Κανονικά πρέπει να κλείσουν άμεσα οι σύνδεσμοι οπαδών που δεν σέβονται το νόμο και εξυπηρετούν τους προέδρους των ΠΑΕ για να έχουν επιρροή, όπως λέει στο Liberal ο πρώην υφυπ. Αθλητισμού Γ. Ορφανός.
Εξηγεί ότι η λειτουργία τους επιτρέπεται μόνο εφόσον οι ομάδες φέρουν την αποκλειστική ευθύνη για τις πράξεις των μελών τους, κάτι που σήμερα δεν συμβαίνει, και εκτιμά ότι εφόσον η πολιτεία αποφασίσει να δείξει ότι είναι εκείνη το αφεντικό σε θέματα βίας, τότε θα συμμορφωθούν και οι ΠΑΕ. Είναι πολλά τα έσοδα ώστε να ρισκάρουν απομάκρυνση των ελληνικών ομάδων από τα ευρωπαϊκές διοργανώσεις.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
Έχετε θητεύσει ως υφυπουργός Αθλητισμού, επομένως με βάση την δική σας εμπειρία πώς αντιμετωπίζεται ο χουλιγκανισμός;
Η δολοφονία του οπαδού της ΑΕΚ δεν ήταν προφανώς απόρροια εσωτερικής βίας αλλά της απόβασης ξένων χούλιγκαν και της πρωτοφανούς αβελτηρίας της ελληνικής αστυνομίας, που παρ’ ότι είχε σήματα και προειδοποιήσεις από την Interpol μέχρι και από το Μαυροβούνιο, τα αγνόησε.
Τα περιέγραψε αναλυτικά όλα αυτά ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη. Η αδιανόητη δυνατότητα εισόδου αυτών των χούλιγκαν στην Ελλάδα όταν η μετακίνησή τους είχε απαγορευτεί από την UEFA είναι το καθαρά αστυνομικής φύσεως σκέλος. Αλλά ασφαλώς το πρόβλημα έχει πολλές προεκτάσεις και άπτεται της ύπαρξης των συνδέσμων των οργανωμένων φιλάθλων.
Τι ακριβώς συμβαίνει με τους συνδέσμους των οργανωμένων φιλάθλων και τις αδελφοποιήσεις με οπαδούς άλλων ομάδων; Το ρωτώ, γιατί το έγγραφο της ΕΛΑΣ εκτός από τις πληροφορίες για άφιξη στην Ελλάδα των χούλιγκαν της Ντιναμό Ζάγκρεμπ, μιλά και για φιλοξενία κάποιων εξ αυτών από οπαδούς του Παναθηναϊκού με τους οποίους είναι αδελφοποιημένοι..
Από μόνη της η αδελφοποίηση των συνδέσμων δύο ομάδων δεν είναι κατακριτέα. Ούτε η φιλοξενία οπαδών μιας ομάδας ξένης χώρας σημαίνει υπόθαλψη εγκληματία.
Αν και συχνά η αδελφοποίηση οπαδών μιας ομάδας με εκείνους μιας άλλης γίνεται με στόχο την οπαδική βία. Στις δύσκολες κατά τους ίδιους καταστάσεις, καλούνται σε βοήθεια στο πλευρό της αδελφοποιημένης ομάδας, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει σε επίπεδο σύγκρουσης.
Εάν τώρα υπάρχουν και οι πληροφορίες ότι η άφιξη των οπαδών σε μια άλλη χώρα βασίζεται σε οργανωμένο σχέδιο με σκοπό την οπαδική βία και την πρόκληση επεισοδίων, τότε προφανώς το θέμα αλλάζει.
Πρέπει να υπάρχουν σύνδεσμοι οργανωμένων φιλάθλων με την υπάρχουσα μορφή, όπως αυτήν που έχουμε στην Ελλάδα ή όχι;
Η λειτουργία ενός συνδέσμου στο πλευρό μιας αθλητικής ή ποδοσφαιρικής ομάδας πρέπει να επιτρέπεται μόνο εφόσον αυτή έχει την αποκλειστική ευθύνη της λειτουργίας του. Ούτως ώστε οτιδήποτε πράττει ο σύνδεσμος στην κατεύθυνση της βίας ή έξω από τα αθλητικά δεδομένα να βαραίνει την ίδια την ομάδα.
