Οι επιθέσεις σε εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα από τους ισλαμιστές Χούθι της Υεμένης έχουν εκτρέψει τον ρου της πλειονότητας του παγκόσμιου εμπορίου μακριά από την κρίσιμη θαλάσσια αρτηρία για τα καταναλωτικά αγαθά και τον ενεργειακό εφοδιασμό. Μια μετατόπιση, όπως επισημαίνει το Associated Press, που αναμένεται να προκαλέσει καθυστερήσεις και αύξηση των τιμών.
Το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, τα σιτηρά και άλλα προϊόντα, από παιχνίδια έως ηλεκτρονικά είδα, συνήθως ταξιδεύουν μέσω της υδάτινης οδού που χωρίζει την Αφρική από την Αραβική Χερσόνησο καθ' οδόν προς τη διώρυγα του Σουέζ, από όπου διέρχεται το 12% του παγκόσμιου εμπορίου.
Ορισμένες από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές εταιρείες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο και ο πετρελαϊκός γίγαντας BP στέλνουν πλοία σε μεγαλύτερες διαδρομές ώστε να παρακάμψουν την Ερυθρά Θάλασσα. Σε απάντηση στις αυξανόμενες επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο, οι ΗΠΑ και πολλές άλλες χώρες (μεταξύ των οποίων η Ελλάδα) δημιούργησαν μια νέα διεθνή δύναμη κρούσης υπό την ονομασία «Φύλακας Ευημερίας» για την προστασία των πλοίων.
21DEC2023 Updated map of warships operating in Red Sea, Gulf of Oman, Gulf of Aden, Persian Gulf, Arabian Sea.
— Intelschizo (@Schizointel) December 21, 2023
Updates:
ENS Alexandria (F-911) spotted in Djibouti Port December 10, 2023
Likely Operating in Red Sea at this time.
Egypts Foreign Minister Sameh Shoukry stated… pic.twitter.com/qTO1KU5bUr
Γιατί οι Χούθι επιτίθενται σε πλοία
Οι Χούθι, σιίτες παραστρατιωτικοί που υποστηρίζονται από το Ιράν, κατέλαβαν την πρωτεύουσα της Υεμένης Σαναά το 2014, ξεκινώντας έναν εξοντωτικό πόλεμο εναντίον ενός συνασπισμού υπό την Σαουδική Αραβία που προσπαθεί να αποκαταστήσει την κυβέρνηση.
Houthi Media Center via AP
Οι Χούθι έχουν στοχεύσει σποραδικά πλοία στην περιοχή, αλλά οι επιθέσεις έχουν αυξηθεί μετά την έναρξη του πολέμου Ισραήλ - Χαμάς. Έχουν χρησιμοποιήσει drones και αντιπλοϊκούς πυραύλους για να επιτεθούν σε πλοία. Σε μια περίπτωση μάλιστα, χρησιμοποίησαν ακόμα και ελικόπτερο για να επιβιβαστούν και να καταλάβουν ένα ισραηλινής ιδιοκτησίας πλοίο.
Έχουν απειλήσει ότι θα επιτεθούν σε οποιοδήποτε πλοίο πιστεύουν ότι κατευθύνεται ή προέρχεται από το Ισραήλ. Πλέον, οι επιθέσεις αυτές έχουν κλιμακωθεί και εναντίον πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων ή πετρελαιοφόρων με σημαίες χωρών όπως η Νορβηγία και η Λιβερία.
Οι Χούθι έχουν επίσης καλέσει πλοία μέσω ασυρμάτου για να προσπαθήσουν να τα πείσουν να αλλάξουν πορεία πιο κοντά στο έδαφος που ελέγχουν.
Γιατί είναι σημαντική η Ερυθρά Θάλασσα
Η Ερυθρά Θάλασσα έχει τη Διώρυγα του Σουέζ στο βόρειο άκρο της και το στενό Μπαμπ ελ Μαντέμπ στο νότιο, που οδηγεί στον Κόλπο του Άντεν. Είναι ένας πολυσύχναστος θαλάσσιος δίαυλος με πλοία που διασχίζουν τη διώρυγα του Σουέζ για να μεταφέρουν αγαθά μεταξύ Ασίας και Ευρώπης και πέρα από αυτήν.
Σημειώνεται ότι το 40% του εμπορίου Ασίας - Ευρώπης περνάει από την Ερυθρά Θάλασσα, συμπεριλαμβανομένης μιας τεράστιας ποσότητας ενεργειακών προμηθειών, όπως το πετρέλαιο και το ντίζελ για την εξαρτώμενη από τις εισαγωγές Ευρώπη, όπως δήλωσε ο Τζον Στόπερτ, ανώτερος διευθυντής περιβάλλοντος και εμπορίου του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου, το οποίο εκπροσωπεί το 80% του παγκόσμιου εμπορικού στόλου.
