Οι προεδρικές εκλογές του 2024 στις ΗΠΑ χαρακτηρίζονται ως οι πλέον αμφίρροπες, καθώς κορυφώνονται με μια σειρά από έντονες αντιθέσεις ως προς το ποιος θα είναι τελικά ο «εκλεκτός» των Αμερικανών ψηφοφόρων στην κούρσα για το προεδρικό χρίσμα, όπως επισημαίνει ο Στίβεν Κόλινσον σε ανάλυσή του για το CNN.
Για τον Κόλινσον, οι αντιθέσεις αυτές είναι εκείνες που διαδραματίζουν εν τέλει καταλυτικό ρόλο στη «μοιραία επιλογή» προσώπου που καλείται να κάνει η Αμερική και θα την επηρεάσει τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Όπως εκτιμά ο έμπειρος αναλυτής, το μεγαλύτερο ζήτημα που φαίνεται να εγείρει σοβαρό προβληματισμό στις ΗΠΑ, είναι το κλίμα ακραίας πολιτικής πόλωσης που ενυπάρχει εδώ και αρκετό καιρό στη χώρα.
Από τη μια πλευρά, «ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έρχεται να ρίξει ακόμη περισσότερο σκοτάδι στο ήδη εξαιρετικά δυστοπικό κλείσιμο της αμερικανικής Ιστορίας, εκτοξεύοντας νέους και αβάσιμους ισχυρισμούς ότι οι Δημοκρατικοί "κλέβουν" στις εκλογές».
Από την άλλη, η υποψήφια των Δημοκρατικών και νυν αντιπρόεδρος, Κάμαλα Χάρις, διεκδικεί μια προεδρική θητεία, προειδοποιώντας για τους κινδύνους μιας επιστροφής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Οι ψηφοφόροι - περισσότεροι από 75 εκατομμύρια εκ των οποίων έχουν ήδη ψηφίσει - βρίσκονται τελικά αντιμέτωποι με μια εκλογική αναμέτρηση που θα μπορούσε να αλλάξει βαθιά τη χώρα και τον κόσμο και που έχει κάνει τους ανθρώπους και στις δύο πλευρές να φοβούνται για τον τρόπο ζωής τους σε περίπτωση που ο υποψήφιός τους χάσει.
Οι εντάσεις κορυφώνονται, καθώς ο Τραμπ και η Χάρις τρέχουν στις Πολιτείες που είναι πιθανό να κρίνουν μια κούρσα που σημαδεύτηκε από εξαιρετικές ανατροπές, η οποία ωστόσο καταλήγει με τους δύο να βρίσκονται «στήθος με στήθος στις δημοσκοπήσεις.
Ο Τραμπ γίνεται κάθε ώρα ολοένα και πιο ακραίος σε ξεσπάσματα που φαίνεται να προμηνύουν μια νέα προσπάθεια να αψηφήσει τη βούληση των ψηφοφόρων αν χάσει. Για παράδειγμα, ισχυρίστηκε ψευδώς στην Πενσυλβάνια την Κυριακή ότι οι Δημοκρατικοί «παλεύουν τόσο σκληρά για να κλέψουν στις εκλογές» και ότι τα μηχανήματα ψηφοφορίας θα αλλοιωθούν, ενώ είπε ότι δεν έπρεπε να αφήσει τον Λευκό Οίκο το 2021.
Στον αντίποδα, η Χάρις προσπαθεί να αναζωογονήσει το αίσθημα χαράς και δυνατότητας που ενέπνεε τις πρώτες προεκλογικές συγκεντρώσεις της. Την Κυριακή σε μια εκκλησία Αφροαμερικανών στο Ντιτρόιτ, καταδίκασε όσους «σπέρνουν μίσος, σκορπούν φόβο και σκορπούν χάος», αναφερόμενη στον αντίπαλό της. «Αυτές τις επόμενες δύο ημέρες θα δοκιμαστούμε», είπε. «Γεννηθήκαμε για μια τέτοια στιγμή όπως αυτή».
Το κάλεσμα της Ιστορίας
Αν ο Τραμπ κερδίσει την Τρίτη, θα είναι μόλις ο δεύτερος ηττημένος πρόεδρος που κερδίζει μια μη συνεχόμενη θητεία. Θα ολοκληρώσει ένα από τα πιο συγκλονιστικά πολιτικά comeback όλων των εποχών, αφού προσπάθησε να πυρπολήσει τη δημοκρατία για να παραμείνει στην εξουσία μετά τις εκλογές του 2020, καταδικάστηκε για έγκλημα και γλίτωσε από δύο απόπειρες κατά της ζωής του φέτος.
