Το κόκκινο είναι ένα από τα χρώματα που κυριαρχούν αυτές τις ημέρες στις φωτογραφίες και τα τηλεοπτικά πλάνα που αφορούν στον Πάπα Φραγκίσκο και το σκήνωμά του. Από το πορφυρό στις κουρτίνες στην εξωτερική θύρα της Βασιλικής του Αγρίου Πέτρου έως μέρος της ενδυμασίας των καρδιναλίων και υποψήφιων για τη διαδοχή του Παπικού θρόνου, η ματιά κάνει μία στάση στα φτερωτά κράνη της Παπικής Φρουράς κι έπειτα «ταξιδεύει» στην ενδυμασία καθενός εκ των μελών της.
Πηγή: AP Photo/Andreea Alexandru
Χρώματα ζωντανά συνθέτουν τις στολές τους αποτελούμενες από φουντωτούς γιακάδες και μανίκια με τη χρωματική γκάμα– κόκκινο, πορτοκαλοκίτρινο και μπλε– να εντοπίζεται σε κάθετες γραμμές στον κορμό, τα μανίκια και τα πόδια τους φτάνοντας μέχρι τη «ρίζα» των δαχτύλων του ποδιού για να τις διαδεχθεί το μαύρο των παπουτσιών. Το κόκκινο στο φτερωτό κράνος συνομιλεί με το κόκκινο γύρισμα του μανικιού που με τη σειρά του αναδεικνύεται δίπλα στα λευκά γάντια που φορά καθένας εκ των μελών της Φρουράς του Βατικανού.
Πηγή: AP Photo/Andreea Alexandru
Η παράταξη καθώς και οι κινήσεις του μικρότερου στρατού του κόσμου που είναι έτοιμοι να προτάξουν τα στήθη τους για τη ζωή του Πάπα και τη φύλαξη των συνόρων της πόλης-κράτους, φέρνει στη θύμηση τα παιχνίδια - μικρά στρατιωτάκια καθώς και φρουρές σε άλλα κρατίδια της υφηλίου. Το μυτερό δόρυ καταδεικνύεται ως όπλο αναγκαίο για το έργο τους ολοκληρώνοντας την αναγεννησιακού τύπου στολή τους η οποία σχεδιάστηκε από τον συνταγματάρχη Jules Repond και όχι από τον Μιχαήλ Άγγελο, όπως πολλοί πιστεύουν.
Μπορεί η εν λόγω στολή να κεντρίζει το ενδιαφέρον μας, επιβάλλεται όμως μία εστίαση στους ανθρώπους που τη φορούν, στους φανερούς και ταυτόχρονα αφανείς συμβολισμούς του Βατικανού. Πρόκειται για Ελβετούς μισθοφόρους που διακρίνονται για τη γενναιότητα και την αφοσίωσή τους. Η ιστορία τους –και συνάμα η ύπαρξή τους– μετρά από τις αρχές του 16ου αιώνα, οπότε και παρέλασαν στη Ρώμη για να υπηρετήσουν τον Πάπα Ιούλιο Β’.
Μέλη της Παπικής Φρουράς καταφθάνουν στη Βασιλική του Αγρίου Πέτρου πριν από την άφιξη του σκηνώματος του Πάπα Φραγκίσκου. Τετάρτη 23 Απριλίου 2025. Πηγή: AP Photo/Stefano Costantino
Παρόλο που ο ρόλος της Ελβετικής Φρουράς σήμερα είναι εν μέρει τελετουργικός και εν μέρει συμβάλλει στην ασφάλεια του Πάπα, κατά τη διάρκεια της ιστορίας έχει εμπλακεί σε μάχες. Εξ ου και η ημερομηνία της τελετής ορκωμοσίας της Φρουράς: πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 6 Μαΐου, τιμώντας την επέτειο της πιο «σκοτεινής» στιγμής του στρατού το 1527, όταν όλοι πλην 42 από τους 189 φρουρούς έχασαν τη ζωή τους υπερασπιζόμενοι τον Πάπα Κλήμη Ζ΄ κατά τη διάρκεια της λεηλασίας της Ρώμης από τα στρατεύματα του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Καρόλου Ε΄.
Στρατός μεγάλης αριθμητικής υπεροχής ήταν επίσης έτοιμος να χάσει τη ζωή του για τον ποντίφικα, όταν οι δυνάμεις του Αδόλφου Χίτλερ εισήλθαν στη Ρώμη κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκόσμιου Πολέμου, αν και τελικά οι Γερμανοί δεν επιτέθηκαν στο Βατικανό.
Οι «αγγελιαφόροι» του Πάπα Φραγκίσκου
Ως «αγγελιαφόρους» του χαρακτήριζε τα μέλη της Φρουράς του ο Πάπας Φραγκίσκος –όπως αναφέρει ο βρετανικός Guardian– καθώς μέρος της δουλειάς τους περιλαμβάνει την παροχή παρηγοράς στους ανθρώπους που έρχονται από το Βατικανό ζητώντας βοήθεια.
