεί.

Ανώτεροι αξιωματούχοι των ΗΠΑ - συμπεριλαμβανομένων του Υπουργού Άμυνας Λόιντ Όστιν και του Υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν - δήλωσαν ότι βλέπουν μια ευκαιρία να τερματιστεί ο πόλεμος στο εγγύς μέλλον, και πολλοί ηγέτες παγκοσμίως επανέλαβαν αυτή την άποψη. 

Ωστόσο, ένα ερώτημα που κυριαρχεί, είναι πόσο μεγάλη επιρροή είχε ο Σινουάρ στις επιχειρήσεις της Χαμάς σε αυτό το στάδιο. Η Γάζα έχει κοπεί σε δύο - ή περισσότερα - κομμάτια για το μεγαλύτερο μέρος του πολέμου, και οι πυρήνες της Χαμάς έπρεπε να λειτουργήσουν ανεξάρτητα κατά των δυνάμεων των IDF.

Η έλλειψη πυραυλικού μπαράζ της Χαμάς στον απόηχο του θανάτου του Σινουάρ δείχνει μια δύναμη που με κανέναν τρόπο δεν ενεργεί ως συνεκτική οργάνωση.

Το «παράθυρο» για τη Χεζμπολάχ κλείνει

Με έναν συνδυασμό χτυπημάτων εναντίον διοικητών στο πεδίο, και ανώτερων αρχηγών στη Βηρυτό, το Ισραήλ μπόρεσε να δημιουργήσει ένα «παράθυρο» ευκαιρίας ενάντια σε μια Χεζμπολάχ, η οποία βρίσκεται και σε σύγχυση και αποθαρρυμένη.Το Ισραήλ, όμως, επέλεξε μια περιορισμένη χερσαία εκστρατεία κατά των εχθρικών υποδομών.

Όσον αφορά τους ομήρους της Χαμάς, από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, που πυροδότησε τον πόλεμο, ο θάνατος του Σινουάρ φαίνεται επίσης ότι προσφέρει ευκαιρίες. Επί μήνες, Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για την απροθυμία του Σινουάρ να υποχωρήσει και στις πιο βασικές τους απαιτήσεις. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ένας Ισραηλινός αξιωματούχος είπε στους Times of Israel ότι ο αρχηγός της Χαμάς πάντοτε τορπίλιζε ακόμη και προσπάθειες για μικρές συμφωνίες οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την οργάνωση. 

Οι επιλογές Νετανιάχου

Με συμμάχους στο εξωτερικό ξεκάθαρα πρόθυμους να βρουν έναν τρόπο να τερματίσουν τις μάχες προτού επεκταθούν περαιτέρω, ο Νετανιάχου θα μπορούσε να επιλέξει μια μεγάλη συμφωνία τώρα, που θα συνδέει τη Γάζα, τον Λίβανο και το Ιράν.

Η βροχή θα αρχίσει σύντομα θα αρχίσει να μετατρέπει το έδαφος του Λιβάνου σε λάσπη, καθιστώντας τους ελιγμούς των IDF στο έδαφος πολύ πιο δύσκολους. Τα βαλτωμένα ισραηλινά τεθωρακισμένα θα γίνουν δελεαστικοί στόχοι για τη Χεζμπολάχ, καθώς θα πασχίζει να αποκαταστήσει τη φήμη της μετά από τα καταστροφικά χτυπήματα που δέχθηκε.

Το Ισραήλ επίσης δεν έχει απαντήσει ακόμη στην ιρανική βαλλιστική επίθεση νωρίτερα αυτόν τον μήνα, κάτι που ο Λευκός Οίκος εργάζεται σκληρά για να περιορίσει.

Μέσω των ΗΠΑ, ο Νετανιάχου θα μπορούσε να στείλει ένα μήνυμα στο Ιράν ότι θα ελαχιστοποιήσει τα αντίποινά του εάν η Χεζμπολάχ συμφωνήσει με τους όρους του Ισραήλ στον Λίβανο και η Χαμάς συνθηκολογήσει στη Γάζα. Το Ιράν έχει ήδη χάσει κάθε αποτρεπτικό μέσο εναντίον του Ισραήλ με τη Χαμάς.