Η Χάρις θα μπορούσε να σπάσει τη σειρά σχεδόν 250 ετών ανδρών αρχηγών και να γίνει η πρώτη γυναίκα πρόεδρος. Θα ήταν ένα εκπληκτικό κατόρθωμα, αφότου ένωσε το αποθαρρημένο Δημοκρατικό Κόμμα τον Ιούλιο, όταν η προσπάθεια επανεκλογής του προέδρου Τζο Μπάιντεν καταστράφηκε από τη φθορά της ηλικίας.
Την τελευταία ημέρα της προεκλογικής εκστρατείας, το τεράστιο διακύβευμα των εκλογών εντείνεται από την αίσθηση ότι κανείς δεν μπορεί να πει ποιος θα κερδίσει.
Οι δημοσκοπήσεις σε εθνικό επίπεδο και στις κρίσιμες πολιτείες δεν δείχνουν ξεκάθαρο ηγέτη, αντανακλώντας μια χώρα που είναι πολωμένη εξίσου έντονα όπως όταν ξεκίνησε η κούρσα. Ωστόσο, παραμένει η πιθανότητα ένας υποψήφιος να έχει καταφέρει να αποκτήσει αργά πλεονέκτημα στις λεγόμενες «αμφίρροπες Πολιτείες» (Swing States) όπως η Πενσυλβάνια, το Μίσιγκαν, το Ουισκόνσιν, η Τζόρτζια, η Βόρεια Καρολίνα, η Νεβάδα και η Αριζόνα και να φτάσει σε μια ευρύτερη από την αναμενόμενη νίκη.
Οι Δημοκρατικοί ενθαρρύνονται από τη φαινομενικά ισχυρή πρώιμη προσέλευση των γυναικών ψηφοφόρων, με τα δικαιώματα στις αμβλώσεις να αποτελούν δυνητικά κομβικό ζήτημα στις πρώτες προεδρικές εκλογές από τότε που η πλειοψηφία του Ανώτατου Δικαστηρίου που δημιούργησε ο Τραμπ ανέτρεψε την υπόθεση Roe v. Wade το 2022.
Η Χάρις εργάστηκε επίσης για να αποκαταστήσει τις ρωγμές στον παραδοσιακό συνασπισμό των Δημοκρατικών, προσπαθώντας να προσελκύσει τους Αφροαμερικανούς άνδρες και τους Λατίνους ψηφοφόρους ειδικότερα.
Ο Τραμπ ποντάρει στους ψηφοφόρους που έχουν κουραστεί από τις υψηλές τιμές των τροφίμων και των κατοικιών και εξακολουθούν να αισθάνονται το τραύμα από τον πληθωρισμό που έχει πλέον «ψυχρανθεί», και έχει δαιμονοποιήσει τους μετανάστες χωρίς χαρτιά για να αναδείξει μια κρίση στα νότια σύνορα.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν πάσχιζε επί μήνες να αναγνωρίσει τη σοβαρότητα του κάθε ζητήματος και να προσφέρει αποτελεσματικές λύσεις, πράγμα που σημαίνει ότι οι σπόροι μιας πιθανής ήττας του Χάρις μπορεί να έχουν σπαρθεί από καιρό. Και η ομάδα του Τραμπ είναι πεπεισμένη ότι θα φάει τις παραδοσιακές μειονοτικές εκλογικές περιφέρειες των Δημοκρατικών και θα φέρει και πάλι στο προσκήνιο ανθρώπους που συνήθως δεν ψηφίζουν.
Υπάρχουν όμως και προφητικά σημάδια από τον Τραμπ. Η συμπεριφορά του μοιάζει ήδη με μια νέα προσπάθεια να προσπαθήσει να ανατρέψει το αποτέλεσμα αν χάσει, αφού η συμπεριφορά του μετά τις προηγούμενες εκλογές οδήγησε σε εισβολή στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ από υποστηρικτές του, οι οποίοι χτύπησαν την αστυνομία και προσπάθησαν να ματαιώσουν την πιστοποίηση της νίκης του Μπάιντεν.
