Σε φάση εσωστρέφειας εισέρχεται από την Πέμπτη –και επισήμως– η Γερμανία, μετά τη διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού καθώς τα τρία κόμματα της συγκυβέρνησης δεν κατάφεραν να βρουν κοινή πλεύση εν όψει της ψήφισης του γερμανικού προϋπολογισμού λιτότητας, με καταληκτική προθεσμία για συμφωνία τη 14η Νοεμβρίου.
Όπως μεταδίδει η DW, το βράδυ της Τετάρτης μετά από κρίσιμες διαπραγματεύσεις των τριών κυβερνητικών εταίρων Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων και Φιλελευθέρων στην καγκελαρία ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς ανακοίνωσε την αποπομπή του Φιλελεύθερου υπουργού Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ από τη συγκυβέρνηση.
Νωρίτερα ο Λίντνερ είχε ζητήσει προσφυγή σε πρόωρες εκλογές, κάτι που απέρριψε ο Σολτς εξαιτίας της κρίσιμης και επικίνδυνης γεωπολιτικής κατάστασης μετά τις εξελίξεις στις ΗΠΑ και δεδομένης της κρίσης στη γερμανική οικονομία.
Ως αποτέλεσμα αποφάσισε να τον οδηγήσει σε έξοδο από την κυβέρνηση. Η κρίση στους κόλπους της συγκυβέρνησης κορυφώθηκε με το 18σελιδο έγγραφο Λίντνερ για τον οικονομικό μετασχηματισμό της Γερμανίας, που αποτελούσε ουσιαστικά το «μανιφέστο» εξόδου από την κυβέρνηση.
Ο καγκελάριος Σολτς, μιλώντας το βράδυ της Τετάρτης από την καγκελαρία, επέρριψε στον Λίντνερ ανευθυνότητα σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο, τακτικισμούς και πελατειακές πρακτικές. «Η εμπιστοσύνη μου στο πρόσωπό του είχε διαρραγεί», ανέφερε ο Σολτς.
Μέσα Ιανουαρίου η ψήφος εμπιστοσύνης
AP Photo/Markus Schreiber, File
Τα επόμενα βήματα σύμφωνα με τον καγκελάριο είναι τα εξής: Τις επόμενες εβδομάδες και μέχρι τα Χριστούγεννα θα πρέπει να ψηφιστούν στην ομοσπονδιακή βουλή ο προϋπολογισμός και σειρά νομοσχεδίων υπό τον συντονισμό, αρχικά τουλάχιστον, μιας κυβέρνησης μειοψηφίας Σοσιαλδημοκρατών και Πρασίνων, δηλαδή των δύο κομμάτων που παραμένουν εντός του συνασπισμού.
Ο Σολτς ανακοίνωσε ότι θα ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στις 15 Ιανουαρίου ενώπιον της Μπούντεσταγκ, σύμφωνα με όσα ορίζει το γερμανικό Σύνταγμα.
Η κίνηση αυτή ενδέχεται όπως όλα δείχνουν να δώσει το πράσινο φως για προσφυγή σε πρόωρες εκλογές πιθανώς τον Μάρτιο. Σύμφωνα με τις συνταγματικές διατάξεις, εάν η κυβέρνηση δεν λάβει την εμπιστοσύνη της βουλής, θα πρέπει να προκηρυχθούν εκλογές εντός 60 ημερών. Μέχρι τότε, όπως είπε ο καγκελάριος, θα συμπλεύσει με τον αντικαγκελάριο και υπ. Οικονομίας και Ενέργειας από τους Πρασίνους Ρόμπερτ Χάμπεκ.
Την ίδια ώρα απηύθυνε έκκληση και προς τον μεγάλο αντίπαλό του, τον επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρόεδρο των Χριστιανοδημοκρατών Φρίντριχ Μερτς για στήριξη σε κρίσιμα θέματα ασφάλειας και άμυνας, δεδομένης της διεθνούς κατάστασης.
«Η κατάσταση είναι σοβαρή», όπως είπε, ο καγκελάριος με δύο πολέμους στα σύνορα της Ευρώπης και κλυδωνισμούς στην οικονομία. Όπως ανέφερε η ανάγκη επίκλησης της κατάστασης έκτακτης ανάγκης βάσει του Συντάγματος ήταν επιβεβλημένη. Η κυβέρνηση όμως είναι υποχρεωμένη να συνεχίσει το έργο της μέχρι την ψήφο εμπιστοσύνης και την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων κοινοβουλευτικών διαδικασιών.
Κρίσιμος αναμένεται να είναι το επόμενο διάστημα και ο ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας, Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, ο οποίος καλείται να διασφαλίσει την ενότητα της χώρας. Αύριο είναι προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Φρίντριχ Μερτς, ενώ ήδη έχει συνομιλήσει με τον καγκελάριο και τα μέλη της συγκυβέρνησης.
Λίντνερ: Ο Σολτς ενορχήστρωσε τη ρήξη
AP Photo/Markus Schreiber
Την ίδια ώρα και οι εξελίξεις στο στρατηγείο των Φιλελευθέρων είναι καταιγιστικές, με την ομάδα υπουργών του κόμματος να αποχωρεί επίσης από την κυβέρνηση.
Ο Κρίστιαν Λίντνερ, σε δηλώσεις του, επέρριψε όλη την ευθύνη για το τέλος της συγκυβέρνησης στον καγκελάριο, λέγοντας ότι εκείνος «ενορχήστρωσε» ουσιαστικά τη σημερινή ρήξη.
Για τον σκληροπυρηνικό υπέρμαχο του κανόνα του χρεόφρενου, δηλαδή της μη ανάληψης νέων χρεών, ήταν αδύνατο να γίνουν υποχωρήσεις για τον προϋπολογισμό του 2025, όπως ανέφερε ο Λίντνερ.
Μάλιστα είπε ότι ο καγκελάριος του ζήτησε, λίγο πριν από την ψήφιση του προϋπολογισμού, την αναστολή και πάλι του συνταγματικού κανόνα του χρεόφρενου, κάτι που ο ίδιος αδυνατούσε να αποδεχθεί ως υπ. Οικονομικών. «Οι ιδέες του Σολτς είναι τετριμμένες και μη φιλόδοξες» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Πράσινοι: Μένουμε στην κυβέρνηση
«Λογική» χαρακτήρισε την απόφαση του Όλαφ Σολτς ο αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ από τους Πρασίνους, τονίζοντας ωστόσο ότι η εξέλιξη αυτή θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί. Από την πλευρά της η υπ. Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ, επίσης από τους Πρασίνους, δήλωσε έχοντας στο πλευρό της τον Ρόμπερτ Χάμπεκ ότι το κόμμα της θα παραμείνει στην κυβέρνηση μέχρι την άνοιξη. «Δεν είναι μια καλή μέρα» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με δημοσκόπηση του δημόσιου δικτύου ARD, το 53% των Γερμανών ερωτηθέντων τάσσεται υπέρ της διεξαγωγής πρόωρων εκλογών. Πολλά κορυφαία στελέχη των κομμάτων της αντιπολίτευσης ζητούν τώρα επίσπευση της ψήφου εμπιστοσύνης και άμεση προσφυγή στις κάλπες.
Κρίσιμη είναι η αυριανή συνεδρίαση της Κ.Ο. των Χριστιανοδημοκρατών και Χριστιανοκοινωνιστών υπό τον Φρίντριχ Μερτς στη γερμανική βουλή για την αποτίμηση της απόφασης Σολτς και για τις επόμενες κινήσεις του. Θα πουν «ναι» σε μια άτυπη κυβέρνηση ανοχής μέχρι τον Μάρτιο ή θα ζητήσουν πρόωρες εκλογές εδώ και τώρα; Ο επικεφαλής των Βαυαρών Χριστιανοκοινωνιστών Μάρκους Ζέντερ ζητά πρόωρες εκλογές τώρα και διαμηνύει: «Η συγκυβέρνηση του 'φωτεινού σηματοδότη' αποτελεί ιστορία».