Μπορεί η Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες να έχει υποστεί πολύ μεγάλη αποεπένδυση, όμως, καθώς οι εποχές αλλάζουν και μια νέα πραγματικότητα με αιχμή την τεχνολογία και την 4η βιομηχανική επανάσταση διαμορφώνεται, βάζει εκ νέου τη χώρα μας στο «χάρτη» των σημαντικών επενδύσεων.
Η χθεσινή ανακοίνωση της Coca Cola HBC για τη νέα μεγάλη επένδυση στη Θεσσαλονίκη όπου θα δημιουργήσει κέντρο επιχειρηματικών λύσεων εκκαθάρισης και τιμολόγησης προσθέτοντας 50 νέες θέσεις εργασίας, ήρθε να προστεθεί στις πολλές άλλες επενδύσεις που ήδη έχουν ανακοινωθεί από μεγάλους εγχώριους και διεθνείς ομίλους στη χώρα μας.
Η Coca Cola HBC θα δημιουργήσει κέντρο κοινών επιχειρηματικών λύσεων, ήτοι κεντρικό πυλώνα υπηρεσιών Εκκαθάρισης και Τιμολόγησης για χώρες που δραστηριοποιείται η εταιρεία στα Βαλκάνια και τη ΝΑ Ευρώπη. Είναι μια ακόμη ψήφος εμπιστοσύνης του ομίλου Coca-Cola HBC προς την ελληνική οικονομία, το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό αλλά και τις προοπτικές της Ελλάδας ώστε να αποτελέσει κέντρο για δραστηριότητες του ομίλου στην ευρύτερη περιοχή. Συνάμα, αυτή η επένδυση αναβαθμίζει περαιτέρω τη Θεσσαλονίκη ως κόμβο μεγάλων εξελίξεων, αλλά και ως πόλη με υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό που παρέχει τις κατάλληλες υποδομές για επενδύσεις και ανάπτυξη μεγάλων επιχειρήσεων.
Pfizer, Microsoft, Cisco, Deloitte, Volkswagen και DHL είναι μόνο μερικές από τις ξένες επενδύσεις που είτε είναι σε εξέλιξη, είτε δρομολογούνται στη χώρα μας, αλλάζοντας σταδιακά τον επιχειρηματικό χάρτη. Όλα δείχνουν πως η χώρα μας, ύστερα από μια υπερδεκαετή δημοσιονομική κρίση αλλά και ένα μεγάλο «χτύπημα» το 2020 από την πανδημία, μπαίνει ξανά στον παγκόσμιο επιχειρηματικό χάρτη και μάλιστα με έμφαση.
Ολόκληροι κλάδοι επανατοποθετούνται στην αγορά
Ευρισκόμενη σε μια εξαιρετικά κομβική γεωστρατηγική τοποθεσία, που αποτελεί «γέφυρα» τριών ηπείρων, με 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμή, αλλά και... πρωτοκαθεδρία στην πιο νευραλγική θάλασσα του πλανήτη, τη Μεσόγειο, η Ελλάδα ανέκαθεν αποτελούσε σημαντικό «πέρασμα» για το παγκόσμιο εμπόριο.
Τώρα λοιπόν, φαίνεται πως βρίσκεται σε μια νέα αναπτυξιακή περίοδο, καθώς η νευραλγική της γεωστρατηγική θέση την καθιστά ελκυστική και ανταγωνιστική και στις νέες συνθήκες που διαμορφώνονται διεθνώς. Φαίνεται πως υπάρχει μια δυναμική επενδύσεων που αρχίζει και ωριμάζει, με τα κεφάλαια, εγχώρια και διεθνή, να προσβλέπουν στην επόμενη ημέρα και στη μετά Covid 19 εποχή.
Ολόκληροι κλάδοι βρίσκονται σε δημιουργικό αναβρασμό και επανατοποθετούνται στην αγορά πάνω στα νέα δεδομένα. Τεχνολογία, πληροφορική, logistics, λιμάνια, μαρίνες, υποδομές, κατασκευές, αερομεταφορές, λιανικό εμπόριο, τρόφιμα. Τα πάντα βρίσκονται υπό διεργασίες για την επόμενη ημέρα.
Ακόμη και στους βαριά πληττόμενους κλάδους των αερομεταφορών (Sky Express) και στην Ακτοπλοΐα (Seajets) υπάρχουν επενδύσεις και κινητικότητα, καθώς οι εταιρείες ετοιμάζονται για την επόμενη μέρα. Η Sky Express προχωρά σε μεγάλη επένδυση καθώς συμφώνησε για την απόκτηση έξι καινούριων αεροσκαφών Airbus, τύπου Α320neo, αναβαθμίζοντας ολοσχερώς το στόλο της, αλλά και τη θέση της στον κλάδο στη νέα τάξη πραγμάτων που θα διαμορφωθεί.
