Θα επανεκλεγεί η Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, και μέσω ποιας οδού, στην προεδρία της Κομισιόν; Ο συνασπισμός του Κέντρου που την εξέλεξε το 2019 στα ηνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «κρατά» και σε αυτόν πρωτίστως απευθύνθηκε μετά το κλείσιμο της ευρωκάλπης, όμως για να έχει διασφαλισμένη την ψήφο εμπιστοσύνης του Ευρωκοινοβουλίου χρειάζεται «εφεδρείες».
Η επιβεβαίωση της 25ετούς κυριαρχίας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) ως πρώτη δύναμη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με τη διασφάλιση 186 στο σύνολο των 720 εδρών, φέρνει σε πρώτη ανάγνωση την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε πλεονεκτική θέση ως προς την προώθηση της υποψηφιότητάς της.
Ο παραδοσιακός συνασπισμός του Κέντρου -ΕΛΚ, Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) και Φιλελεύθεροι- συγκεντρώνει 400 έδρες και διαθέτει σαφώς την πλειοψηφία στην Ευρωβουλή, όχι όμως μία πλειοψηφία επαρκή για να νιώθει ασφαλής η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεδομένου ότι παραδοσιακά ένα ποσοστό 10-15% των ευρωβουλευτών (κατ' εκτιμήσεις τώρα θα είναι υψηλότερο) δεν ευθυγραμμίζεται με την κομματική γραμμή. Η εκλογή της το 2019 είχε έλθει με μόλις εννέα ψήφους διαφορά.
Εν μέσω της πρόσθετης αβεβαιότητας που έχει επιφέρει η αιφνιδιαστική κίνηση του Εμανουέλ Μακρόν να οδηγήσει τη Γαλλία σε πρόωρες εκλογές μετά τη συντριπτική νίκη της Άκρας Δεξιάς στην ευρωκάλπη, η Φον ντερ Λάιεν πρέπει να εξασφαλίσει πρώτα την ειδική πλειοψηφία των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των «27» και έπειτα την απόλυτη πλειοψηφία στη -μυστική- ψηφοφορία στο Ευρωκοινοβούλιο όπου αναμένονται «αποστασίες» και από ευρωβουλευτές του κόμματός της, ΕΛΚ.
Για να είναι σίγουρη η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι θα εκλεγεί έχει μεγάλο «παζάρι» και κρίσιμες επιλογές μπροστά της. Για να διευρύνει τα περιθώρια, μπορεί να κοιτάξει προς δύο κατευθύνσεις. Στα δεξιά (που έχει ήδη κοιτάξει) και την Τζόρτζια Μελόνι και τις ψήφους των Αδελφών της Ιταλίας (FdL), καθώς και στον Τσέχο πρωθυπουργό Πετρ Φιάλα, αμφότεροι από την ομάδα των Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR).
Μαζί τους ωστόσο δεν μπορεί να κάνει ανοιχτές πολιτικές συμφωνίες λόγω των βέτο του Πολωνού πρωθυπουργού, Ντόναλντ Τουσκ (που δεν θα δεχόταν συμφωνία με τους προκατόχους του εθνικιστές που «ενταφίασαν» το Κράτος Δικαίου στη χώρα) και του Ισπανού Σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ εξαιτίας του ακροδεξιού Vox. Το πολωνικό κόμμα Νόμου και Δικαιοσύνης (Pis) και οι νοσταλγοί του Φράνκο ανήκουν στο ECR μαζί με τους FdL.
Η δεύτερη κατεύθυνση είναι Πράσινοι, οι μεγάλοι ηττημένοι μαζί με τους Φιλελεύθερους στις ευρωεκλογές, που διαθέτουν 53 έδρες. Για να τους κερδίσει θα πρέπει να δώσει εγγυήσεις για την Πράσινη Συμφωνία που στη συντηρητική πολιτική ομάδα δεν θα «αρέσουν», και εκεί θα πρέπει να αναζητήσει τη χρυσή τομή. Από την άλλη θα μπορούσε να κάνει και τα δύο, να στραφεί και στην Μελόνι και τους Πρασίνους, και να ελπίζει ότι όλοι απλά θα αποφασίσουν ότι θα προτιμήσουν εκείνη παρά με τις εναλλακτικές, όπως το θέτει το Politico.
