Η ανθρωπιά ισούται με την ευθραυστότητα, το θέατρο με την αφύπνιση και την ευαισθησία, λειτουργία του η μεταφορά – επί σκηνής – λεπτομερειών της ανθρώπινης κατάστασης. Σε αυτές περιλαμβάνονται η μοναξιά και η απώλεια και είναι οι αποχρώσεις αυτές των σχέσεων και της ανθρώπινης φύσης τις οποίες πραγματεύεται η βραβευμένη με Πούλιτζερ, Άνι Μπέικερ (Annie Baker) στο έργο της «John». Είναι το έργο με το οποίο εγκαινιάστηκε η επαναλειτουργία του θεάτρου «Δίπυλον», και ανεβαίνει σε πανελλήνια πρώτη, υπό τη σκηνοθετική ματιά του Μιχάλη Πανάδη και την Κόρα Καρβούνη σε έναν από τους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Η εκ των έσω αναζήτηση δεν συνάδει απαραίτητα στον χαρακτηρισμό ενός έργου ως δραματικό κι αυτό καταδεικνύεται και στο «John» το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως «μία αιρετική κωμωδία για τον στοιχειωμένο εαυτό μας». Τι είναι ο εαυτός μας για να μπορεί να στοιχειωθεί; Μία απάντηση: Ένα σώμα - κτίσμα του οποίου το κέλυφος και το είναι του επηρεάζονται από ανθρώπινους δεσμούς και συμπεριφορές αντίστοιχες των καιρικών συνθηκών, ένα «περιτύλιγμα» που διαμορφώνεται ήδη από τα γεννοφάσκια του, από τα βιώματά του. Κάπως έτσι, καταστάσεις που ενίοτε μετατρέπονται σε τραύματα κάθε λογής, φέρουν υπαιτιότητα για όλη τη σωματικότητα: από τον τρόπο που μιλάμε, που συμπεριφερόμαστε, έως τον τρόπο που βαδίζουμε.
Αντίπαλος του εαυτού ο χρόνος· σε αντίθεση με την ψυχή που δεν έχει ηλικία, το σώμα μεγαλώνει και γερνά, έχει παρελθόν και ένα μη προβλεπόμενο μέλλον. Στους περιορισμένους δείκτες καλείται να βιώσει, να επιζήσει – θα μπορούσε να λεχθεί – σε μία πολυπρόσωπη κοινωνία και ανθρωπότητα με πτυχές φθαρμένες.
Από την παράσταση «John». Φωτ.: Δομνίκη Μητροπούλου
«Πώς θα ήταν να είσαι στο κέντρο της ίδιας σου της ζωής, χωρίς ούτε μια σκέψη για το τι σκέφτονται οι άλλοι;» είναι ένα από τα ερωτήματα που τίθενται στην παράσταση. Καθώς, ως μέλη κοινωνίας συναναστρεφόμαστε με τους άλλους. Πολλές φορές σε μία πολυπολιτισμική κοινωνία όπως αυτή απαντάται στα πολλαπλά και μικρά αντικείμενα (λ.χ. μινιατούρα της Αφροδίτης της Μήλου και της Νίκης της Σαμοθράκης, παιχνίδια γάτας από την Ασία, πορσελάνινες κούκλες) που συνθέτουν το σκηνικό της παράστασης. Σε ένα πανδοχείο το οποίο εν καιρώ πολέμου ήταν νοσοκομείο, μία πρόσχαρη ξενοδόχος και η τυφλή φίλη της υποδέχονται ένα ζευγάρι που έχει προβλήματα στη σχέση του και προσπαθεί να μείνει μαζί, ενώ κάνει περιήγηση σε μνημεία πολέμου.
Από την παράσταση «John». Φωτ.: Δομνίκη Μητροπούλου
Διάλογος και ειλικρίνεια καταδεικνύονται απαραίτητα για την υγιή πορεία ενός τέτοιου δεσμού κάτι που αποδίδεται με φράσεις όπως «προσπαθώ να μοιραστώ τα βιώματά μου (σ.σ για να με γνωρίσεις)» ενώ συν-τρώγουν. Η ανθρώπινη κατάσταση υπογραμμίζεται με την παρατήρηση «δεν είσαι τόσο μόνη μέσα στη μοναξιά σου» και η αναζήτηση θαλπωρής ματαιώνεται από την απιστία. Αυτό, ενώ – όπως μας φανερώνει το σκηνικό – πλησιάζουν οι ημέρες των Χριστουγέννων επιτάσσοντας την αναζήτηση για οικειότητα και ζεστασιά αντί των διαπληκτισμών.