Παράλληλα, η διαρκώς ανερχόμενη Seajets το τελευταίο τετράμηνο έχει προχωρήσει στην εξαγορά έξι πολυτελών κρουαζιερόπλοιων, εκμεταλλευόμενη τις τρομερές ευκαιρίες και τις τρομακτικά χαμηλές τιμές που η κρίση έχει διαμορφώσει. Ακόμη και στον τουριστικό και ευρύτερο ξενοδοχειακό κλάδο, υπάρχουν σημαντικές επενδύσεις αλλά και εξαγορές ξενοδοχείων, συνεργασίες και πολλά κυοφορούμενα deals. Όλοι οι κλάδοι λοιπόν επανατοποθετούνται στην αγορά, με στόχο την επόμενη ημέρα και τη μετά Covid-19 εποχή.
Οι καταλύτες
Κεντρικοί καταλύτες για το «ξεκλείδωμα» πολλών επενδύσεων και την άρση των όποιων αναστολών, είναι οι εξελίξεις με το εμβόλιο που προσδίδουν κάποια ορατότητα ότι μέσα στο επόμενο έτος πολλά μπορούν να είναι διαφορετικά, αλλά και η πολιτική σταθερότητα στη χώρα, που φαίνεται πως δεν κινδυνεύει να διαταραχθεί. Αυτό που απουσίαζε τα τελευταία πολλά χρόνια της υπερδεκαετούς κρίσης, δηλαδή η πολιτική σταθερότητα, φαίνεται πως τώρα έχει ανακτηθεί και… ήρθε για να μείνει. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η κυβέρνηση, μολονότι κλήθηκε να αντιμετωπίσει τα τεράστια ζητήματα των τουρκικών προκλήσεων, του μεταναστευτικού και κατόπιν της επιδημιολογικής κρίσης με όλα τα συνεπακόλουθά της (καταστροφή τουρισμού, lockdown, πλήγμα στην οικονομία) διατηρεί την πρωτοκαθεδρία στις προτιμήσεις των πολιτών με μεγάλη μάλιστα διαφορά.
Ένα από τα «κλειδιά» για να ξεμπλοκάρουν επενδύσεις και να δημιουργηθεί ασφαλές και βατό περιβάλλον για εισροή επενδυτικών κεφαλαίων, είναι η πολιτική σταθερότητα και το ξεκάθαρο πλαίσιο κανόνων. Αυτές οι προϋποθέσεις, μετά από χρόνια, φαίνεται πως υπάρχουν στη χώρα μας. Οι αποδόσεις των ομολόγων δείχνουν ότι – παρά την κρίση – η Ελλάδα είναι σε πορεία διαρκούς βελτίωσης ώστε να επιστρέψει στο κλαμπ των χωρών που θεωρούνται… κανονικές δημοσιονομικά, με το 10ετές να πέφτει κάτω από το 1%. Κομβικό ρόλο ασφαλώς παίζει και το momentum που δίνει η επικείμενη εισροή μεγάλων κεφαλαίων από το ταμείο ανάκαμψης από την Ευρώπη, που θα αλλάξει ριζικά την κατάσταση.
Συνδυαστικά με τα deals, μετά από αρκετά χρόνια η πρόσβαση στη διεθνή ρευστότητα για τις ελληνικές εταιρείες έχει ανοίξει για τα καλά. Οι εκδόσεις ομολόγων κλείνουν με τρομερή υπερκάλυψη, όπως το πρόσφατο ομόλογο του ΟΠΑΠ που ζητούσε 200 εκατ. ευρώ και οι προσφορές ξεπέρασαν τα 600 εκατ. ευρώ, ή τα ομόλογα των ΓΕΚ Τέρνα και Lamda Development που υπερκαλύφθηκαν με χαρακτηριστική ευκολία τον περασμένο Ιούλιο.
Θυμίζουμε ότι προ δέκα ημερών ήρθε και η αναβάθμιση της Ελλάδας από τον οίκο Moody’s που έδωσε βαθμολογία Ba3, με σταθερές προοπτικές, από B1, ευθυγραμμίζοντας τη βαθμολογία της με αυτή της S&P. Σύμφωνα με τον οίκο, κεντρικοί καταλύτες για την αναβάθμιση ήταν η διαμόρφωση καλύτερου επενδυτικού περιβάλλοντος, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των θεσμών, οι βελτιωμένες προοπτικές ανάπτυξης και η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων από την κυβέρνηση. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με τις σημαντικές ευκαιρίες που θα διαμορφωθούν από τη σωστή αξιοποίηση των κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης, έφεραν την αναβάθμιση από τον οίκο. Η κίνηση της Moody’s, παρ’ ότι δεν έδωσε καλύτερη δημοσιονομική στάθμιση στη χώρα μας από αυτές που ήδη υπήρχαν, εντούτοις αποτελεί μόλις τη δεύτερη αναβάθμιση χώρας της Ευρωζώνης το 2020 από οποιανδήποτε οίκο (η άλλη ήταν η αναβάθμιση της Σλοβενίας). Τηρουμένων των αναλογιών και των δεδομένων της εξαιρετικά μεγάλης κρίσης λόγω Covid-19, η Ελλάδα φαίνεται πως βρίσκεται σε momentum «επιστροφής» στις αναβαθμίσεις από τους ξένους οίκους και αυτό, δεν είναι τυχαίο…