Σημαντική είναι η ώθηση που μπορούν να δώσουν τόσο στη δυναμική του ελληνικού τουρισμού όσο και στα έσοδα των εμπλεκομένων επιχειρήσεων οι niche αγορές που άρχισαν να αναπτύσσονται τα τελευταία, προ πανδημίας χρόνια και συνεχίζουν να αναπτύσσονται ειδικά σε προορισμούς που δεν είναι τόσο γνωστοί.
Οι συγκεκριμένες, niche, αγορές αποτελούν και τα sub-brands του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, τα οποία αν εκμεταλλευθούν σωστά οι επιχειρηματίες του κλάδου θα συμβάλλουν στην ανάδειξη νέων προορισμών αλλά και στην ενίσχυση των ήδη υφισταμένων.
Για παράδειγμα, στη Ρόδο, η οποία είναι ένας καταξιωμένος τουριστικός προορισμός, προωθείται ο ολιστικός της μετασχηματισμός προς ένα βιώσιμο τουριστικό μοντέλο. Μάλιστα, την πρωτοβουλία αυτή παρουσίασαν πρόσφατα η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και εκπρόσωποι του κορυφαίου τουριστικού ομίλου TUI.
Πρόκειται, όπως τονίστηκε, για μία εμβληματική πρωτοβουλία που υλοποιείται για πρώτη φορά, όχι μόνο σε εθνικό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, μέσω του προγράμματος «The Rhodes Co-Lab Sustainable Destination».
Το πρόγραμμα θέτει σημαντικούς στόχους στον τομέα του τουρισμού στα πρότυπα των κριτηρίων Environmental and Social Governance (ESG), με άξονα μία ολιστική προσέγγιση στο Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Οικονομία.
Βιώσιμη και βιωματική εμπειρία τουρισμού
Συγκεκριμένα, το νησί της Ρόδου έχει δεσμευτεί για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2030, καθώς και για τη σημαντική μείωση του πλαστικού αποτυπώματος, με στόχο το νησί να ελαχιστοποιήσει τη χρήση των πλαστικών έως το 2027.
Παράλληλα, οι παραλίες του νησιού θα ανασχεδιαστούν, ώστε η Ρόδος να είναι πλήρως προσβάσιμη σε άτομα με αναπηρία έως το 2025.
Επιπλέον, ως στόχος έχει τεθεί και η αύξηση της τοπικής γεωργικής παραγωγής κατά 50%, που θα συμβάλλει μεταξύ άλλων στην αναβάθμιση της προσφοράς τοπικών προϊόντων για τους λάτρεις του βιωματικού τουρισμού που αναμένεται να διπλασιαστούν έως το 2025.
Ταυτόχρονα, θα δημιουργηθούν περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης στον τουρισμό, με παράλληλη διασφάλιση καλών συνθηκών εργασίας, ενώ τέλος η πολιτιστική κληρονομία του νησιού θα διασφαλιστεί μέσω συγκεκριμένων μέτρων προστασίας έως το 2025.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της πρωτοβουλίας «The Rhodes Co-Lab Sustainable» έγινε γνωστό ο προϋπολογισμός για τον βιώσιμο μετασχηματισμό της Ρόδου ανέρχεται στα 250 εκατομμύρια ευρώ και ότι τα κονδύλια θα προέρχονται από προγράμματα της ελληνικής κυβέρνησης.
Ανάμεσα στα προγράμματα που θα χρηματοδοτηθούν περιλαμβάνονται:
- Η ηλεκτροκίνηση του λεωφορειακού στόλου του νησιού και η αναβάθμιση των ξενοδοχείων για τη βελτίωση της ενεργειακής τους απόδοσης.
- Η δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων στο νησί για την αύξηση του ποσοστού ανακύκλωσης και τη μετατροπή έως και 20.000 τόνων οργανικών αποβλήτων σε ενέργεια σε ένα νέο εγκατεστημένο εργοστάσιο βιοαερίου.
