Στα θέματα διμερούς συνεργασίας στους τομείς της Ενέργειας και Πολιτικής Προστασίας επικεντρώθηκε η συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Μπενιαμίν Νετανιάχου, στο περιθώριο της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδος - Κύπρου – Ισραήλ που διεξάγεται στη Λευκωσία.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης υπογράμμισε τον κομβικό ρόλο της Ελλάδας στον ενεργειακό διάδρομο Ανατολικής Μεσογείου - Ευρώπης, τόσο μέσω των υποδομών που αναπτύσσει, όσο και μέσω της διασύνδεσης με τα Δυτικά Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι δύο ηγέτες συζήτησαν για την ενίσχυση και εμβάθυνση των ήδη εξαιρετικών διμερών σχέσεων σε μια σειρά από τομείς, συμπεριλαμβανομένης της άμυνας, της οικονομίας, του τουρισμού και του αγροδιατροφικού τομέα.
Μπ. Νετανιάχου: Πολιτική Προστασία, Τεχνητή Νοημοσύνη, Ενέργεια και τρόφιμα στην κορυφή της συνεργασίας Ελλάδας - Ισραήλ
Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επεσήμανε τη στενή σχέση μεταξύ Ισραήλ και Ελλάδας, η οποία έχει επεκταθεί σε πολλούς τομείς τα τελευταία χρόνια και ειδικότερα στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Το Ισραήλ βοήθησε στην καταπολέμηση των τεράστιων πυρκαγιών που ξέσπασαν στην Ελλάδα τον Ιούλιο. Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οι δύο χώρες πρέπει να ενισχύσουν τη συνεργασία σε αυτόν τον τομέα.
Στη συνάντηση, οι δύο πλευρές συζήτησαν, μεταξύ άλλων, τη συνεργασία στους τομείς της ασφάλειας, της Τεχνητής Νοημοσύνης, της ενέργειας και των τροφίμων.
Επιπλέον, στη συνάντηση, ο πρωθυπουργός Νετανιάχου έθεσε τις δυνατότητες επέκτασης των Συμφωνιών του Αβραάμ, που θα επιτρέψει μια σύνδεση υποδομών και ενέργειας μεταξύ Ασίας-Αραβικής Χερσονήσου-Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας και Ευρώπης.
Ο Μπ. Νετανιάχου ευχαρίστησε τον Κυρ. Μητσοτάκη για το γεγονός ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας της Ελλάδας βοήθησαν στην αποτροπή απόπειρας ιρανικής επίθεσης εναντίον Ισραηλινών στο έδαφός της και τόνισε τη σημασία της κοινής δράσης εναντίον της επιθετικότητας του Ιράν.
Από την πλευρά του Ισραήλ, συμμετείχαν ο Επικεφαλής της Κυβερνητικής Γραμματείας. o Επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, ο Γενικός Διευθυντής του Γραφείου του Πρωθυπουργού, ο Στρατιωτικός Γραμματέας του Πρωθυπουργού, ο Πρόεδρος του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου, ο Προϊστάμενος του Τμήματος Δημοσίων Υποθέσεων του Γραφείου του Πρωθυπουργού ο Πολιτικός Σύμβουλος, ο Εκπρόσωπος του Πρωθυπουργού και ο Πρέσβης του Ισραήλ στην Ελλάδα. Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν ο Υφυπουργός Εξωτερικών, ο Έλληνας Πρέσβης στο Ισραήλ, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας και άλλοι.
Κυρ. Μητσοτάκης: Σημαντικοί οι επόμενοι μήνες για τα ελληνοτουρκικά
Νωρίτερα, την επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε στη Λευκωσία με τον Πρόεδρο της Κύπρου, Νίκο Χριστοδουλίδη. Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι σημαντικοί σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ αποτελούν χώρες σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, «ένα τριμερές σχήμα που έχει αντέξει στον χρόνο» και που έχει δείξει την ωφέλειά του τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό επίπεδο, αλλά και σε άλλους τομείς.
Πρόσθεσε ότι στο Κυπριακό προσυπογράφει την προσέγγιση του Προέδρου της Δημοκρατίας ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ. «Η Ελλάδα θα είναι πάντα σταθερή υπέρμαχος αυτής της θέσης», είπε ο κ. Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι σημαντικοί και σε ό,τι αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, για να επισημάνει ότι αντιμετωπίζει τις εξελίξεις με συγκρατημένη αισιοδοξία. Είπε ακόμη ότι τις επόμενες μέρες ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας θα μεταβεί στην Τουρκία, για συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογο του.
