Με τη σεισμική δραστηριότητα να συνεχίζεται στις Κυκλάδες κρίνεται ότι είναι «η στιγμή που πρέπει να γίνουν ενδελεχείς έλεγχοι όλων των κατασκευών», όπως τόνισε ο καθηγητής Κωνσταντίνος Συνολάκης στο πλαίσιο ενημέρωσης της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, για τα σενάρια που σχετίζονται με την τρέχουσα σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή της Σαντορίνης.
Σχολιάζοντας ο Κωνσταντίνος Συνολάκης τις αναφορές για μεγάλη οικιστική πυκνότητα και οικοδομικές παρανομίες στη Σαντορίνη, είπε ότι «οι έλεγχοι δεν πρέπει να γίνουν μόνο στη Σαντορίνη, αλλά και στα γειτονικά νησιά, γιατί άμα γίνει ένας σεισμός δεν ξέρουμε πού θα είναι οι μεγαλύτερες επιταχύνσεις».
Αναφορικά δε, με τη σεισμική δραστηριότητα, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών αναφέρει σε έκθεσή του, ότι, βάσει στοιχείων, έχουν ενεργοποιηθεί δύο ομάδες σεισμών - από διαφορετικές, όπως τονίζεται, δομές - γεγονός που εκτιμάται και ερευνάται με την ανάγκη σοβαρότητα και προσοχή. Το ένα επίκεντρο βρίσκεται νοτιοδυτικά της Ανύδρου και το άλλο ανατολικά, ενώ και τα δύο βρίσκονται σε διεύθυνση νοτιοδυτικά - βορειοανατολικά. Μάλιστα, την Τετάρτη (12/02) καταγράφηκαν 108 δονήσεις στην ευρύτερη περιοχή.
Τρία σενάρια
Μιλώντας στους βουλευτές-μέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος για τη σεισμική δραστηριότητα, ο κ. Συνολάκης είπε ότι υπάρχουν τρία δυνατά σενάρια:
- Το πρώτο σενάριο είναι «η σεισμική δραστηριότητα να μειωθεί σταδιακά όπως είχε γίνει το 2011-12 και να μην γίνει τίποτα. Προφανώς, είναι το σενάριο που όλοι θέλουμε να δούμε».
- Το δεύτερο σενάριο είναι «η σεισμικότητα να οδηγήσει σε μεγαλύτερο κύριο σεισμό». Σε αυτή την περίπτωση, συνέχισε ο κ. Συνολάκης, «κατά πάσα πιθανότητα θα γίνει ένα τσουνάμι και θα πρέπει να υπολογίσουμε ποιος θα είναι ο αντίκτυπος..» Όπως παρατήρησε ο κ. Συνολάκης, το 1956, το τσουνάμι δεν είχε σκοτώσει κανένα στην Ελλάδα διότι ήτανε έξι το πρωί και ο κόσμος ήταν έξω.. Ήταν τελείως διαφορετική η Ελλάδα. Φανταστείτε τώρα, να γίνει κάποια στιγμή, που έχουμε κόσμο στις παραλίες. Προειδοποίησε, δε, ότι όπως έχουμε δει σε πολλά μέρη του κόσμου, ακόμα και σε πολύ μικρά τσουνάμι, υπάρχουν στροβιλισμοί που δημιουργούνται στα λιμάνια και αυτό θα είναι ένα πρόβλημα στην ναυσιπλοΐα. [. . .] Ας ελπίσουμε ότι το "112", αυτό το ζήτημα θα μπορέσει να το χειριστεί και να σας δώσει μία έγκαιρη προειδοποίηση».
