«Υπάρχουν τρία διαφορετικά ενδεχόμενα, σενάρια» δήλωσε μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα ο Κώστας Συνολάκης, καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης και ακαδημαϊκός, με αφορμή τις δεκάδες νέες σεισμικές δονήσεις που καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας στην υποθαλάσσια περιοχή μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού.
Παραχωρώντας συνέντευξη στη ραδιοφωνική εκπομπή του στην ΕΡΤ, ο κ. Συνολάκης είπε χαρακτηριστικά «Ένα ενδεχόμενο είναι να έχει ενεργοποιηθεί ένα ρήγμα, κάτι αντίστοιχο του ρήγματος που προξένησε τον μεγάλο σεισμό του 1956.
Δηλαδή μια συνέχεια του ρήγματος. Αυτό ήταν ο σεισμός που έφτασε το 7.5. Αλλά αν γίνει τώρα σεισμός δεν νομίζω ότι κανένας περιμένει να είναι τόσο μεγάλος. Αυτό λοιπόν, είναι το ένα σενάριο.
Το άλλο σενάριο είναι να είναι η ενεργοποίηση του ηφαιστείου που είναι μέσα στην καλντέρα του νησιού της Σαντορίνης και το άλλο είναι να ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο που λέγεται Κολούμπο, το οποίο είναι λίγο βόρεια από τη Σαντορίνη, περίπου μεταξύ 5 και 8 χιλιομέτρων από το βόρειο άκρο της Σαντορίνης, πηγαίνοντας δηλαδή κανείς προς την Ίο.
Εκεί βρίσκεται το υποθαλάσσιο ηφαίστειο που λέγεται Κολούμπο. Αυτά λοιπόν, είναι τα τρία σενάρια και οι πιθανές επιπτώσεις που θα μπορούσαν να έχουν. Αυτό είναι που εξετάστηκε στην περιοχή».
Δεν θα σταματήσει η δραστηριότητα αύριο ή μεθαύριο – Δεν θα βελτιωθεί άμεσα – Θα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε μέσω 112 και με προετοιμασίες των κατοίκων, τόνισε
Υπάρχει κίνδυνος για τσουνάμι σε περίπτωση μεγάλου γεγονότος
Όπως είπε, «έπειτα, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους δεν παρέλειψε να τονίσει τα εξής «Αυτό που μπορούμε να πούμε ουσιαστικά είναι ότι η Σαντορίνη κάνει μεγάλες εκρήξεις κάθε περίπου 17.000 χρόνια. Η τελευταία μεγάλη έκρηξη ήταν η Μινωική έκρηξη που ήταν πριν από 3.500 χρόνια. Τηρουμένων των αναλογιών, λοιπόν, βρισκόμαστε μακριά. Η Σαντορίνη κάνει μικρότερες εκρήξεις κάθε περίπου πενήντα χρόνια. Η τελευταία έκρηξη που είχε κάνει ήταν το 1950.
Πριν από αυτό ήταν το 1922, οπότε τηρουμένων των αναλογιών, η Σαντορίνη είναι στη τροχιά να κάνει μια μικρότερη έκρηξη, αλλά δεν μπορούμε με σαφήνεια να πούμε πόσο μεγάλη θα είναι. Και μάλλον δεν θα είναι κάτι όπως η Μινωική έκρηξη που ήταν πριν από 3.500 χρόνια. Μάλλον θα είναι κάτι πιο ανάλογο με τις εκρήξεις που έχουμε δει, όπως την τελευταία το 1950 ή το 2022 και μετά μου φαίνεται πάλι το ’28 (…)».
Και συμπλήρωσε «Δεν μπορεί όμως, να βάλει κανείς καμία απολύτως πιθανότητα. Το βασικό πράγμα είναι ότι πρέπει σίγουρα να είμαστε προετοιμασμένοι και γι’ αυτό υπάρχει εγρήγορση του κρατικού μηχανισμού. Είναι τελείως διαφορετική εικόνα από αυτή που ήταν το 2011, όταν και πάλι υπήρχε παροξυσμός της Σαντορίνης. Και τότε είχαμε φτάσει να υπάρχει ένας σεισμός και μάλιστα κάτω από τα Φηρά που έφτασε περίπου το 5 με 5,1 και μετά η δραστηριότητα πήρε πολύ καιρό να σταματήσει.
Αυτό που πρέπει όλοι να καταλάβουμε είναι ότι αυτό δεν πρόκειται να σταματήσει αύριο ή μεθαύριο. Τηρουμένων των αναλογιών λοιπόν, και όπως έγινε την προηγούμενη φορά, δηλαδή το 2011, ο παροξυσμός κράτησε περίπου ένα χρόνο. Αυτό λοιπόν, πρέπει να το σκεφτούμε και να το σκέφτονται και οι κάτοικοι και της Σαντορίνης και των γύρω νησιών ότι αυτό δεν θα τελειώσει.