Εξάλλου, ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε την Κυπριακή Δημοκρατία για τη βοήθεια της κατά τις πρόσφατες πυρκαγιές στην Ελλάδα.
Ν. Χριστοδουλίδης: Η επίλυση του Κυπριακού πρωταρχικής σημασίας για εμάς
Νωρίτερα, καλωσορίζοντας τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε, μεταξύ άλλων, ότι ο τριμερής μηχανισμός εντάσσεται στις περιφερειακές συνεργασίες που αποδεικνύουν τον ρόλο που Κύπρος και Ελλάδα, ως κράτη μέλη της ΕΕ, μπορούν να διαδραματίσουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
«Θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε και για το Κυπριακό και για τα ελληνοτουρκικά. Θεωρώ ότι ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος είναι καθοριστικής σημασίας μήνες για το πώς θα εξελιχθούν τα θέματα. Η Γενική Συνέλευση των ΗΕ, οι συναντήσεις που θα έχουμε, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Οκτωβρίου είναι καθοριστικής σημασίας και είμαστε εδώ για να υπάρξουν τέτοιου είδους εξελίξεις που θα οδηγήσουν σε θετικά βήματα και στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό.
Η επίλυση των διαφορών, η επίλυση των όποιων προβλημάτων, η επίλυση του Κυπριακού είναι πρωταρχικής σημασίας για εμάς. Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον της Κύπρου. Αυτό που πολύ ξεκάθαρα μετέφερα και πρόσφατα στον Βοηθό ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών είναι την ετοιμότητα μας για επανέναρξη των συνομιλιών το συντομότερο δυνατόν, για να οδηγηθούμε σε επίλυση του Κυπριακού, κάτι που θα έχει οφέλη για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη γεωγραφία και είμαστε εδώ για να συνεργαστούμε με όλους τους γείτονες μας, στη βάση του διεθνούς δικαίου, στη βάση δεδομένων που θα οδηγούν σε οφέλη για όλους τους λαούς της περιοχής».
Οι δηλώσεις των δύο ηγετών κατά την έναρξη της συνάντησής τους αναλυτικά:
Δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη κατά την έναρξη της συνάντησής τους
Νίκος Χριστοδουλίδης: Με ιδιαίτερη χαρά σε καλωσορίζω, αυτή τη φορά στο πλαίσιο της πολύ σημαντικής τριμερούς συνάντησης με το Ισραήλ. Περιφερειακές συνεργασίες που ανάμεσα σε πολλά άλλα αποδεικνύουν και τον ρόλο που η Κύπρος και η Ελλάδα, η Ελλάδα και η Κύπρος, ως κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορούν να διαδραματίσουν στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, μία περιοχή με ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία.
Φυσικά, θα έχουμε και την ευκαιρία να συζητήσουμε και για το Κυπριακό και για τα ελληνοτουρκικά. Θεωρώ ότι ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος είναι καθοριστικής σημασίας για το πώς θα εξελιχθούν τα θέματα.
Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, οι συναντήσεις που θα έχεις, οι συναντήσεις που θα έχω και εγώ, αλλά και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Οκτωβρίου, είναι καθοριστικής σημασίας. Και είμαστε εδώ για να υπάρξουν τέτοιου είδους εξελίξεις που θα οδηγήσουν σε θετικά βήματα και στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό. Η επίλυση των διαφορών, η επίλυση των όποιων προβλημάτων, η επίλυση του Κυπριακού είναι πρωταρχικής σημασίας για εμάς.
Θα ήθελα να αξιοποιήσω την ευκαιρία να επαναλάβω ότι η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον της Κύπρου. Και αυτό που -πολύ ξεκάθαρα- μετέφερα και πρόσφατα, με αφορμή την παρουσία του Βοηθού Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, είναι η ετοιμότητά μας για επανέναρξη των συνομιλιών το συντομότερο δυνατό και να οδηγηθούμε στην επίλυση του Κυπριακού. Μία επίλυση του Κυπριακού που θα οδηγήσει σε οφέλη για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη.
Δεν μπορούμε, όπως λέω συχνά, να αλλάξουμε τη γεωγραφία και είμαστε εδώ να συνεργαστούμε με όλους τους γείτονές μας, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, στη βάση δεδομένων που θα οδηγούν σε οφέλη για όλους τους λαούς της περιοχής.