- Το τρίτο σενάριο είναι η είσοδος μάγματος, η οποία, ή θα οδηγήσει σε μία έκρηξη του ηφαιστείου, ή στην δημιουργία ενός υποθαλάσσιου «ηφαιστειακού κώνου». Ο καθηγητής εξήγησε ότι «όλα τα ηφαίστεια από κάπου ξεκινάνε. Όλος ο ηφαιστειακός χώρος μεταξύ της Ίου, της Αμοργού, της Ανάφης, και της Σαντορίνης έχει αρκετούς παλιούς κώνους ηφαιστείων, [. . . ] Υπάρχει ένας «ασκός» που είναι γεμάτος με μάγμα και τροφοδοτεί με φλέβες - μικρούς σωλήνες, οι οποίοι φτάνουν στην επιφάνεια. Σημείωσε, ωστόσο, ότι αυτή την πιθανότητα είναι πολύ μικρή, «αλλά επειδή ακριβώς έχουμε τόσο έντονη σεισμικότητα σε ένα σημείο, θυμίζει πάρα πολύ τι έγινε στο νησί του Μαγιότ το 2018, όπου σε μερικούς μήνες δημιουργήθηκε ένα καινούριο υποθαλάσσιο ηφαίστειο και είχε μία υποθαλάσσια έκρηξη».
Σύμφωνα με τον Κ. Συνολάκη, το μόνο «παρήγορο» στο σενάριο του ηφαιστείου, είναι ότι «συνήθως τα ηφαίστεια δίνουν προειδοποίηση [. . .] Αυξάνεται η σεισμικότητα προτού υπάρξει κάποια έκρηξη, οπότε φαντάζεται κανείς ότι θα έχουμε καιρό να το αντιμετωπίσουμε».
Οι κατασκευές
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο κ. Συνολάκης στις βλάβες που μπορεί να επιφέρουν τυχόν πλημμύρες, ιδιαίτερα σε παλαιά σπίτια που είναι χτισμένα με «άψητα τούβλα». «Όταν αρχίζει και ανεβαίνει η πλημμύρα, και κρατήσει περίπου πάνω από δύο ημέρες, το σπίτι αρχίζει να λιώνει.. Αυτό το θέμα πρέπει να αναδειχθεί. Πρέπει να δούμε ποια σπίτια είναι φτιαγμένα με αυτό τον τρόπο [. . .] Διότι κινδυνεύουν οι άνθρωποι» είπε ο κ. Συνολάκης.
Κληθείς να σχολιάσει τις καταγγελίες για παρανομίες σε κατασκευές στη Σαντορίνη, αλλά και την αυξημένη οικιστική πυκνότητα στο νησί, ο κ. Συνολάκης είπε: «Πολλές φορές είναι και λίγο "μάτσο" να μην ακολουθείς, ειδικά τον οικοδομικό κανονισμό. Αυτός υπάρχει κυρίως, όχι για να περιορίσει τους ανθρώπους για κάποιο αυθαίρετο λόγο. Υπάρχει ακριβώς για λόγους ασφαλείας. Για να μην υπάρχει φερειπείν, αυτό που άκουσα νωρίτερα ότι [. . .] είναι πέντε φορές μεγαλύτερη η οικιστική πυκνότητα στην Σαντορίνη. Δεν ξέρω αν ισχύει αυτό το νούμερο, αλλά στην Καλντέρα επάνω.. και να έχεις κάνει και παρανομίες.. Είναι, είναι η στιγμή, που όλοι αυτοί οι άνθρωποι που έχουνε κάνει παρανομίες, πρέπει να σκεφτούν πάρα πολύ. Να έχουνε μηχανικούς να ελέγξουν τις κατασκευές τους, διότι είναι και το σπίτι τους. Γιατί αν δεν προσέξεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει. Αυτή είναι η στιγμή, που πρέπει να γίνονται ενδελεχείς έλεγχοι όλων των κατασκευών. Όχι μόνο στη Σαντορίνη, αλλά και στα γειτονικά νησιά. Γιατί άμα γίνει ένα σεισμός δεν ξέρουμε που θα είναι οι μεγαλύτερες επιταχύνσεις» κατέληξε ο κ. Συνολάκης.
Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης ο Δήμος Ανάφης έως τις 13 Μαρτίου
Στο μεταξύ, μετά τους Δήμους Θήρας και Αμοργού, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης Πολιτικής Προστασίας κηρύχθηκε ο Δήμος Ανάφης για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από τη σεισμική δραστηριότητα που εκδηλώνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στην περιοχή, κατόπιν απόφασης του γενικού γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Παπαγεωργίου. Η κήρυξη για τον Δήμο Ανάφης θα ισχύσει έως και τις 13 Μαρτίου 2025.