Μια τέτοια συμφωνία θα εξυπηρετούσε επίσης τα συμφέροντα της κυβέρνησης Μπάιντεν, αποτρέποντας περαιτέρω επέκταση του πολέμου - και πιθανή άνοδο των τιμών του πετρελαίου - ενόψει των προεδρικών εκλογών που φαίνονται όλο και πιο επισφαλείς. Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις θα μπορούσε να πει στους υποστηρικτές του Ισραήλ ότι στάθηκε στο πλευρό του συμμάχου της Αμερικής για ένα χρόνο, ενώ πέτυχε τους πολεμικούς στόχους του, αλλά και να πει στους Μουσουλμάνους και Άραβες ψηφοφόρους στο Μίσιγκαν ότι αυτή και ο Μπάιντεν συνέβαλαν καθοριστικά στον τερματισμό του πολέμου.

Ο Νετανιάχου, ωστόσο, καταγράφει αλλεπάλληλες επιτυχίες, όντας όλο και περισσότερο δικαιωμένος ως προς την αποφασιστικότητά του να συνεχίσει να μάχεται στη Γάζα και να κλιμακώσει τη σύγκρουση εναντίον της Χεζμπολάχ. Θα προσπαθήσει να αξιοποιήσει τη διεθνή υποστήριξη για τον τερματισμό του πολέμου, ώστε να επιτύχει τους πολεμικούς στόχους του Ισραήλ, ή θα διπλασιάσει τη στρατιωτική πίεση - μια προσέγγιση που έχει αποφέρει κέρδη τελευταία;

Ο Σινουάρ σε τούνελ της Χαμάς

«Τα νέα προκάλεσαν έκπληξη - μια ευπρόσδεκτη έκπληξη», δήλωσε από πλευράς του Αμερικανός αξιωματούχος στο CNN, περιγράφοντας τον θάνατο του Σινουάρ ως «εξαιρετικά σημαντική, βαρυσήμαντη στιγμή».

Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είπε ότι για τον ισραηλινό λαό, η εξουδετέρωση του Σινουάρ είναι συγκρίσιμη με τον θάνατο του Οσάμα Μπιν Λάντεν για τους Αμερικανούς το 2011.

Αλλά οι Αμερικανοί αξιωματούχοι είναι επιφυλακτικοί στο να κάνουν οποιεσδήποτε προβλέψεις σχετικά με το τι θα σημάνει τελικά αυτό για την ασταθή περιοχή.

Οι πράκτορες της Χαμάς είναι βέβαιο ότι θα έχουν θορυβηθεί από τις ειδήσεις καταλαβαίνοντας τι ακολουθεί. Τα αντίποινα του Ισραήλ κατά του Ιράν για την πυραυλική του επίθεση την 1η Οκτωβρίου αναμένεται εντός των επόμενων ημερών, και ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θα χρειαστεί χρόνο για να καθορίσει πώς θα χειριστεί το επόμενο στάδιο της σύγκρουσης στη Γάζα.

Το τηλεφώνημα του Νετανιάχου με τον Μπάιντεν την Πέμπτη ήταν σύντομο, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός κατέστησε σαφές ότι ενώ οι όμηροι πρέπει να επιστρέψουν από τη Γάζα, θα τερματίσει τον πόλεμο μόνο με όρους που θα μπορούσε να αποδεχτεί.

Οι πιθανοί διάδοχοι

Ο θάνατος του αρχηγού της Χαμάς, Γιαχία Σινουάρ, σηματοδοτεί μια μεγάλη ήττα για τη Χαμάς, η οποία αναζητά τον επόμενο αρχηγό της.

Σύμφωνα με τα διεθνή μέσα, οι πιθανοί διάδοχοι είναι τρεις.

Μοχάμεντ Σινουάρ - Ο σκληροπυρηνικός αδερφός

Ο αδερφός του Γιαχία Σινουάρ, Μοχάμεντ, είναι πολύ πιθανό να αναλάβει τα ηνία. Θεωρείται εξίσου σκληροπυρηνικός με τον Γιαχία και θα απαιτήσει εκδίκηση για τον αδερφό του, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Σύμφωνα με το The Hill, η ανάληψη της ηγεσίας της Χαμάς από τον Μοχάμεντ Σινουάρ πιθανότατα θα σηματοδοτούσε τη συνέχιση της προσέγγισης του αδελφού του στις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός.

