«Έχετε ποτέ άγχος στη σκηνή; – Βέβαια, γιατί ξέρετε, το όνομά μου είναι αρκετά βαρύ», απαντά η Μαρία Κάλλας καθώς η κάμερα την ακολουθεί να κατεβαίνει τα σκαλιά του βαγονιού του τρένου στο σιδηροδρομικό σταθμό της Λυών και έως ότου εμφανιστεί στη σκηνή της Όπερας του Παρισιού για το οπερατικό της ντεμπούτο εκεί, στις 19 Δεκεμβρίου 1958. Μία ημερομηνία που «θα μείνει στην ιστορία της όπερας ως μια σημαντική ημερομηνία και ίσως η σημαντικότερη ημερομηνία στην ιστορία του Παρισιού», όπως αναφέρεται στα πρώτα λεπτά της ταινίας «Callas – Paris, 1958» του Τομ Βολφ.
Απόηχος από τους δρόμους του Παρισιού, κουβέντες και βήματα, ενώ δίνεται η ταυτότητα του πρωταγωνιστικού προσώπου της ταινίας: η Μαρία Κάλλας είναι «η μεγαλύτερη τραγουδίστρια της όπερας, μια γυναίκα πολύ συζητημένη στον Τύπο εδώ και χρόνια, αλλά το πιο σημαντικό είναι να την θεωρήσουμε ως μεγαλοπρεπή υπηρέτη της σύγχρονης οπερατικής τέχνης» που έχει επίσης χαρακτηριστεί ως «η φωνή του 20ου αιώνα».
Κάτι το οποίο καταδεικνύει η ταινία η οποία αναβιώνει το μυθικό ντεμπούτο της Κάλλας στην Όπερα του Παρισιού, για πρώτη φορά σε έγχρωμη 4K αποκατάσταση και ήχο Surround Dolby Atmos αποκλειστικά για τη μεγάλη οθόνη.
Σε εκείνη την παράσταση «η Κάλλας τραγουδά σε πολλά και διαφορετικά στυλ τα οποία κάνουν την ίδια να κυμαίνεται από δραματική σοπράνο σε λυρική σοπράνο» καθότι το πρόγραμμα αποτελείτο από τα αποσπάσματα των έργων «Νόρμα», «Τροβατόρε», «ο Κουρέας της Σεβίλλης» και ολόκληρη τη Β’ πράξη από την «Τόσκα». Αναδεικνύοντας το μέγεθος και τις απεριόριστες διαστάσεις της Κάλλας, τόσο φωνητικά, όσο και υποκριτικά.
Η Μαρία Κάλλας ως Τόσκα. Από την ταινία «Callas - Paris, 1958» © Fonds de Dotation Maria Callas
«Στο πρώτο μισό αυτού του γκαλά η Μαρία Κάλλας μας έδειξε πόσο μεγάλη ερμηνεύτρια όπερας είναι. Και στο δεύτερο μισό μας έδειξε πόσο μεγάλη ηθοποιός όπερας είναι». Τα κοντινά πλάνα στο μεγαλύτερο μέρος της 90’ ταινίας δίνουν στο κοινό την ευκαιρία να παρατηρήσει τις εκφράσεις του προσώπου της και τις κινήσεις των χεριών της, τη δύναμη του βλέμματός της και συνάμα την αφοσίωσή της στο τραγούδι από κοινού με τη δοτικότητά της.
Όλα τα βλέμματα στραμμένα επάνω της καθότι το κεντρικό πρόσωπο. «Ο Τύπος μιλά για το κόκκινο βελούδινο φόρεμά της, τα μεγάλα της μάτια, τη βυζαντινή της μύτη. Για μια ιστορική νύχτα, το πιο λαμπρό βράδυ μετά τον πόλεμο, ένα θέαμα που μόνο η πόλη του Φωτός μπορεί να προσφέρει… […] Η θεότητα (σ.σ η Κάλλας) ήταν πιο θεϊκή από ποτέ. Τραγούδησε με τέτοια χαρά και το Παρίσι την έχει ερωτευτεί».
Από την ταινία «Callas - Paris, 1958» © Fonds de Dotation Maria Callas
Προερχόμενες από αρχειακά τεκμήρια, οι αναφορές αυτές είναι ενδεικτικές της βαρύτητας του ονόματος της Κάλλας στη διεθνή οπερατική σκηνή. Σημαντική και η συμβολή του Γάλλου σκηνοθέτη Τομ Βολφ στην υπενθύμιση της ανεξίτηλης εικόνας και συμβολής της κορυφαίας υψιφώνου.
Συλλέκτης και ειδικός του έργου της Μαρίας Κάλλας παγκοσμίως και έχοντας ήδη παραδώσει στην παγκόσμια κινηματογραφία το ντοκιμαντέρ «Maria by Calls» (2017), ο Τομ Βολφ εναποθέτει τη δική του προσφορά στον εορτασμό των 100 χρόνων, το 2023, από τη γέννηση της Κάλλας. Το «ταξίδι» της προσφοράς του «Callas – Paris, 1958» έχει το σπόρο του το 2021 οπότε και ο Βολφ ανακάλυψε σε ένα υπόγειο στην Αθήνα τις αυθεντικές μπομπίνες 16mm ταινιών από το ντεμπούτο της Μαρίας Κάλλας στο Παρίσι.