- Η αναβάθμιση πολιτιστικών εγκαταστάσεων, όπως η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου και ο ναός του Απόλλωνα, καθώς και η επαναλειτουργία του εθνικού θεάτρου του νησιού.
Οι μικροί - μεγάλοι προορισμοί
Στα Δωδεκάνησα, επίσης, στο νησί της Τήλου, εφαρμόζεται το πρόγραμμα zero-waste, ενώ πρότυπο βιώσιμου τουρισμού αποτελεί και η Αστυπάλαια η οποία ως εναλλακτικός προορισμός αναμένεται να πρωταγωνιστήσει το φετινό καλοκαίρι.
Με μια σειρά συντονισμένων δράσεων η Αστυπάλαια, που φιλοδοξεί να γίνει το πρώτο ενεργειακά αυτόνομο νησί -εγκαταστάθηκε ήδη μια νέα μονάδα συστήματος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάνελ- έχει καταφέρει φέτος να γίνει πόλος έλξης επισκεπτών που ασπάζονται την αειφορία.
Συνοδοιπόροι σε αυτή την προσπάθεια δεν είναι μόνο οι κάτοικοι του νησιού αλλά και οι ίδιοι οι επισκέπτες. Στο νησί λειτουργεί η On-Demand δημόσια συγκοινωνία και το Car Sharing, υπηρεσίες πρωτάκουστες για τα ελληνικά δεδομένα.
Η πρώτη αναφέρεται σε μια σειρά από ηλεκτρικά βανάκια τα οποία παραλαμβάνουν τους επιβάτες στις στάσεις και την ώρα που επιθυμούν. Το δε Car Sharing αφορά ένα στόλο ηλεκτρικών αυτοκινήτων τα οποία διαμοιράζονται από τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού.
Οικογενειακά hotspots
Άλλα παραδείγματα στοχευμένων δράσεων με στόχο την ανάπτυξη του τουρισμού είναι αυτά στην Εύβοια και Πελοπόννησο, όπου αναπτύσσονται hotspots για οικογενειακές διακοπές, καθώς και ο γαστρονομικός τουρισμός και οινοτουρισμός, ο οποίος προωθείται κατά κύριο λόγο στην Κρήτη.
Ο αθλητικός τουρισμός είναι μια ακόμη κατηγορία niche του ελληνικού τουρισμού στην Ελλάδα, και από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους κλάδους σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και του ΕΟΤ.
Μάλιστα, ο τζίρος του αθλητικού τουρισμού παγκοσμίως το 2030, εκτιμάται ότι θα φθάσει στα 1,8 δισ. δολάρια παγκοσμίως το 2030, έναντι 1 δισ. δολ. σήμερα, μια τεράστια αγορά, από την οποία η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να πάρει μερίδιο.
Bleisure και ευεξία
Υπό ανάπτυξη είναι ακόμα η κατηγορία του Bleisure τουρισμού, δηλαδή του συνδυασμού εργασίας και αναψυχής, που απευθύνεται κυρίως σε ψηφιακούς νομάδες, όπως επίσης και ο τουρισμός ευεξίας.
Σε ό,τι αφορά την τελευταία niche κατηγορία, η Ελλάδα διαθέτει πολλές πηγές με σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες και κατατάσσεται στους top προορισμούς –από πλευράς φυσικών πηγών- παγκοσμίως.
Συγκεκριμένα, έχουν καταγραφεί θερμές και ιαματικές πηγές σε 850 διαφορετικά σημεία της χώρας. Εκεί, εκτός από αναζωογόνηση, μπορεί κανείς να αναζητήσει ανακούφιση σε χρόνια προβλήματα που τον ταλαιπωρούν.
Οι ταχείς ρυθμοί ανάπτυξης του συγκεκριμένου τουριστικού κλάδου οδήγησαν στην αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και των υπηρεσιών που προσφέρουν τα υδροθεραπευτήρια της χώρας, με αποτέλεσμα πλέον οι επισκέπτες να απολαμβάνουν καλύτερες παροχές.