Δεν είναι κάτι που θα τελειώσει άμεσα. Οπότε το προφανές είναι ότι όπως παίρνει η πολιτεία τα μέτρα της και οι κάτοικοι πρέπει να αρχίσουν να παίρνουν τα δικά τους μέτρα, να εξετάσουν τα σπίτια τους, το τι θα κάνουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ώστε να μπορούμε όλοι μαζί σαν κοινωνία να αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο, αν φτάσει σε σημείο να δώσει μία έκρηξη ή αν γίνει ένας πολύ μεγαλύτερος σεισμός».
Όσο για το αν ελλοχεύει ο κίνδυνος για ένα τσουνάμι, ο κ. Κώστας Συνολάκης είπε «Υπάρχει το τσουνάμι. Πραγματικά πρέπει να υπάρχει εγρήγορση. Σχετικά με το τσουνάμι του ’56, τώρα δεν έφτασε μόνο μέχρι την Καλαμάτα. Έφτασε μέχρι την Κρήτη. Δηλαδή ήταν ενάμιση μέτρο στον κόλπο της Σούδας.
Στο Ηράκλειο πλημμύρισε την προκυμαία, έφτασε στον Άγιο Νικόλαο, στο Παλαίκαστρο, στο ανατολικό άκρο της Κρήτης. Ήταν δηλαδή ένα φαινόμενο το οποίο επηρέασε σχεδόν όλα τα νησιά του κεντρικού και νοτίου Αιγαίου. Έφτασε μέχρι τις ακτές της Τουρκίας. Στη Σύμη, ήταν περίπου 2 μέτρα.
Είναι δηλαδή ένα αρκετά μεγάλο κύμα. Αυτό λοιπόν, θα εξαρτηθεί από το μέγεθος του σεισμού αν γίνει και φυσικά από το είδος της έκρηξης, αν θα είναι υποθαλάσσια, αν η έκρηξη θα γίνει μέσα στην καλντέρα της Σαντορίνης, οπότε δεν μπορούμε να ξέρουμε, ούτε μπορεί κανείς να πει πόσο μεγάλο θα είναι, αλλά είναι κάτι το οποίο νομίζω ότι θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε ειδικά και μέσω του 112, με έγκαιρη προειδοποίηση ελπίζω, αλλά κυρίως με προετοιμασία των κατοίκων (…)».
Τέλος, αναφορικά με το αν ελλοχεύει ο κίνδυνος εκκενώσεων κάποιων νησιών, ο Καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης και ακαδημαϊκός, κ. Συνολάκης επισήμανε «Αυτή τη στιγμή δεν νομίζω ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος. Αν αλλάξει κάτι, θα το δούμε αυτό».
Δεν πρέπει να ανησυχούμε – Όλα τα μέτρα είναι προληπτικά
Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης και ακαδημαϊκός, Κώστας Συνολάκης αργότερα μίλησε και στην ΕΡΤ, σημειώνοντας τα εξής:
«Προφανώς δεν πρέπει να ανησυχούμε και να είμαστε σε κατάσταση πανικού. Αυτό το οποίο γίνεται όλα τα μέτρα είναι προληπτικά και είναι κοινή λογική. Δηλαδή σε μέρη που μπορούν να γίνουν κατολισθήσεις στη Σαντορίνη και όπως ξέρετε στη Σαντορίνη, αυτά τα μεγάλα αδρανή, δηλαδή τους απότομους βράχους που είναι όλοι αυτοί οι περισσότεροι αυτοί από ηφαιστειακή πέτρα.
Αυτό το οποίο γίνεται μπορεί να γίνουν, μπορεί να γίνουν κατολισθήσεις και γίνονται ακόμα και όταν δεν υπάρχουν σεισμοί.
Πολλώ δε μάλλον όταν έχουμε σεισμούς σε μία γειτονική περιοχή, οι οποίοι φτάνουν μέχρι το 4,9.
Επίσης για την πρόσβαση στα λιμάνια και αυτό έχει να κάνει γιατί φερ ειπείν για να πας στο λιμάνι, στο μικρό λιμάνι στα Φηρά πρέπει να κατέβεις κάτω δηλαδή και εκεί πέρα υπάρχει ρίσκο κατολισθήσεων.
Και φυσικά υπάρχει πάντα το ρίσκο που μας απασχολεί ότι μπορεί να γίνει μια υποθαλάσσια κατολίσθηση σαν αυτούς τους σεισμούς ή ένας από αυτούς τους σεισμούς να είναι μεγαλύτερος και να γίνει ένα τσουνάμι, οπότε κανείς πρέπει να έχει, ο χρόνος για τη Σαντορίνη προειδοποίηση είναι πάρα πολύ μικρός, οπότε πρέπει όλοι να ξέρουν τι θα κάνουν.