«Μετά από χρόνια εργασιών αποκατάστασης, είναι τιμή μου να παρουσιάζω αυτή την ταινία όχι μόνο επειδή είναι η πρώτη φορά που το κοινό θα δει μια έγχρωμη παράσταση της Μαρίας Κάλλας, αλλά και επειδή δίνει σε όλους μας την ευκαιρία να βιώσουμε πώς ήταν να βρισκόμαστε σε εκείνη την Όπερα το 1958 και να περνάμε τη νύχτα με τη μεγαλύτερη τραγουδίστρια όπερας όλων των εποχών», όπως αναφέρει ο Γάλλος σκηνοθέτης στο σημείωμά του.
Πράγματι, η ταινία δίνει αυτή την αίσθηση και ο ήχος συμβάλει στο μέγιστο. Τόσο γιατί ακούμε την Κάλλας αλλά και την αποδοχή της από το κοινό το οποίο στέκεται όρθιο και ακούραστο να την χειροκροτεί για τη βραδιά που του χάρισε. «Χθες το βράδυ υπήρχε μεγάλη ζεστασιά. Υπήρχε κάποιο είδος κατανόησης ανάμεσα σε εμένα και το κοινό. Φυσικά υπήρχε πολύς φόβος γιατί υπήρχε πολλή δημοσιότητα. Όλα ήταν ''πολύ''. Οι Γάλλοι ήθελαν πάρα πολλά, τα πάντα, κι εγώ ήθελα να τους δώσω ακόμα περισσότερα.[…] Αντίο με όλη μου την αγάπη, σας ευχαριστώ».
Από την ταινία «Callas - Paris, 1958» © Fonds de Dotation Maria Callas
Η τελευταία της φράση τρόπον τινά αποχαιρετιστήριο που θα ακούσει το κοινό που θα παρακολουθήσει την ταινία «Callas – Paris, 1958», σε επιλεγμένους κινηματογράφους (αναφορά παρακάτω) σε Ελλάδα και Κύπρο στις 2 και 3 Δεκεμβρίου – η πρεμιέρα (2/12) συμπίπτει με την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννησή της, στις 2 Δεκεμβρίου 1923.
Το ευχαριστώ της για την αγάπη του κοινού είναι το ρήμα που επίσης χρησιμοποίησε το κοινό για κάθε της εμφάνιση και οι ενασχολούντες με το τραγούδι και τη μουσική για τη συμβολή της.
Μεταξύ των επίσημων παρευρισκομένων στο γκαλά της 19ης Δεκεμβρίου 1958 – καθιστώντας το σημαντικό κοινωνικό γεγονός παγκοσμίως– ήταν ο Πρόεδρος της Γαλλίας René Coty, ο Jean Cocteau, ο Δούκας και η Δούκισσα του Windsor, ο Charlie Chaplin, η Brigitte Bardot.
Η ταινία
Από την ταινία «Callas - Paris, 1958» © Fonds de Dotation Maria Callas
Από τη δημιουργική ομάδα της πολυβραβευμένης ταινίας «Maria by Callas» παραδίδεται στο κινηματογραφόφιλο και μουσικόφιλο κοινό η ταινία «Callas – Paris, 1958» προσφέροντάς του την ευκαιρία βίωσης μία ιστορικής παράστασης. Διαθέσιμη για πρώτη φορά εξ ολοκλήρου έγχρωμη και σε 4K Ultra HD - σχολαστικά αποκατεστημένη από τις πρόσφατα ανακαλυφθείσες αρχικές μπομπίνες 16mm και μια πρόσφατα ανακαλυφθείσα πηγή ήχου. Η ταινία είναι παραγωγή του Τομ Βολφ, συμπαραγωγή και αποκατάσταση από τον Σάμιουελ Φρανσουά-Στάινινγκερ και διανέμεται παγκοσμίως από την Piece of Magic Entertainment.
H πρεμιέρα της ταινίας έγινε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ρώμης παρουσία των δημιουργών της, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές και γοητεύοντας το κοινό της αιώνιας πόλης. Υψηλού συμβολισμού η παρουσία της στενής φίλης της Μαρίας Κάλλας Nadia Stancioff και της Cecilia Gobbi, κόρης του Tito Gobbi, συμπρωταγωνιστή της Μαρίας Κάλλας –ως θρυλικός Scarpia– στην Τόσκα εκείνης της μαγευτικής βραδιάς.
L'omaggio di #RoFF18 a Maria Callas si conclude con l’anteprima mondiale di "Callas, Paris, 1958" di Tom Volf che racconta l'esordio della divina all’Opéra di Parigi in un concerto che si prevedeva leggendario e si rivelò uno degli eventi musicali del secolo. pic.twitter.com/bPspnWRRdz
— Casa del Cinema (@CasadelCinema) October 21, 2023
Η ταινία «σταθμεύει» σε 40 και πλέον χώρες για να παρουσιαστεί σε περισσότερους από 1.000 κινηματογράφους σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Πολωνίας, της Γερμανίας, της Αυστραλίας, της Νότιας Ζηλανδίας και της Ιαπωνίας. Οι σταθμοί για όλες τις παγκόσμιες ημερομηνίες προβολής αναφέρονται στο MariaCallas.Film.
Η ταινία «Callas - Paris, 1958» θα προβληθεί στους κάτωθι κινηματογράφους τις αναγραφόμενες ημερομηνίες και ώρες
- Village AT THE MALL: 2 Δεκεμβρίου στις 17:20 & 19:30, 3 Δεκεμβρίου στις 17:20 & 19:30
- Village PENTH: 2 Δεκεμβρίου στις 20:00, 3 Δεκεμβρίου στις 20:00
- Village ΠΑΓΚΡΑΤI: 2 Δεκεμβρίου στις 19:00, 3 Δεκεμβρίου στις 19:00
Κεντρική φωτ.: Από την ταινία «Callas - Paris, 1958» © Fonds de Dotation Maria Callas