«Όταν η Γαλλία και η Γερμανία προοδεύουν, όλη η Ευρώπη προοδεύει. Όταν δεν το κάνουν, ακινητοποιείται», έτσι είχε δηλώσει ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Ζακ Σιράκ πριν από σχεδόν 25 χρόνια.
Τι θα έλεγε λοιπόν ο Σιράκ - ο οποίος πέθανε το 2019 - για την τρέχουσα κατάσταση της περίφημης γαλλογερμανικής μηχανής, η οποία, από την ίδρυση της ΕΕ, έχει τροφοδοτήσει τόσο μεγάλο μέρος του μεταπολεμικού ευρωπαϊκού σχεδίου;
Φαίνεται όχι τόσο να παραπαίει όσο να είναι ολοκληρωτικά χρεοκοπημένη, υπογραμμίζει ο Guardian.
Γίγαντες με πήλινα πόδια
Ο Εμανουέλ Μακρόν διόρισε την Παρασκευή νέο πρωθυπουργό, τον πιστό κεντρώο σύμμαχό του Φρανσουά Μπαϊρού, ο οποίος γίνεται ο τέταρτος πρωθυπουργός της Γαλλίας φέτος και θα έχει το δύσκολο έργο να προσπαθήσει να συγκροτήσει μια σταθερή κυβέρνηση μετά την κατάρρευση την περασμένη εβδομάδα της συντομότερης κυβέρνησης της χώρας από το 1958.
Στο μεταξύ, το δημόσιο έλλειμμα της Γαλλίας αναμένεται να ξεπεράσει το 6,1% του ΑΕΠ φέτος, υπερδιπλάσιο του ορίου της ευρωζώνης- το δημόσιο χρέος είναι 110% του ΑΕΠ και αυξάνεται- και οι αγορές ομολόγων αξιολόγησαν αυτό το μήνα τη Γαλλία ως οριακά λιγότερο αξιόχρεη από την Ελλάδα.
Στη Γερμανία, ο εύθραυστος συνασπισμός υπό την ηγεσία της κεντροαριστεράς που βρίσκεται στην εξουσία τα τελευταία τρία χρόνια κατέρρευσε τον περασμένο μήνα κάτω από το βάρος των ιδεολογικών του αντιφάσεων και την πίεση των πολλαπλών κρίσεων που προκλήθηκαν από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Όποιος και αν γίνει καγκελάριος μετά τις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου θα πρέπει να αντιμετωπίσει τη χειρότερη μεγάλη οικονομία του κόσμου, η οποία μαστίζεται από το υψηλό κόστος ενέργειας και εργασίας, καθώς και από τη γραφειοκρατία, τις καταρρέουσες υποδομές και την αργή ψηφιακή επέκταση.
Η επιβράδυνση με τον βασικό εμπορικό εταίρο Κίνα έχει επίσης επιφέρει πλήγμα στις γερμανικές εξαγωγές, ένα παραδοσιακό πλεονέκτημα, ενώ η εξαιρετικά σημαντική αυτοκινητοβιομηχανία έχει αργήσει να αναπτύξει ελκυστικά ηλεκτρικά οχήματα (EV) και τώρα αντιμετωπίζει την απειλή μεγάλων αμερικανικών δασμών υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.
Με τη Γαλλία να μην μπορεί να διεξάγει νέες βουλευτικές εκλογές μέχρι τον Ιούλιο και τη Γερμανία να μην έχει ενδεχομένως νέα κυβέρνηση μέχρι τον Ιούνιο, η πολιτική αναβρασμός στην κορυφή των δύο χωρών με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ΕΕ θα δυσχεράνει αναπόφευκτα τη λήψη αποφάσεων στην ΕΕ.
Προσεχώς αδιέξοδο
Το Παρίσι και το Βερολίνο θεωρούνται ο βασικός άξονας ισχύος της ΕΕ, που καθοδηγεί την πολιτική και καθορίζει τα κύρια περιγράμματα της ατζέντας της. Με τις δύο πρωτεύουσες να μην είναι σε θέση να λάβουν μεγάλες πολιτικές αποφάσεις ελλείψει ισχυρών κυβερνήσεων, η ΕΕ θα βρεθεί για μήνες ή και περισσότερο στο τέλμα.
Οι παράλληλες οικονομικές και δημοσιονομικές δυσχέρειες των δύο ισχυρών χωρών θα επιβαρύνουν επίσης την ΕΕ. Ορισμένοι αναλυτές πιστεύουν ότι οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του μπλοκ -που αντιπροσωπεύουν το 41% του συνολικού ΑΕΠ της 27μελούς ΕΕ- θα συρρικνωθούν αμφότερες οικονομικά το 2025.
Το τάιμινγκ δεν θα μπορούσε να είναι χειρότερη, με την Ευρώπη να αντιμετωπίζει την επιστροφή των πολιτικών «πρώτα η Αμερική» υπό τη δεύτερη προεδρία του Τραμπ, με τη γερμανική βιομηχανία (ιδίως) να βρίσκεται σε κρίση.
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε πώς έφτασε σε αυτό το σημείο. Ωστόσο, δεν είναι τόσο εύκολο να καταλάβουμε πώς η Γαλλία και η Γερμανία θα μπορέσουν να βγουν από τη συνεχιζόμενη πολιτική και οικονομική καταστροφή τους.
Όταν η γερμανική κυβέρνηση κατέρρευσε τον περασμένο μήνα, οι παρατηρητές δεν εξεπλάγησαν τόσο από την κατάρρευσή της όσο από το γεγονός ότι πήγαινε κούτσα – κούτσα για τόσο πολύ καιρό.
«Το σημερινό οικονομικό μοντέλο της Γερμανίας, στο οποίο η παροχή φθηνών ορυκτών καυσίμων και η παραγωγή αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης παίζουν κεντρικό ρόλο, φαίνεται ξεπερασμένο - αλλά οι πολιτικοί σπάνια τολμούν να το πουν αυτό ανοιχτά», δήλωσε ο Kai Arzheimer, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Mainz. «Είμαι τουλάχιστον επιφυλακτικός για το αν θα υπάρξει μια πραγματική νέα αρχή στο εγγύς μέλλον».