Αμερικανός αξιωματούχος είπε στο CNN ότι εάν ο Μοχάμεντ επιλεγεί «οι διαπραγματεύσεις θα πάνε τελείως στραβά», ενώ άλλος πρώην αξιωματούχος τον περιέγραψε ως «κομμένο από το ίδιο ύφασμα» με τον αδελφό του.

Χάλεντ Μεσάαλ - Ο μη δημοφιλής

Το όνομα του Μεσάαλ - ένας εκ των αρχηγών της Χαμάς, πρώην αρχηγός του πολιτικού σκέλους της οργάνωσης -  ακούγεται έντονα, αλλά αποτελεί τη «λιγότερο δελεαστική επιλογή» σύμφωνα με το CNN.

Ο Παλαιστίνιος αξιωματούχος, που κατοικεί στη Δαμασκό, παλαιότερα είχε υποστηρίξει σουνιτική εξέγερση κατά του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, τον οποίο στήριζε η Χαμάς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να ψυχρανθούν οι σχέσεις της Χαμάς με τη Συρία και κυρίως με το Ιράν, τον βασικό χρηματοδότη της.

Αυτός ήταν και ο βασικός λόγος που δεν επιλέχθηκε για αρχηγός της οργάνωσης μετά τον θάνατο του Ισμαήλ Χανίγια νωρίτερα φέτος, ο οποίος αντικαταστάθηκε από τον Γιαχία Σινούαρ. 

Χαλίλ αλ-Χαγιά - Ο μετριοπαθής

Ο Χαλίλ αλ-Χαγιά είναι μέλος του πολιτικού γραφείου της Χαμάς με έδρα το Κατάρ και υπήρξε ο κύριος διαπραγματευτής στις συζητήσεις για την κατάπαυση του πυρός στη Ντόχα. 

Αμερικανός αξιωματούχος είπε στο CNN ότι ο αλ-Χαγιά είναι «πιθανώς αυτός που θα ήθελαν οι ΗΠΑ» λόγω του καθιερωμένου ρόλου του στις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός. 

Το Associated Press ανέφερε τον Αύγουστο ότι ο αλ-Χαγιά θεωρούνταν επίσης πιθανός διάδοχος του Ισμαήλ Χανίγια. 

Ο αλ-Χαγιά  έχει δηλώσει ότι η Χαμάς θα παραδώσει τα όπλα της, θα μετατραπεί σε πολιτικό κόμμα και θα συμφωνήσει σε μια πενταετή εκεχειρία, εάν δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος κατά μήκος των συνόρων πριν από το 1967.

Το αρχηγικό στέλεχος της Χαμάς επέζησε από αεροπορική επιδρομή στο σπίτι του στη Γάζα το 2007, που σκότωσε μέλη της οικογένειάς του.

Μούσα Αμπού Μαρζούκ – Ιδρυτικό στέλεχος της Χαμάς

Ο Μούσα Αμπού Μαρζούρκ βοήθησε στη δημιουργία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Παλαιστίνη, που το 2006 σχημάτισε τη Χαμάς, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων.

Θεωρείται «πολεμοχαρής» και «κοινωνικά συντηρητικός» και παραμένει μέλος του ανώτατου πολιτικού γραφείου της οργάνωσης.

Στη δεκαετία του '90, το Ισραήλ τον κατηγόρησε για χρηματοδότηση και βοήθεια στην οργάνωση τρομοκρατικών επιθέσεων, σύμφωνα με τους New York Times.

Ο Μούσα Αμπού Μαρζούρκ ζούσε στις ΗΠΑ και πέρασε σχεδόν δύο χρόνια σε μια φυλακή στο Μανχάταν τη δεκαετία του 1990, κατηγορούμενος για τρομοκρατία. Στη συνέχεια οι ΗΠΑ τον απέλασαν στην Ιορδανία.