Μπορεί να «ζεσταθεί» εξ ολοκλήρου η ανθρωπότητα; Τα όντα της είναι πολύπλοκα και το ξεκλείδωμα κάθε ενός από αυτά υπομονετικό και ενίοτε χρονοβόρο. Ο εκάστοτε χώρος έχει τη δική του επίδραση, μία μορφή χώρου κατέχουν και οι χρόνοι. Εν προκειμένω το παρελθόν, το οποίο απαιτεί τη συμφιλίωση μαζί του ή την επίλυση όσων με αρνητικό πρόσημο περιλαμβάνονται εντός του για την υγιή συνέχεια – ανακαλώ, στο σημείο αυτό, τον φόβο της νεαρής γυναίκας όταν αντίκριζε μία κούκλα καθώς ανέβαινε τα σκαλιά του πανδοχείου. Η όψη της κούκλας ήταν αρκετή για να «παραλύσει» το βάδισμά της καθότι συνδεδεμένη (σ.σ η κούκλα) με ένα (τραυματικό) γεγονός του παρελθόντος.
Από την παράσταση «John». Φωτ.: Δομνίκη Μητροπούλου
Όσο για τον τίτλο του έργου, «John», είναι χαρακτήρας απών επί σκηνής αλλά παρών στην ιστορία. Ένα πρόσωπο που έχει στιγματίσει τη ζωή της φίλης της ξενοδόχου και ένα πρόσωπο που επίσης έχει παρέμβει στη ζωή του νεαρού ζευγαριού. Βάσει υπόθεσης, δεν πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο, αλλά για δύο διαφορετικά πρόσωπα με το ίδιο όνομα. Το ένα υπήρξε στο παρελθόν της ζωής της μύωπος χαρακτήρα, το άλλο επιβάλλεται στο παρόν της νεαρής γυναίκας.
Απολαυστική η Κόρα Καρβούνη στο ρόλο της ξενοδόχου, ομοίως και η Γιούλη Τσαγκαράκη στον ρόλο της μύωπος φίλης της. Στο μέτρο που τους πρέπει εκείνες των Χρήστου Κοντογεώργη και Καλλιόπης Παναγιωτίδου ως νεαρό ζευγάρι. Τη μετάφραση υπογράφει η Χρύσα Κοτταράκου, την δραματουργία ο Παύλος Παυλίδης. Τα κοστούμια επιμελήθηκαν η Αλέγια Παπαγεωργίου και η Ζωή Μολυβδά Φαμέλη, η οποία επιμελήθηκε επίσης τα σκηνικά, στη μουσική ο Βασίλης Μαντζούκης. Βοηθός σκηνογράφου η Νέλη Ζερίτη, βοηθός ενδυματολόγου η Νικολέττα Αναστασιάδου, στις ειδικές κατασκευές κοστουμιών ο Αλέξανδρος Λόγγος.
Από την παράσταση «John». Φωτ.: Δομνίκη Μητροπούλου
Το θεατρικό έργο «John» είχε κάνει πρεμιέρα το 2015 στο Signature Theatre στη Νέα Υόρκη. Παρουσιάζεται στο θέατρο «Δίπυλον» (Καλογήρου Σαμουήλ 2 & Διπύλου, Αθήνα), σε παραγωγή της Tεχνηχώρος, τις ημέρες Πέμπτη (21:00), Παρασκευή (21:00), Σάββατο (21:00) και Κυριακή (20:00). Εισιτήρια: 20 (κανονικό) και 18 ευρώ (φοιτητικό, ΑΜΕΑ, ανέργων, άνω 65 ετών).
Κεντρική φωτ.: Από την παράσταση «John». Φωτ.: Δομνίκη Μητροπούλου
