«Πάντα με εξέπληττε πολύ το γεγονός ότι οι άνθρωποι, ακόμη και πολύ καλοί μουσικοί, συγκινούνταν από τη φωνή μου. Γνωρίζω τους περιορισμούς της, πάντα τους γνώριζα. Αλλά έχω επιλέξει προσεκτικά. Αυτό που τραγουδάει ένας άνθρωπος είναι μια έκφραση αυτού που είναι. Ευτυχώς για μένα, τα πιο όμορφα τραγούδια δεν είναι χαρούμενα τραγούδια. Τα τραγούδια που θυμόμαστε είναι τα θλιμμένα, ρομαντικά τραγούδια».
Τα παραπάνω είχε δηλώσει –μεταξύ άλλων– το 2018 στο βρετανικό έντυπο «The Observer» η Γαλλίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός Φρανσουάζ Αρντί, η οποία «έφυγε» από τη ζωή τις προηγούμενες ημέρες σε ηλικία 80 ετών, ηττημένη από πολυετή μάχη με τον καρκίνο, αφήνοντας πίσω της ορισμένα από τα ωραιότερα γαλλόφωνα τραγούδια όπως τα «Comment te dire adieu», «Tous les garçons et les filles» και «Mon amie la rose», καθώς και ερμηνείες σε μικρούς ρόλους κινηματογραφικών ταινιών. Κάθε τι από αυτά, ενέχοντας στοιχεία της προσωπικότητάς της, μίας χαμηλών τόνων ύπαρξης με μάτια εκφραστικά στι τελείωμα των αφελειών της.
Ταυτισμένη με την ευρεία άνθιση της γαλλόφωνης κουλτούρας στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, και ούσα η διασημότερη εκπρόσωπος του yé-yé ποπ ήχου που συνδύαζε συναισθηματικές, χαμηλότονες μπαλάντες με το κιθαριστικό beat στυλ χαρακτηριστικό από μπάντες όπως οι Beatles και οι Monks, η άλλοτε σχεδόν άγνωστη Φρανσουάζ Αρντί έγινε γνωστή σε μία νύχτα.
Στις 28 Οκτωβρίου 1962 οι Γάλλοι τηλεθεατές ήταν καθηλωμένοι στους τηλεοπτικούς τους δέκτες και ανέμεναν το αποτέλεσμα δημοψηφίσματος για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας, ώσπου εμφανίστηκε η Αρντί να ερμηνεύει το συναισθηματικό, ποπ τραγούδι της, «Tous les garçons et les filles» («Όλα τα αγόρια και τα κορίτσια». «Το Tous les garçons; Μικροσκοπική φωνή, τετριμμένη μικρή μελωδία, ασήμαντο τραγούδι. Φυσικά, είμαι ευχαριστημένη με αυτό που έκανε για μένα, αλλά δεν είμαι ούτε κατά διάνοια περήφανη γι’ αυτό» είχε δηλώσει η Αρντί το 2005 στην «Daily Telegraph».
Ο γαλλικός Τύπος την αποθέωνε, όπως το γαλλικό περιοδικό «Special Pop», σημειώνοντας (το 1967): «Με τρυφερό, νοσταλγικό αέρα και μια φωνή που ακούγεται σαν μέσα από ένα πέπλο, η Φρανσουάζ καταφέρνει να προσελκύσει τόσο τα παιδιά όσο και τους γονείς τους, άνδρες και γυναίκες. Περισσότερο από μια τραγουδίστρια, γίνεται ένας παγκόσμιος μύθος με τον οποίο χιλιάδες νεαρά κορίτσια ονειρεύονται να ταυτιστούν».