Αν είναι στο Κολόμπο στο ηφαίστειο, δηλαδή στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο που αν γίνει. Αν είναι σε αυτή την απόσταση μπορεί να είναι μέσα σε ανάλογα με το σημείο από 3 έως 10 λεπτά. Στο Καμάρι μπορεί να κάνει 10 λεπτά για να φτάσει. Αυτό δεν το ξέρουμε, αλλά όπως καταλαβαίνετε με τέτοιους χρόνους και το να βγει το 112 είναι, δηλαδή κανείς δεν έχει χρόνο. Οπότε πρέπει όλοι να είμαστε προετοιμασμένοι και οι κάτοικοι ότι υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο. Κανένας δεν ξέρει αν θα γίνει».
Επίσης ανέφερε ότι: «Τηρουμένων των αναλογιών στην περιοχή εκείνη, κοντά στην Άνυδρο, για να καταλάβουν όλοι οι θεατές μας, είναι ένα πάρα πολύ μικρό νησάκι, το οποίο είναι ανάμεσα στην Ανάφη και στη Σαντορίνη. Εκεί περίπου υπάρχει αυτή τη στιγμή μετακινείται όλη η σεισμική δραστηριότητα προς αυτό το μικρό νησάκι, την Ανάφη και εκεί υπάρχουν διάφορα ρήγματα που σε μεγάλο βαθμό είναι αχαρτογράφητα.
Δεν έχουν γίνει έρευνες από γεωλόγους βυθού, να πηγαίνουν να δουν ακριβώς πως πηγαίνουν τα ρήγματα.
Πολλές φορές γίνεται, γράφει κανείς μια γραμμή ενός ρήγματος επειδή μπορεί να υπήρξε κάποιος μικρός σεισμός στο παρελθόν. Άρα αυτά τα ρήγματα είναι αχαρτογράφητα. Τηρουμένων των αναλογιών, δεν νομίζω ότι κανένας περιμένει έναν τόσο μεγάλο σεισμό σαν του 1956».
Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του τόνισε πως: «Πιστεύω ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για πανικό. Κατ’ αρχάς, η Σαντορίνη τον 20ο αιώνα είχε κάνει τρεις μικρές εκρήξεις. Ξέρουμε ότι Σαντορίνη κάνει μικρές εκρήξεις κάθε περίπου 50 χρόνια. Η τελευταία ήταν το 1950. Είχαν γίνει μου φαίνεται το 22 και το 28.
Σε αυτές τις μικρότερες εκρήξεις δεν είχαμε θύματα. Στο σεισμό του 56 όντως είχαμε θύματα. Αλλά αυτό που συνέβη τότε στη Σαντορίνη είναι ότι τα περισσότερα θύματα γι’ αυτό ήταν και γνωστό σαν σεισμό της Σαντορίνης και όχι της Αμοργού. Γιατί εκεί πέρα γίνανε οι περισσότερες καταρρεύσεις σπιτιών και τα περισσότερα σπίτια ήταν κτισμένα με θηραϊκή γη, δηλαδή με την ηφαιστειακή λάσπη η οποία δεν είχαν καν ψηθεί.
Αυτά τα τούβλα κάνανε τη λάσπη, τα άφηναν έξω να στεγνώσουν, δεν ήταν ψημένα τούβλα, οπότε στον σεισμό πάρα πολλά από αυτά τα τούβλα θρυμματίστηκαν. Οπότε είχαμε δυστυχώς πάρα πολλούς θανάτους.
Τα σπίτια μας είναι πολύ καλύτερα χτισμένα, ειδικά όσα έχουν χτιστεί, οι κατασκευές με τους σύγχρονους οικοδομικούς κώδικες και ειδικά με τους αντισεισμικού κώδικες δεν θα έχουν πρόβλημα.
Μέχρι να δούμε πως εξελίσσεται αυτή η σεισμική δραστηριότητα ή αν υπάρξουν και αν υπάρξουν μετρήσεις από το από το Κολόμπο ή από την Καλντέρα της Σαντορίνης. Αν αυτά δεν σταθεροποιηθούν και αυτή τη στιγμή το μόνο πράγμα που είναι ουσιαστικά σε έξαρση είναι η σεισμική δραστηριότητα.
Αν αυτή δεν ηρεμήσει, δεν θα μπορούμε να πούμε ότι έχει τελειώσει και θα πει να ηρεμήσει. Εδώ πέρα μέσα σε 48 ώρες είχαμε περίπου πάνω από 400 σεισμούς. Όταν φτάσουμε να έχουμε έναν σεισμό την ημέρα ή την εβδομάδα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει σταματήσει η δραστηριότητα».
