Γερμανία: Το στοίχημα του restart για την ευρωπαϊκή οικονομία
Shutterstock
Shutterstock

Γερμανία: Το στοίχημα του restart για την ευρωπαϊκή οικονομία

Θετικό κρίνεται από τις αγορές, όπως φάνηκε τις προηγούμενες μέρες, το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών, ωστόσο τα μεγάλα και κρίσιμα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει η Ευρώπη καθιστούν επιτακτική την ανάγκη ύπαρξης ισχυρών και σταθερών κυβερνήσεων σε Γερμανία και Γαλλία. Και μπορεί ο Εμανουέλ Μακρόν να προσπαθεί να πείσει τους Ευρωπαίους ότι τα δύο ισχυρότερα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι πιο αποφασισμένα από ποτέ να συνεργαστούν για να διαδραματίσει ξανά η Ευρώπη πρωταγωνιστικό ρόλο, όμως αυτό θα πρέπει να αποδειχθεί στην πράξη. 

Το μόνο σίγουρο είναι ότι και ο ίδιος ο Μακρόν δεν διάγει την πιο… ανέμελη περίοδο της προεδρίας του. Ο Γάλλος πρόεδρος πέρασε το σκόπελο των βουλευτικών εκλογών αλλά απειλείται σχεδόν σε μόνιμη βάση από τη Μαρίν Λεπέν και δεν αποκλείεται η Γαλλία να οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές φέτος ή το 2026.

Την ίδια ώρα, ο Φρίντριχ Μερτς καλείται να συμβιβαστεί σε ορισμένα ζητήματα με το SPD αλλά πάνω απ’ όλα πρέπει να παρουσιάσει άμεσα ένα αποτελεσματικό σχέδιο που θα βγάλει τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης από το τέλμα της ύφεσης (διαβάστε περισσότερα εδώ). Η Γερμανία αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις και ο γερμανικός οίκος Scope έχει προειδοποιήσει για τον κίνδυνο να χάσει την κορυφαία αξιολόγηση «ΑΑΑ».

Σε πρώτη ανάγνωση, πάντως, οι αγορές δείχνουν ανακούφιση γιατί αποφεύχθηκαν τα χειρότερα. Δεδομένων των συνθηκών και με φόντο τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών, από την κατάρρευση του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού τον περασμένο Νοέμβριο, η οποία σημειώθηκε σχεδόν ταυτόχρονα με την εντυπωσιακή εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ, έως την άνοδο της ακροδεξιάς, το αποτέλεσμα των γερμανικών εκλογών της 23ης Φεβρουαρίου ήταν ενδεχομένως το καλύτερο που θα μπορούσε να περιμένει η Ευρώπη. 

Ο Μερτς θα είναι εκτός συγκλονιστικού απροόπτου ο επόμενος καγκελάριος, έχοντας δεσμευτεί να προωθήσει μία σειρά μεταρρυθμίσεων στο εσωτερικό και να στηρίξει την αύξηση των αμυντικών δαπανών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο… βωμό της πολιτικής αλλαγής που συντελείται, αναμένεται να θυσιαστούν ορισμένες «πράσινες» πολιτικές και ίσως η υφιστάμενη στάση της Γερμανίας στο μεταναστευτικό. 

Το μεγάλο ερώτημα που αιωρείται στην Ευρώπη είναι κατά πόσο ο Μερτς θα προωθήσει την άμεση «επανεκκίνηση» τόσο της γερμανικής, όσο και της ευρωπαϊκής οικονομίας. Στο εσωτερικό, ο Μερτς θα πρέπει να υλοποιήσει ένα σημαντικό σε μέγεθος πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, χαλαρώνοντας γι’ αυτό το σκοπό το περίφημο «φρένο χρέους». Σε επίπεδο Ε.Ε., ο Μερτς θα πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο και πάνω απ’ όλα να θέσει τις βάσεις για να συμφωνήσουν οι Ευρωπαίοι στο τι ακριβώς επιθυμούν για τη συνέχεια. Μία Ευρώπη που θα πρωταγωνιστεί ή μία Ευρώπη που θα παραμείνει εγκλωβισμένη στα εσωτερικά της προβλήματα και στον φόβο της αμοιβαιοποίησης των κινδύνων;

Η Κομισιόν, πάντως, ενώ αναγνωρίζει την ανάγκη κάλυψης του επενδυτικού κενού, το οποίο η έκθεση Ντράγκι τοποθετεί στα 800 δισ. ευρώ ετησίως, υιοθετεί μία πολύ πιο επιφυλακτική προσέγγιση στην «πυξίδα ανταγωνιστικότητας».

Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι οι Φιλελεύθεροι (FDP) του Κρίστιαν Λίντνερ και το αριστερό κόμμα της Σάρα Βάγκενκνεχτ, BSW, δεν ξεπέρασαν το όριο του 5% για να εισέλθουν στη Βουλή, αυξάνοντας έτσι τις έδρες των υπόλοιπων κομμάτων και καθιστώντας εφικτό το σχηματισμό κυβέρνησης μεταξύ των Χριστιανοδημοκρατών της ένωσης CDU και CSU και των Σοσιαλδημοκρατών του SPD. Μαζί το AfD και το Die Linke θα έχουν τις απαιτούμενες έδρες για να εμποδίσουν συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, όπως τις όποιες αλλαγές στο περίφημο «φρένο χρέους». 

Παρ’ όλα αυτά, όπως σημειώνει ο Ιταλός αναλυτής Λορέντζο Κοντόνιο, το αριστερό Die Linke έχει στο παρελθόν ταχθεί υπέρ της εφαρμογής πιο επεκτατικών πολιτικών και είναι πιθανό να μην μπλοκάρει τη μεταρρύθμιση του «φρένου χρέους», αποσκοπώντας φυσικά σε κάποια πολιτικά ανταλλάγματα. Η νέα γερμανική κυβέρνηση εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμη έως το Πάσχα, με την άμυνα και την ασφάλεια στην κορυφή των προτεραιοτήτων της.Σύμφωνα με τον Λ. Κοντόνιο, ο Μερτς δείχνει πιο δυναμικός και ενεργητικός από τον Σολτς, αλλά και λιγότερο ανοιχτός σε συμβιβασμούς. Η συγκυβέρνηση με το SPD δεν θα μοιάζει με… βόλτα στο πάρκο, αλλά αποτελεί πιθανότατα την καλύτερη λύση σήμερα για την πολιτική σκηνή της Γερμανίας. Τα προβλήματα για την Ευρώπη θα διογκωθούν επικίνδυνα στο σενάριο που η γερμανική κυβέρνηση αποδειχθεί υπερβολικά ευάλωτη και ασταθής και ταυτόχρονα η Γαλλία μπει σε νέα περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας.