Η χρονολογία είναι το 1927, ο μήνας ο Μάιος. Νέοι με αρχαιοπρεπή ενδύματα και κρατώντας αναμμένους πυρσούς στα χέρια παρατάσσονται στα σκαλιά που οδηγούν στο Αρχαίο Θέατρο των Δελφών. Οι θεατές συνωστίζονται και μιλούν μεταξύ τους ώσπου απευθύνει λόγο ο Άγγελος Σικελιανός και ακολουθεί η εκτύλιξη της τραγωδίας του Αισχύλου, «Προμηθέας Δεσμώτης», σε σκηνοθεσία της συζύγου του Σικελιανού, Εύας Πάλμερ. Η κάμερα των αδελφών Γαζιάδη μας μεταφέρει έπειτα στο Αρχαίο Στάδιο των Δελφών, όπου λαμβάνουν χώρα αθλητικοί αγώνες και χορευτικές επιδείξεις.
Πρόκειται για ορισμένες σημαντικές σκηνές των πρώτων Δελφικών Εορτών (9-11 Μαΐου 1927) οι οποίες κατεγράφησαν από τους αδελφούς Γαζιάδη στην ταινία «Αι δελφικαί εορταί» της Νταγκ Φιλμ, συμπεριλήφθησαν σε παραγωγή του Αρχείου της ΕΡΤ και τις ανακαλούμε με αφορμή την πρωτοβουλία του World Human Forum για την Αναγέννηση των Δελφικών Εορτών το 2027 –έναν αιώνα μετά την πρώτη διοργάνωση– στον Ομφαλό της Γης.
Ένας αιώνας είναι μεγάλο διάστημα για να αναγνώσουμε κάθε είδους γεγονότα που συνέβαλαν σε μία διαφορετική τροπή του κόσμου, κρίνοντας επιτακτική την ανάγκη αναβίωσης της διοργάνωσης χάριν του πολιτισμού και των τεχνών που αποτελούν τα πρώτα θύματα κάθε είδους βαρβαρότητας και παρωχημένων σκέψεων.
Κοινό όραμα, τότε, των Άγγελου Σικελιανού και της Εύας Πάλμερ, για τη διεξαγωγή των Δελφικών Εορτών τα έτη 1927 και 1930, ήταν η συναδέλφωση των λαών και η συγκρότηση μιας παγκόσμιας κοινότητας με υψηλά πνευματικά ιδανικά εμπνευσμένα από τα ιδεώδη του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού με παγκόσμιο πνευματικό πυρήνα τους Δελφούς.
Αναλαμβάνοντας το World Human Forum τον συντονισμό της πρωτοβουλίας να ξαναγίνουν οι Δελφοί ένα «ζωντανό» κέντρο αρµονίας, ενότητας και πολιτισµικής αναγέννησης, θέλει (σ.σ το WHF) και επιδιώκει να έχει «όλες εκείνες τις δυνάμεις που πιστεύουν στην αξία ενός παγκόσμιου κινήματος για την πνευματική αφύπνιση μέσα από την τέχνη, την επιστήμη, την παράδοση και τις ανθρωπιστικές αξίες» όπως σημείωσε –μεταξύ άλλων– η Πρόεδρος και Συνιδρύτρια του Παγκόσμιου Φόρουμ για τον Άνθρωπο (World Human Forum), Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, ανακοινώνοντας την πρωτοβουλία για την αναγέννηση των Δελφικών Εορτών. Η σχετική εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum.
Η Αλεξάνδρα Μητσοτάκη
Τι στοχεύουν οι 3ες Δελφικές Εορτές; Να φέρουν κοντά ανθρώπους, οργανώσεις και φορείς από όλο τον πλανήτη. «Για να συν-αναζητήσουµε λύσεις για τις μεγάλες προκλήσεις του σήμερα –κλιµατική κρίση, ανισότητες, μοναξιά, κρίση της δηµοκρατίας– να φανταστούµε και να δηµιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσµο. Για να φυτέψουµε συλλογικά τους σπόρους ώστε να ανθίσει ένα νέο αφήγηµα για την ανθρωπότητα», όπως υπογράμμισε η πρόεδρος του World Human Forum.
«Υπάρχουν δυνάμεις στον κόσμο αυτή τη στιγμή που έχουν κηρύξει πόλεμο στη φαντασία, τη βαθιά δημιουργική δύναμη που έχουμε μέσα μας. Τι κάνουμε, λοιπόν; Έχουμε την ευκαιρία να συνεχίσουμε αυτό που έκαναν η Εύα και ο Άγγελος και να προχωρήσουμε», είπε, από την πλευρά της, η ποιήτρια και δισέγγονη των Σικελιανού και Πάλμερ, Ελένη Σικελιανού.
