Ο Ρίσι Σουνάκ θα εισέλθει σήμερα Τρίτη στην κατοικία της Ντάουνινγκ Στριτ ως ο τρίτος πρωθυπουργός που αναλαμβάνει καθήκοντα στη Βρετανία φέτος, ενώ η Λιζ Τρας θα εξέλθει, μόλις επτά εβδομάδες μετά την ανάδειξή της στο αξίωμα.
Ως προς τον βασικό στόχο του προγράμματός του, ο Σουνάκ, υποβάλλοντας την υποψηφιότητά του για τη διεκδίκηση της ηγεσίας των Συντηρητικών, δήλωσε πως φιλοδοξεί να αντιμετωπίσει την πρωτοφανή οικονομική κρίση, η οποία αποτελεί την προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης που θα ηγηθεί.
Ωστόσο, βασικό ζητούμενο είναι να καταφέρει να ισορροπήσει την οπτική του με την άμεση ανάγκη των Τόριδων να ανακάμψουν εκλογικά.
Το πρώτο «τεστ»
Κρίσιμο τεστ θα αποτελέσει η παρουσίαση του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού σχεδίου που πρόκειται να παραδοθεί την ερχόμενη Δευτέρα. Αναμένονται δύσκολες πολιτικές αποφάσεις για δαπάνες και φόρους, οι οποίες πιθανόν δεν θα είναι δημοφιλείς.
Επιπλέον, υπάρχει η κρίση κόστους ζωής. Ο Σουνάκ μίλησε κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για προτεραιότητα σε όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Πώς θα εκφραστεί αυτό όταν πρόκειται για τους λογαριασμούς ενέργειας;
Ως προς την οικονομική ανάπτυξη, αναμένεται να φανεί πώς είναι διατεθειμένος να επιχειρήσει να την πετύχει. Θα είναι έτοιμος να πιέσει για περισσότερη μετανάστευση ή για στενότερη εμπορική σχέση με την Ευρώπη; Κάποιοι το θέλουν, άλλοι όχι.
Επιφυλακτικοί οι πολίτες
Εκτός από τις δύσκολες πολιτικές αποφάσεις που θα κληθεί να πάρει, ο νέος Βρετανός πρωθυπουργός θα πρέπει να αντιμετωπίσει και την επιφυλακτικότητα σημαντικού ποσοστού των πολιτών που θεωρούν ότι εκπροσωπεί την οικονομική ελίτ και τα συμφέροντά της, όντας γαμπρός Ινδού δισεκατομμυριούχου.
Πολλοί πολιτικοί αναλυτές απέδωσαν την αποτυχία του στις προηγούμενες εσωκομματικές εκλογές σε πληροφορίες που ήρθαν στο φως για φερόμενη «φοροαποφυγή» της συζύγου του για περιουσιακά της στοιχεία εκτός Βρετανίας.
Στον αντίποδα, ο Σουνάκ φαίνεται ότι θα έχει, τουλάχιστον για αρχή, τη στήριξη των αγορών, που μετά από μια περίοδο αναταράξεων, σε απάντηση για τις πρώτες εξαγγελίες της κυβέρνησης Τρας, αντέδρασαν θετικά στην ανέλιξή του, με τα πρώτα σημάδια να δείχνουν άνοδο της λίρας και μείωση του κόστους δανεισμού στη Βρετανία.
Εκλογές ζητά η αντιπολίτευση
Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, οι ηγέτες των μεγαλύτερων κομμάτων της βρετανικής αντιπολίτευσης - συμπεριλαμβανομένων των Εργατικών, των Φιλελεύθερων Δημοκρατικών, του SNP και των Πρασίνων - ζητούν επίμονα γενικές εκλογές.
Μετά την παραίτηση της Λιζ Τρας υποστήριξαν ότι έφτασε ο καιρός οι πολίτες να αποφασίσουν για τον επόμενο ηγέτη της χώρας και όχι το Συντηρητικό Κόμμα.
Η Νίκολα Στέρτζιον, ηγέτης του Εθνικού Κόμματος της Σκωτίας (SNP) και πρώτη υπουργός της Σκωτίας, έφτασε στο σημείο να περιγράψει το αίτημα ως «δημοκρατική επιταγή».
Στο μεταξύ, ο ηγέτης των Εργατικών, Σερ Κιρ Στάρμερ, ανέφερε ότι η χώρα δεν θα αντέξει «άλλο πείραμα στην ηγεσία του κόμματος των Τόρις» μετά τη σύντομη και ταραχώδη θητεία της Τρας στην εξουσία.
Ο ηγέτης των Φιλελευθέρων Δημοκρατών Εντ Ντέιβι επανέλαβε το αίτημα για γενικές εκλογές, αλλά παραδέχτηκε ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο αυτή τη στιγμή.
«Είναι ολοένα και πιο σαφές ότι οι Τόρις δεν εμπιστεύονται τον βρετανικό λαό», ανέφερε στο BBC, προσθέτοντας ότι «ο κόσμος είναι έξαλλος γι' αυτό».
Πάντως, οι επόμενες εκλογές αναμένεται να διεξαχθούν στις αρχές του 2025 και, με βάση τα χθεσινά σχόλια του Ρίσι Σουνάκ, δεν προκύπτει σχέδιο για προσφυγή σε πρόωρες κάλπες.
Το σημερινό χρονοδιάγραμμα:
- Η Λιζ Τρας στις 9 το πρωί (11 πμ ώρα Ελλάδας) σήμερα Τρίτη θα προεδρεύσει για τελευταία φορά στη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου.
- Περίπου μία ώρα αργότερα, η απερχόμενη πρωθυπουργός θα κάνει δήλωση έξω από την πρωθυπουργική κατοικία της Ντάουνινγκ Στριτ και θα μεταβεί στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ για την τελευταία της συνάντηση με τον Βασιλιά Κάρολο Γ', ως πρωθυπουργός, όπου αναμένεται να υποβάλει την επίσημη παραίτησή της.
- Ακολούθως, ο Σουνάκ, ως νέος ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος, θα μεταβεί στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ για την πρώτη του επίσημη συνάντηση με τον μονάρχη, ο οποίος θα τον καλέσει να σχηματίσει κυβέρνηση.
- Στις 11:35 τοπική ώρα (13:35 ώρα Ελλάδας), ο Σουνάκ -ως πρωθυπουργός και επίσημα- θα μεταβεί στην Ντάουνινγκ Στριτ και θα κάνει επίσης δήλωση πριν εισέλθει στην κατοικία της Ντάουνινγκ Στριτ, ως ο τρίτος Βρετανός πρωθυπουργός φέτος.
Μετά από αυτό, όλα τα βλέμματα θα είναι στραμμένα στον πρωθυπουργό για να ακούσουν ποιος θα έχει θέση στο υπουργικό του συμβούλιο.
Διαβάστε ακόμη:
Οι «καυτές πατάτες» στα χέρια του Σουνάκ
Ο Σουνάκ θα κάνει το καλύτερο για τη Βρετανία, λέει ο δισεκατομμυριούχος πεθερός του