Με αυτά να σε καλωσορίσω και πάλι στην Κύπρο.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Αγαπητέ μου Νίκο, να σε ευχαριστήσω καταρχάς για την εξαιρετική σου φιλοξενία και για το πολύ όμορφο δείπνο το οποίο είχες την ευκαιρία να παραθέσεις σε εμένα και τη σύζυγό μου χθες το βράδυ.
Βρίσκομαι στην Κύπρο για δεύτερη φορά μέσα σε λίγες εβδομάδες, αυτή τη φορά στα πλαίσια της τριμερούς συνεργασίας που έχουμε αναπτύξει Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ.
Ευχαριστώ τον Πρόεδρο @Christodulides για τη θερμή υποδοχή. Βρίσκομαι στην Κύπρο στα πλαίσια της συνεργασίας που έχουμε αναπτύξει Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ. Ένα τριμερές σχήμα που έχει αντέξει στον χρόνο και έχει δείξει την ωφέλειά του σε πολλά επίπεδα. https://t.co/yT39um1xzw pic.twitter.com/RKx70BEZGw
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) September 4, 2023
Τρεις χώρες παράγοντες σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένα τριμερές σχήμα το οποίο έχει αντέξει στο χρόνο και έχει δείξει την ωφέλειά του σε πολλά επίπεδα, όχι μόνο στο γεωπολιτικό, αλλά και στο οικονομικό και στο ενεργειακό. Και προσβλέπω σε εξαιρετικά χρήσιμες και ουσιαστικές συζητήσεις για το πώς μπορούμε περαιτέρω να εμβαθύνουμε αυτή τη συνεργασία.
Τώρα, ως προς το διμερές επίπεδο, νομίζω ότι έχεις απόλυτο δίκιο όταν λες ότι οι επόμενοι δύο μήνες θα είναι μήνες κρίσιμοι σε πολλά επίπεδα. Καταρχάς, για το ζήτημα του Κυπριακού να προσυπογράψω την άποψή σου, την προσέγγισή σου ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες το συντομότερο δυνατόν, στα πλαίσια των αποφάσεων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Η Ελλάδα θα είναι πάντα σταθερή υπέρμαχος αυτής της θέσης και βέβαια οι επόμενοι μήνες είναι σημαντικοί και στα πλαίσια των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Αντιμετωπίζω τις εξελίξεις με συγκρατημένη αισιοδοξία. Το λέω αυτό διότι πράγματι έχουμε και τους τελευταίους μήνες μία μείωση της έντασης στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας.
Ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας θα βρεθεί στην Τουρκία αύριο για να έχει πολιτικές συζητήσεις με τον ομόλογό του. Όμως, απομένει αυτό το καλό κλίμα να έχει, προφανώς, συνέπεια και συνέχεια και αυτό σίγουρα απαιτεί και από την Τουρκία μία αναθεώρηση, θα έλεγα, της επιθετικής στάσης την οποία τήρησε απέναντι στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.
Όλα αυτά, λοιπόν, θα μας απασχολήσουν και στη διμερή μας συνάντηση και θα έχουμε την ευκαιρία να τα ξαναπούμε και στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Τέλος, να κλείσω ευχαριστώντας και πάλι την Κυπριακή Δημοκρατία για τη στήριξη την οποία παρείχε στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Και εμείς σταθήκαμε στο πλευρό σας. Έτυχε οι φωτιές στην Κύπρο και στην Ελλάδα να μην συμπέσουν χρονικά, οπότε αυτό μας επέτρεψε και εμάς να σας βοηθήσουμε.
Όμως οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής είναι τέτοιες που απαιτούν, πιστεύω, ένα αναβαθμισμένο πλαίσιο περιφερειακής συνεργασίας, καθώς όλες οι χώρες της περιοχής αντιμετωπίζουν παρεμφερές προκλήσεις. Η δε διακρατική συνεργασία απέδειξε -και στην περίπτωση της Ελλάδος- ότι μπορεί να εισφέρει σημαντικούς πόρους, ανθρώπινους αλλά και σε επίπεδο αεροσκαφών και εναέριων μέσων κατάσβεσης, σε μια δύσκολη χρονική συγκυρία.
Και πάλι σε ευχαριστώ για τη θερμή σου υποδοχή».