Δελφοί, 1927 - 2027
O Ελευθέριος Βενιζέλος με τη σύζυγο του Έλενα, ο δήμαρχος Αθηνών, Σπύρος Μερκούρης, με την εγγονή του Μελίνα και ο Αντώνης Μπενάκης ανάμεσα στον κόσμο στις Δελφικές Γιορτές του Άγγελου Σικελιανού και της Εύας Πάλμερ, το 1927. Ευγενική παραχώρηση, National Archives, Washington DC, πηγή φωτ.: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από το ντοκιμαντέρ «Η Αθήνα του Μεσοπολέμου 1922-1940» της Μαρίας Ηλιού
Με όχημα ότι ο πολιτισμός μπορεί να οδηγήσει στην ηθική και πνευματική ανύψωση της ανθρωπότητας, ο Άγγελος Σικελιανός και η Εύα Πάλμερ διατύπωσαν την Δελφική Ιδέα προτείνοντας την επιστροφή σε μια βαθύτερη σύνδεση με τις ρίζες ως βάση για να επαναπροσδιορίσουμε το μέλλον. Κεντρική θέση σε αυτό το όραμα κατέχουν οι Δελφοί, όπου το 1927 και το 1930 οργανώθηκαν οι Δελφικές Εορτές, μια σειρά δράσεων που συνδύαζαν το αρχαίο δράμα, τη μουσική, τον αθλητισμό, τον χορό, τη λαϊκή συμμετοχή και την πνευματική αναζήτηση.
Η αφίσα των Πρώτων Δελφικών Εορτών, το 1927. Πηγή φωτ.: Wikipedia/ Creative Commons
«Κι εκείνη την ημέρα ο αχός από τα τύμπανα και τις φλογέρες θα καλύψει τον βρόντο από τα κανόνια και τα όπλα», ανέφερε η Ελένη Σικελιανού παραφράζοντας την Εύα Πάλμερ, σημειώνοντας ότι «αυτό δείχνει ξεκάθαρα ποια ήταν η αποστολή τους».
Το επετειακό 2027 οι μετα-Δελφικές Εορτές θα αναδείξουν την κληρονοµιά του Άγγελου Σικελιανού και της Εύας Πάλµερ µε παραστάσεις, συµπόσια, εργαστήρια, μεταξύ άλλων. Θα πραγματοποιούνται κάθε τρία χρόνια ως μία διεθνής τριενάλε αφιερωμένη στην τέχνη, την παράδοση, την επιστήμη, τον διάλογο και την εσωτερική ανάπτυξη.
«Σε έναν κόσμο γεμάτο διαχωρισμούς, πολέμους και κρίσεις, η ανάγκη για κοινές αξίες, αληθινή επικοινωνία και καλλιέργεια του ανθρώπου μέσα από την τέχνη παραμένει πιο σημαντική από ποτέ. Η αναγέννηση των Δελφικών Εορτών, ως βιωματική εμπειρία και πνευματική πρόταση, έρχεται να δώσει νόημα, προοπτική και ελπίδα», σημειώνει σχετικά το WHF, αφετηρία (συμβολική και γεωγραφική) για τη δημιουργία του οποίου υπήρξαν, το 2017, οι Δελφοί.
Λήψη των Δελφών @Ν. Nathanael
Για το ελπιδοφόρο εγχείρημα της αναβίωσης των Δελφικών Εορτών μίλησαν η Ομότιμη Καθηγήτρια στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μαρία Ευθυμίου, η Πρόεδρος και Συνιδρύτρια του Παγκόσμιου Φόρουμ για τον Άνθρωπο (World Human Forum), Αλεξάνδρα Μητσοτάκη, ο Δήμαρχος Δελφών, Παναγιώτης Ταγκαλής και ο Διευθύνων Σύμβουλος της PostScriptum, Κώστας Κωνσταντινίδης. Την εκδήλωση συντόνισε ο Χρήστος Καρράς, Ιδρυτής και Διευθυντής της CCSC. Παραβρέθηκε, επίσης, η ποιήτρια και δισέγγονη του Άγγελου και της Εύας Σικελιανού, Ελένη Σικελιανού.
Προλόγισε ο Συμεών Γ. Τσομώκος, Iδρυτής και Πρόεδρος του Delphi Economic Forum, δηλώνοντας τη στήριξή του στο εγχείρημα. Tην υποστήριξη της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας μετέφερε, εκ μέρους του Περιφερειάρχη Φάνη Σπανού, η Μαρία-Παγωνίτσα Αραβαντινού.
Κεντρική φωτ.: Η Εύα Πάλμερ, ο Άγγελος Σικελιανός κ.ά. στις Δεύτερες Δελφικές Εορτές, το 1930. Πηγή φωτ.: Wikipedia/ Creative Commons