Ο Δήμος Αμοργού κηρύχθηκε την Τετάρτη (12/02) σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης με ισχύ έως τις 11 Μαρτίου, ενώ ο Δήμος Θήρας έχει κηρυχθεί εδώ και περισσότερο από μία εβδομάδα.
Όπως αναφέρεται σε σχετικό έγγραφο, ο γγ Πολιτικής Προστασίας, Β. Παπαγεωργίου αποφάσισε: «Την κήρυξη σε κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας του δήμου Ανάφης της Περιφερειακής Ενότητας Θήρας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και τη διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από τη σεισμική δραστηριότητα που εκδηλώνεται το τελευταίο χρονικό διάστημα στην παραπάνω περιοχή».
Παράλληλα τονίζεται ότι η εν λόγω κήρυξη θα ισχύει από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης και για έναν μήνα, δηλαδή έως και 13 Μαρτίου 2025. «Μετά το πέρας του καθορισθέντος χρόνου, θα γίνει, δίχως νέο έγγραφο, άρση της παραπάνω κατάστασης Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας», σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Νίκη Κεραμέως: Συμπεριλαμβάνουμε και τον Δήμο Ανάφης στα προστατευτικά μέτρα στήριξης
«Συμπεριλαμβάνουμε και τον Δήμο Ανάφης στα προστατευτικά μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων, μετά την κήρυξη του Δήμου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης».
Αυτό αναφέρει η Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Νίκη Κεραμέως, σε ανάρτηση στον προσωπικό της λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης.
Συμπεριλαμβάνουμε και τον Δήμο Ανάφης στα προστατευτικά μέτρα στήριξης εργαζομένων και επιχειρήσεων μετά την κήρυξη του Δήμου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. https://t.co/RAZU70gzwk
— Niki Kerameus (@nkerameus) February 13, 2025
Τα έκτακτα μέτρα για την προστασία των εργαζομένων και των επιχειρήσεων
Αναστολή συμβάσεων εργασίας
Όλες οι επιχειρήσεις-εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται εντός των ορίων του Δήμου Θήρας δύνανται να θέτουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους για την περίοδο από 1η Φεβρουαρίου έως 3η Μαρτίου 2025.
Η ρύθμιση αυτή αφορά εργαζόμενους που είχαν προσληφθεί έως και την 31η Ιανουαρίου 2025. Για την προστασία των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις, οι οποίες κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής, δεν επιτρέπεται να προβούν σε απολύσεις κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής. Τυχόν καταγγελίες συμβάσεων θεωρούνται αυτοδικαίως άκυρες.
Μετά τη λήξη της περιόδου αναστολής, οι επιχειρήσεις που έκαναν χρήση του μέτρου, οφείλουν να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας για χρονικό διάστημα ίσο με την περίοδο της αναστολής.
Αποζημίωση ειδικού σκοπού
Οι εργαζόμενοι, των οποίων η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή, δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού, ύψους 534 ευρώ, που αντιστοιχεί σε 30 ημέρες, κατ' αναλογία των ημερών διάρκειας της αναστολής των συμβάσεων εργασίας τους. Παράλληλα, διασφαλίζεται πλήρης ασφαλιστική κάλυψη επί του ονομαστικού μισθού, καθώς και η αναλογία δώρων εορτών. Η αποζημίωση ειδικού σκοπού είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, ενώ η σχετική δαπάνη καλύπτεται πλήρως από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Οι επιχειρήσεις θα μπορούν να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του υπουργείου Εργασίας και να γνωστοποιήσουν το σχετικό πρωτόκολλο στους εργαζόμενους.
Στη συνέχεια, οι εργαζόμενοι θα υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ειδικού μηχανισμού στήριξης εργαζομένων (εδώ), μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης gov.gr.
Τα παραπάνω θα τεθούν σε λειτουργία, μετά την ψήφιση της σχετικής διάταξης.
Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης τονίζει ότι στηρίζει εργαζόμενους και επιχειρήσεις, διασφαλίζοντας τη σταθερότητα της τοπικής οικονομίας και την προστασία των θέσεων εργασίας σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.
