Μέχρι πριν από μια τριετία, όταν άρχισαν τα μέτρα κατά της πανδημίας να αίρονται σταδιακά, οι καταναλωτές στην Ελλάδα είχαν, ήδη, στραφεί στις online αγορές σε ένα ποσοστό της τάξεως του 58%. Αφενός γιατί, αρχικά, δεν μπορούσαν να επισκεφθούν τα φυσικά καταστήματα και στη συνέχεια για να αποφεύγουν το συνωστισμό αλλά και για οικονομία χρόνου.
Σήμερα, η τάση αυτή έχει διευρυνθεί, καθώς το 94% των χρηστών του Διαδικτύου να ψωνίζουν ηλεκτρονικά σε μηνιαία βάση και με δημοφιλέστερο μέσο πληρωμής την τραπεζική κάρτα. Αυτό, όμως, που διαφοροποιεί τους Έλληνες που ψωνίζουν ηλεκτρονικά από τους υπόλοιπους ευρωπαίους καταναλωτές είναι οι χαμηλότερες τιμές.
Αυτό δείχνει πρόσφατη έρευνα της εταιρείας Nexi, η οποία, εκτός των άλλων καταδεικνύει και τις διαφορές στις online καταναλωτικές συμπεριφορές των Ευρωπαίων. Μάλιστα, όπως διαπιστώνουν οι ερευνητές της Nexi, παρά το γεγονός ότι ο κόσμος διασυνδέεται όλο και περισσότερο, οι λόγοι που ωθούν κάθε λαό στις ηλεκτρονικές αγορές εξακολουθούν να διαφέρουν.
Το 27% των καταναλωτών «κυνηγά» τις χαμηλές τιμές
Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα με την έρευνα της Nexi, ο πρώτος λόγος που οι Έλληνες «ψωνίζουν» διαδικτυακά είναι οι χαμηλότερες τιμές σε ποσοστό 27%. Ακολουθεί η εξοικονόμηση χρόνου με ποσοστό 18%, το βολικό/απλό με ποσοστό 16%, η εύκολη σύγκριση τιμών σε ποσοστό 15%, η μεγαλύτερη γκάμα προϊόντων με ποσοστό 8%, αλλά και ότι δεν εξαρτώνται από τις ώρες λειτουργίας των καταστημάτων σε ποσοστό 5%, η αποφυγή της πολυκοσμίας 3% και της αναμονής σε μεγάλες ουρές 3%, οι μοναδικές επιλογές 2%.
Το ποσοστό των καταναλωτών στην Ευρώπη που πραγματοποιούν online αγορές ανέρχεται σήμερα στο 88%. Το ποσοστό αυτό διασκεδάζει τις όποιες αμφιβολίες για την εξοικείωση των ευρωπαίων με τις ηλεκτρονικές αγορές. Ωστόσο, οι λόγοι που φέρνουν τους Ευρωπαίους αγοραστές στο Διαδίκτυο είναι διαφορετικοί.
«Η διείσδυση του Διαδικτύου, η γενικότερη οικονομική ανάπτυξη και οι πολιτισμικές παραδόσεις και συνήθειες κάθε τόπου είναι μερικοί από τους παράγοντες που καθορίζουν αυτές τις διαφορές» διαπιστώνει η συγκεκριμένη έρευνα της Nexi.
Έτσι, οι συμπεριφορές των καταναλωτών όσον αφορά τις ηλεκτρονικές αγορές επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τις γενικότερες συνθήκες, όπως αποδείχθηκε την περίοδο της πανδημίας, όταν το ηλεκτρονικό εμπόριο αναδείχθηκε σε πολύ ασφαλέστερη επιλογή για την πραγματοποίηση αγορών.
Σε γενικές γραμμές, οι μεσογειακές χώρες θεωρούν σημαντικότερη και την εξοικονόμηση χρόνου στις ηλεκτρονικές αγορές συγκριτικά με τα κράτη του Βορρά, στα οποία συμπεριλαμβάνονται η Γερμανία, η Αυστρία και η Ελβετία.
Αγαθά και υπηρεσίες
Πάντως, σε ό,τι αφορά τα αγαθά, διαπιστώνονται λίγες διαφορές μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών. Σε όλες τις χώρες οι καταναλωτές επιλέγουν να ψωνίζουν ρούχα και προϊόντα ομορφιάς σε μηνιαία βάση. Ωστόσο, στις μεσογειακές χώρες υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ζήτηση για παράδοση έτοιμου φαγητού ή παραλαβή του από το κατάστημα, γεγονός που τις διαφοροποιεί από άλλες περιοχές.
Αυτή η τάση παρατηρείται επίσης στη Δανία, η οποία διαφέρει από τις σκανδιναβικές χώρες αλλά και από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία, στις οποίες η συγκεκριμένη κατηγορία δεν εμφανίζει μεγάλη κίνηση.
Έτσι, το 43% των καταναλωτών στην Ελλάδα, έναντι 21% στην Κροατία, έναντι 19% στη Δανία, έναντι 15% στη Νορβηγία, έναντι 12% στη Γερμανία, πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές σε μηνιαία βάση για την παράδοση έτοιμου φαγητού ή την παραλαβή του από το κατάστημα
Σε ό,τι αφορά την παροχή υπηρεσιών, υπάρχουν διακριτές διαφορές μεταξύ περιοχών, ιδιαίτερα για ορισμένες κατηγορίες. Ένα κοινό χαρακτηριστικό σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες είναι η προτίμηση των καταναλωτών για υπηρεσίες ψυχαγωγίας, είτε οι αγορές αφορούν εισιτήρια για ζωντανές εκδηλώσεις είτε συνδρομές σε υπηρεσίες streaming.
Από την άλλη μεριά, τα διαδικτυακά στοιχήματα κινούνται σε πολύ υψηλότερα επίπεδα στις χώρες της Μεσογείου σε σύγκριση με άλλες περιοχές. Στις στοιχηματικές συμπεριφορές, οι μεσογειακές χώρες έχουν περισσότερες ομοιότητες με τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία παρά με τις σκανδιναβικές χώρες, οι οποίες εμφανίζουν χαμηλότερη στοιχηματική κίνηση.