Το ίδιο ισχύει και για τα προϊόντα διατροφής, όπως το φοινικέλαιο και τα σιτηρά και οτιδήποτε άλλο (η πλειονότητα των βιομηχανικών προϊόντων) μεταφέρεται με πλοία με εμπορευματοκιβώτια.
AP Photo
Συνολικά, περίπου το 30% της παγκόσμιας διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων και περισσότερα από 1 εκατομμύριο βαρέλια αργού πετρελαίου ημερησίως κατευθύνονται συνήθως μέσω της διώρυγας του Σουέζ, σύμφωνα με την παγκόσμια πλατφόρμα κρατήσεων εμπορευματικών μεταφορών Freightos Group.
Houthi Media Center via AP
Πώς επηρεάζουν οι επιθέσεις των Χούθι το εμπόριο
Τεράστιες ναυτιλιακές εταιρείες εμπορευματοκιβωτίων όπως η MSC, η Maersk, η CMA, η CGM Group και η Hapag-Lloyd, μεταξύ άλλων, αποφεύγουν την Ερυθρά Θάλασσα και στέλνουν τα πλοία τους γύρω από την Αφρική και το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Πράγμα που προσθέτει, όπως λένε οι αναλυτές, μία έως δύο εβδομάδες στη διάρκεια των ταξιδιών.
Οι ναυλωτές που αντιστοιχούν στο 62% της παγκόσμιας χωρητικότητας επιλέγουν τη μεγαλύτερη διαδρομή, σύμφωνα με την Freightos. Αυτό έχει οδηγήσει τον αριθμό των πλοίων που κινούνται μέσω της Ερυθράς Θάλασσας να μειωθεί κατά περισσότερα από 40% μέσα σε μια εβδομάδα, σύμφωνα με την Project44, μια εταιρεία τεχνολογίας της οποίας η πλατφόρμα βοηθά τις εταιρείες να παρακολουθεί τα φορτία.
Η BP με έδρα το Λονδίνο δήλωσε επίσης ότι «αποφάσισε να διακόψει προσωρινά όλες τις διελεύσεις μέσω της Ερυθράς Θάλασσας», συμπεριλαμβανομένων των αποστολών πετρελαίου, υγρού φυσικού αερίου και άλλων ενεργειακών προμηθειών.
«Ανάλογα με το τι θα αποφασίσουν να κάνουν οι εταιρείες, θα πρέπει να προσθέσουν περισσότερα πλοία για να καλύψουν τον επιπλέον χρόνο ή να κάψουν περισσότερα καύσιμα για το μεγαλύτερο ταξίδι στα δρομολόγια τους. Και τα δύο αυτά θα απελευθερώσουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα που αλλάζει το κλίμα», δήλωσε ο Σάιμον Χίνεϊ, ανώτερος διευθυντής έρευνας εμπορευματοκιβωτίων για την Drewry, μια εταιρεία συμβούλων ναυτιλιακών ερευνών.
«Ο αντίκτυπος θα είναι μεγαλύτεροι χρόνοι διέλευσης, περισσότερα καύσιμα που θα δαπανηθούν, περισσότερα πλοία που θα απαιτηθούν, πιθανές διαταραχές και καθυστερήσεις, τουλάχιστον στις πρώτες αφίξεις στην Ευρώπη», ανέφερε.
«Αυτό ανεβάζει το κόστος αποστολής, αλλά δεν νομίζω ότι θα φτάσει στα ύψη που έφτασε κατά τη διάρκεια της πανδημίας», δήλωσε ο Χίνεϊ.
AP Photo
Η διεθνής αντίδραση
Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν ανακοίνωσε μια πρωτοβουλία ασφαλείας για την προστασία των πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα, στην οποία συμμετέχουν το Ηνωμένο Βασίλειο, το Μπαχρέιν, ο Καναδάς, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, οι Σεϋχέλλες και η Ισπανία.
Ορισμένες από αυτές τις χώρες θα διεξάγουν κοινές περιπολίες, ενώ άλλες θα παρέχουν υποστήριξη πληροφοριών στη νότια Ερυθρά Θάλασσα και στον κοντινό Κόλπο του Άντεν, δήλωσε ο Όστιν. Ο στόχος είναι η παροχή πλοίων και άλλων μέσων για την προστασία του εμπορίου στην περιοχή.
Βασίζεται στην υπάρχουσα παρουσία των αμερικανικών και άλλων πολεμικών πλοίων του συνασπισμού που περιπολούν για να κρατήσουν την πλωτή οδό ανοιχτή. Οι Χούθι δεν διαθέτουν πλοία που να μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να επιβάλουν έναν κλοιό, βασιζόμενοι σε παρενοχλητικά πυρά και μόνο μία επίθεση με ελικόπτερο μέχρι στιγμής.
Πηγή: apnews.com