H Γαλλίδα σταρ του τραγουδιού, Φρανσουάζ Αρντί, κατά τη διάρκεια πρόβας, στις 31 Ιανουαρίου 1966, στο ξενοδοχείο Savoy στο Λονδίνο της Αγγλίας, όπου πρόκειται να εμφανιστεί. Πηγή: AP Photo
Εκτός από τη μουσική της στην οποία ενσωμάτωνε στοιχεία της country, της folk, της bossa nova, της jazz και της baroque pop, γράφοντας η ίδια πολλές από τις δικές της επιτυχίες και τραγουδώντας σε αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ιταλικά, η Αρντί είχε επάνω της τα φώτα της δημοσιότητας και για την αίσθηση της μόδας. «Το σύμβολο της swinging νεολαίας στη Γαλλία» είναι ο χαρακτηρισμός που της είχε προσάψει το Associated Press. Στο μεταξύ, φωτογραφιζόταν για εξώφυλλα περιοδικών όπως τα «Paris Match» και η «Vogue», με φαρδιά παντελόνια και κοντές φούστες, δερμάτινα μπουφάν και γούνινα παλτό μέχρι το γόνατο, αγορίστικα καπέλα και καπέλα ντέρμπι. Μόνο η ίδια υποβάθμιζε τον εαυτό της, δηλώνοντας (το 1968), πως «αν δεν ήταν ο τρόπος που ντύνομαι, κανείς δεν θα με πρόσεχε».
«Η ζωή είναι ένα σχολείο μύησης»
Η Γαλλίδα τραγουδίστρια, ηθοποιός, αστρολόγος και ίνδαλμα της μουσικής και της μόδας, Φρανσουάζ Αρντί, στην έκθεση βιβλίου Paris Book Fair - Salon du Livre 2009, στις 15 Μαρτίου 2009 στο Παρίσι, Γαλλία. Πηγή φωτ.: Shutterstock
«Η ζωή είναι ένα σχολείο μύησης όπου μαθαίνουμε μέσα από λάθη και δοκιμασίες που προσπαθούν να μας κάνουν να κατανοήσουμε καλύτερα αυτό που δεν είχαμε καταλάβει μέχρι τότε», είχε τονίσει το 2018 στον «Observer» μετά την κυκλοφορία του τελευταίου της στούντιο άλμπουμ, «Personne d’autre» («Κανείς άλλος»), και δύο χρόνια έπειτα από τη νοσηλεία της σε κώμα. Η μαγεία της μουσικής είχε οδηγήσει ξανά τα βήματά της ξανά στο στούντιο ηχογράφησης για να προβληματιστεί για τη θνητότητά της σε τραγούδια όπως το «Train spécial».
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της στον κόσμο της μουσικής συνεργάστηκε με ομότεχνούς της όπως ο Σερζ Γκενσμπούρ με τη συμβολή του οποίου το «It Hurts to Say Goodbye» προσαρμόστηκε σε ένα επιτυχημένο γαλλικό single. Ανάμεσα σε άλλα, η μπαλάντα της «All Over the World» σκαρφάλωσε στα βρετανικά ποπ τσαρτς, και το ερωτικό της τραγούδι «Le temps de l’amour» έγινε γνώριμο σε νέο κοινό αφότου ο σκηνοθέτης Γουές Άντερσον το χρησιμοποίησε στην ταινία του «Moonrise Kingdom» (2012).
Γεννημένη το 1944 στη Γαλλία κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής και εμποτισμένη με τη μεταπολεμική κουλτούρα στην οποία μεγάλωσε, άρχισε να παίζει μουσική από τα 16 της χρόνια οπότε και ο πατέρας της, της έκανε δώρο μία κιθάρα, με την οποία συνέθετε τρία - τέσσερα τραγούδια την εβδομάδα. Όπως είχε δηλώσει στον «Observer», «εμεινα έκπληκτη όταν διαπίστωσα ότι μπορούσα να κάνω τόσα πολλά από τρεις μόνο συγχορδίες. Πραγματικά, αυτές οι τρεις συγχορδίες παρήγαγαν τα περισσότερα τραγούδια μου για τα επόμενα 10 χρόνια».
Κεντρική φωτ.: Η Φρανσουάζ Αρντί στο Recklinghausen της Γερμανίας, κατά τη διάρκεια της εμφάνισής της στο Vestlandhalle στις 28 Φεβρουαρίου 1966. Η γαλλίδα τραγουδίστρια της ποπ βρίσκεται σε περιοδεία 35 ημερών σε όλη τη Γερμανία. (AP Photo)