Πηγή: AP Photo/Andrew Medichini, Pool
Πώς γίνεται κάποιος φρουρός του Πάπα; Η διαδικασία περιλαμβάνει υποβολή αιτήσεων και αυστηρή εκπαίδευση. Για να πληρούν οι νεοσύλλεκτοι τις προϋποθέσεις, πρέπει να είναι Ελβετοί άνδρες, ηλικίας μεταξύ 19 και 30 ετών, ύψους άνω των 1,74 μ., άγαμοι και ευσεβείς καθολικοί με «αψεγάδιαστο χαρακτήρα». Βάσει κανονισμού, πρέπει να υποβληθούν σε ελβετική στρατιωτική θητεία και να δεσμευτούν ότι θα υπηρετήσουν τον Πάπα για τουλάχιστον δύο χρόνια – μπορούν να νυμφευτούν έπειτα από πέντε χρόνια υπηρεσίας.
Ακόμη, οι νεοσύλλεκτοι υποβάλλονται σε εντατικά ψυχολογικά τεστ για να διασφαλιστεί ότι έχουν την πνευματική ικανότητα να προσαρμοστούν στη ζωή ως Φρουροί.
Μέλη της Παπικής Φρουράς καταφθάνουν στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου πριν από την άφιξη του σκηνώματος του Πάπα Φραγκίσκου. Τετάρτη 23 Απριλίου 2025. Πηγή: AP Photo/Andreea Alexandru
Όσο για τον εξοπλισμό τους, μπορεί το φαινομενικά δόρυ να είναι το παραδοσιακό τους όπλο, ωστόσο, οι στρατιώτες εκπαιδεύονται στη χρήση μικρών σύγχρονων όπλων, συμπεριλαμβανομένων των πιο πρόσφατων αναισθητοποίησης. Από το 1981 οπότε και η τότε ελβετική φρουρά έσπευσε να βοηθήσει τον τραυματισμένο Πάπα Ιωάννη Παύλο ΙΙ ύστερα από μία απόπειρα δολοφονίας εναντίον του ποντίφικα, έχει δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην αυτοάμυνα και στις τεχνικές καταπολέμησης της τρομοκρατίας.
Με τη σειρά της, είναι «υπαίτια» για τον αριθμό που στελεχώνει την Παπική Φρουρά· καθώς, το 2018, έπειτα από μία σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων στη Γαλλία και σε άλλες χώρες στην Ευρώπη, ο Πάπας Φραγκίσκος αύξησε τον αριθμό του στρατού από 110 σε 135. Ένας ακόμη λόγος για την αριθμητική αύξηση ήταν η προετοιμασία για το επόμενο –τότε– επετειακό έτος (σ.σ το 2019 – το Βατικανό ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 1929 με τη Συνθήκη του Λατερανού), οπότε και 35 εκατομμύρια άνθρωποι αναμένονταν να επισκεφθούν το Βατικανό.
Μέλη της Παπικής Φρουράς καταφθάνουν στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου πριν από την άφιξη του σκηνώματος του Πάπα Φραγκίσκου. Τετάρτη 23 Απριλίου 2025. Πηγή: AP Photo/Markus Schreiber
Όσο για τη λειτουργία της Παπικής Φρουράς, καθένας τους εργάζεται σε εξάωρες βάρδιες, μερικές φορές και 12ωρες κατά τη διάρκεια ημερών με πλήθος κόσμου στο Βατικανό. Λαμβάνουν περί τα 1.200 ευρώ (1.026 λίρες Αγγλίας) το μήνα και στο ρεπό τους μπορούν να εξέρχονται από το Βατικανό. Ζουν μαζί σε κοινούς κοιτώνες.
«Ιστορίες μιας Γενιάς με τον Πάπα Φραγκίσκο»
Περί Παπικής Φρουράς ο λόγος, επίκεντρο των ημερών ο Πάπας Φραγκίσκος. «Ιστορίες μιας Γενιάς με τον Πάπα Φραγκίσκο» (2021) είναι η σειρά ντοκιμαντέρ που είναι διαθέσιμη στο Netflix, κρατώντας ζωντανή την εικόνα του και στις συμβουλές του. Μέσα από συγκινητικές ιστορίες, άνδρες και γυναίκες άνω των 70 ετών μοιράζονται μαθήματα ζωής και καθοριστικές επιλογές από τα σημαντικά τους ταξίδια.
Και φυσικά, η ταινία του Έντουαρντ Μπέργκερ, «Κονκλάβιο», εν αναμονή της εκλογής νέου Πάπα.
Κεντρική φωτ.: Μέλη της Παπικής Φρουράς στέκονται σε σχηματισμό στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, καθώς οι άνθρωποι περιμένουν την άφιξη του σκηνώματος του Πάπα Φραγκίσκου, στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, στο Βατικανό. Τετάρτη 23 Απριλίου 2025. (AP Photo/Bernat Armangue)