Ευρωπαϊκός παράγοντας που μιλά στον Πάολο Βαλεντίνο της Corriere della Sera αναφέρει ότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν «πρέπει να βρει τουλάχιστον 50 ψήφους [σ.σ. πέραν της υπάρχουσας πλειοψηφίας] για να ‘πάει’ στη μυστική ψηφοφορία με κάποια ηρεμία», και μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι «κανείς δεν θα εκπλαγεί αν η Φον ντερ Λάιεν, αφού εκλεγεί, διορίσει ως εκτελεστικό αντιπρόεδρο έναν επίτροπο που υπέδειξε η Μελόνι».
Ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στέλνει, εν τω μεταξύ, μέσα από τις σελίδες της ιταλικής εφημερίδας La Stampa μήνυμα στην Φον ντερ Λάιεν, λέγοντας ότι η πλειοψηφία των 40 εδρών «θα είναι αρκετή» για να εγγυηθεί την επανεκλογή της. «Δεν χρειάζεται να ζητήσει την υποστήριξη των ευρωβουλευτών των Αδελφών της Ιταλίας ή ακόμη και την υποστήριξη της Τζόρτζια Μελόνι στο Συμβούλιο. Η πλειοψηφία δεν πρέπει να επεκταθεί στα κόμματα της ακραίας δεξιάς», αναφέρει.
«Με καθησυχάζει το γεγονός ότι υπάρχει ακόμη μια φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με κεντρώες δυνάμεις, αλλά παραμένω ανήσυχος και θορυβημένος από την άνοδο της Ακροδεξιάς», δηλώνει ο Γιούνκερ, ο οποίος κράτησε τα ηνία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2014 έως το 2019. Και προσθέτει: «Πρόκειται για ένα καθιερωμένο φαινόμενο, το οποίο όμως αποτελεί κίνδυνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς θέτει σε κίνδυνο το πνεύμα αλληλεγγύης που θα έπρεπε να χαρακτηρίζει τη δράση της ΕΕ».
Η αρχή των διεργασιών σε επίπεδο ηγετών θα γίνει στο περιθώριο της συνόδου της G7 που θα φιλοξενήσει η Τζόρτζια Μελόνι στην Απουλία στο τέλος της εβδομάδας. Η υποψηφιότητα Φον Ντερ Λάιεν θα τεθεί επί τάπητος στο άτυπο δείπνο των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των «27» στις 17 Ιουνίου, και στις 27-28 Ιουνίου -μια ανάσα πριν τις γαλλικές εκλογές- θα ακολουθήσει η Σύνοδος Κορυφής, κατά τη διάρκεια της οποίας οι ηγέτες θα πρέπει να προτείνουν τον υποψήφιο για την προεδρία της Κομισιόν.
Ένα ζήτημα, που δείχνει ωστόσο να απομακρύνεται, θα ήταν ενδεχόμενη απόφαση του Εμανουέλ Μακρόν να αναβάλλει τα πάντα έως μετά την πρόωρη γαλλική κάλπη, κάτι που βρίσκει απόλυτα αντίθετο το ΕΛΚ αλλά και την πλειοψηφία των «27». Μαζί με αυτό το ενδεχόμενο διαφαίνεται ότι έχουν απομακρυνθεί και η ενστάσεις Μακρόν στην υποψηφιότητα Φον ντερ Λάιεν, η οποία «είδε» τους σημαντικότερους δυνάμει υποστηρικτές της εκτός ΕΛΚ στο Συμβούλιο να ηττώνται κατά κράτος στις ευρωεκλογές.
Εφόσον λάβει το «πράσινο φως» του Συμβουλίου, όπου απαιτείται ειδική πλειοψηφία δηλαδή πρέπει να την στηρίξουν 15 ηγέτες, ο λόγος περνά στους ευρωβουλευτές και η ψηφοφορία στο Στρασβούργο πιθανότατα θα λάβει χώρα στις 18 Ιουλίου. Έως τότε θα έχουν συγκροτηθεί οι νέες ευρωομάδες και θα έχει κλείσει ο κύκλος των όποιων μετεγγραφών είτε κομμάτων, είτε πολλών εκ των αποκαλούμενων «αδέσμευτων». Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι θα αποσύρουν την υποστήριξή τους εάν προσπαθήσει η Φον ντερ Λάιεν να προσεταιριστεί κόμματα από την ομάδα ECR, ενώ όρους οικονομικής πολιτικής κατεύθυνσης της νέας Κομισιόν έχουν θέσει και οι Φιλελεύθεροι.