Η Χάρις έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμη να αντιδράσει αν ο πρώην πρόεδρος προβεί σε πρόωρη δήλωση νίκης, οι ελιγμοί του οποίου υποδηλώνουν ότι, ελλείψει μιας ξεκάθαρης νίκης από οποιαδήποτε πλευρά, η αβεβαιότητα σχετικά με τις εκλογές μπορεί να διαρκέσει μέρες.
Το τέλος του Τραμπισμού ή η αρχή μιας νέας ακραίας εποχής;
Ένα δεύτερο στοιχείο που επισημαίνει ο Κόλινσον στην ανάλυσή του είναι το γεγονός ότι οι προεδρικές εκλογές της 5ης Νοεμβρίου δεν είναι διόλου συνηθισμένες, κυρίως εξαιτίας της «εκρηκτικής» παρουσίας του Τραμπ.
«Εάν [ο Τραμπ] τηρήσει τις υποσχέσεις του, τότε θα υποβάλει τους κυβερνητικούς, δικαστικούς και συνταγματικούς θεσμούς της Αμερικής στη μεγαλύτερη δοκιμασία των τελευταίων γενεών σε μια θητεία που υπόσχεται να ριζώσει στην προσωπική εκδίκηση», σημειώνει.
Κατά τον ίδιο, ο Τραμπ έχει περιγράψει την πιο σκοτεινή, πιο αυταρχική πλατφόρμα διακυβέρνησης από οποιονδήποτε προεδρικό υποψήφιο στη σύγχρονη μνήμη. Προτείνει τη μεγαλύτερη μαζική απέλαση μεταναστών όλων των εποχών - μια επιχείρηση που εξ ορισμού θα εμπλέξει τις αρχές επιβολής του νόμου και ενδεχομένως ακόμη και τον στρατό σε μια εσωτερική καταστολή που θα αμφισβητήσει τις πολιτικές ελευθερίες.
Έχει εξετάσει ανοιχτά το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων, τους οποίους χαρακτήρισε «εσωτερικούς εχθρούς» και παράσιτα, μιμούμενος τη γλώσσα ορισμένων από τους πιο διαβόητους τυράννους της Ιστορίας.
Ο πρώην πρόεδρος προτείνει επίσης έναν μετασχηματισμό της οικονομίας στο όνομα των εργαζόμενων Αμερικανών, οι οποίοι έχουν συρρεύσει στο λαϊκιστικό, εθνικιστικό μήνυμά του, αφού είδαν τα προς το ζην να εξανεμίζονται από δεκαετίες παγκοσμιοποίησης. Αλλά η αγάπη του για τους δασμούς κινδυνεύει να προκαλέσει μια αντίδραση που θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά στην αμερικανική οικονομία.
Ο Τραμπ σχεδιάζει επίσης μια εκκαθάριση των γραφειοκρατών της Ουάσινγκτον και την αποψίλωση θεσμικών οργάνων όπως το Υπουργείο Δικαιοσύνης που τον περιόρισαν στην πρώτη του θητεία και που θέλει να χρησιμοποιήσει ως όπλο για να εξαλείψει τις ποινικές διώξεις του και να εκπληρώσει τις προσωπικές και πολιτικές του ιδιοτροπίες.
Την ίδια στιγμή, η Χάρις κατευθύνεται προς την ημέρα των εκλογών με την ευκαιρία να τερματίσει την εποχή Τραμπ και να επιφέρει μια δεύτερη συνεχόμενη εκλογική ήττα στους Ρεπουμπλικάνους.
Προσφέρει στους ψηφοφόρους την ευκαιρία να αποφύγουν την αναταραχή και τον κίνδυνο για το Κράτος Δικαίου που η ίδια η εκστρατεία του Τραμπ υποδηλώνει ότι εκπροσωπεί. Ο αντιπρόεδρος προτείνει επίσης μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση της ζωής των εργαζόμενων Αμερικανών - αλλά οι δικές της είναι λιγότερο επαναστατικές από εκείνες του Τραμπ.
Υπόσχεται μέτρα για να κάνει τη στέγαση πιο προσιτή, να πατάξει αυτό που αποκαλεί κοροϊδία τιμών από τους γίγαντες των σούπερ μάρκετ και να εγγυηθεί καλύτερη υγειονομική περίθαλψη σε πιο λογικά κόστη.