Είναι σαφές. Η ΠΑΕ οφείλει να έχει την ευθύνη για την έγκριση συμμετοχής ενός ατόμου σε ένα σύνδεσμο, καθώς και για την δράση του. Και ανά πάσα στιγμή να λογοδοτεί για τα έργα και τις ημέρες των οργανωμένων οπαδών της, όπως όταν ευθύνονται για τη βία. Αρκετά πια με τις αναλύσεις των ειδικών ότι ο χουλιγκανισμός οφείλεται σε κοινωνικά προβλήματα, κλπ.
Η λύση είναι απλή. Σε πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες, ακριβώς επειδή την ευθύνη για τους συνδέσμους των οργανωμένων την έχουν οι ομάδες, όσοι υποπίπτουν σε παραπτώματα τιμωρούνται με απαγόρευση εισόδου στο γήπεδο από μερικούς μήνες έως και χρόνια, αναλόγως με το παράπτωμακό, ακόμη και με οριστική απομάκρυνση.
Το δίλημμα είναι απλό. Είμαστε με την κοινωνία και καταφέρνουμε να τη φέρουμε πίσω στα γήπεδα ή με τους χούλιγκαν;
Έχουμε ως πολιτεία το θάρρος να αντιμετωπίσουμε την παρανομία;
Κανονικά θα έπρεπε να το έχουμε. Και να συγκρουστούμε με οργανωμένους οπαδούς και με μεγάλα συμφέροντα. Εφόσον, έστω και με καθυστέρηση, η απάντηση είναι «ναι» στο ερώτημά σας, τότε πρέπει να κοπεί άμεσα ο ομφάλιος λώρος που συνδέει τις ομάδες με τους συνδέσμους των οργανωμένων, καταργώντας το υπάρχον καθεστώς. Και οι ομάδες να αναλάβουν την ευθύνη για αυτούς, με κόστος και οικονομικό εφόσον δεν τηρούν το νόμο.
Επίσης μπορώ να σας πω ότι το 2006, επί δικής μου θητείας ως υφυπουργού Αθλητισμού, ψηφίστηκε και εφαρμόστηκε σχετικός νόμος στην Ελλάδα, ο οποίος και απέφερε τα πρώτα αποτέλεσμα. Τα περιστατικά οπαδικής βίας μειώθηκαν στο 20% έπειτα από την τριετή εφαρμογή του, ενώ αυξήθηκε η προσέλευση φιλάθλων στα γήπεδα και από 680.000 έφτασαν στα 2 εκατομμύρια.
Τι συνέβη στην συνέχεια;
Ο συγκεκριμένος νόμος πέτυχε, ωστόσο ο διάδοχός μου τον κατήργησε. Δεν θέλω να πω περισσότερα, τα αποτελέσματα φαίνονται δια γυμνού οφθαλμού. Αν πάντως καταφέρουμε να μην βγάζουμε μόνοι μας τα μάτια μας, τότε υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπίσουμε την οπαδική βία. Ένα είναι το μήνυμα, να αποφασίσουμε να τελειώσουμε τους χούλιγκαν στην πράξη , όχι μόνο στα λόγια. Και φυσικά υπάρχει και ένα δεύτερο επίπεδο, η επένδυση στην παιδεία, που απαιτεί βάθος χρόνου.
Αν παρ’ όλα αυτά οι αθλητικές εταιρείες και οι ΠΑΕ αρνηθούν να αναλάβουν τις ευθύνες τους, όπως τις περιγράφετε, τι πρέπει να γίνει με τους συνδέσμους των οργανωμένων;
Ασφαλώς και πρέπει να ξηλωθούν και να κλείσουν άμεσα. Η σημερινή εικόνα είναι ότι δεν λειτουργούν για τους σκοπούς τους οποίους προβλέπει η νομοθεσία. Όταν κάτι δεν λειτουργεί όπως πρέπει, τότε το καταργείς. Δεν γίνεται να συνεχίσουμε με το σημερινό πλαίσιο, με διοικούντες των ΠΑΕ που παριστάνουν τους ανεύθυνους, με προέδρους και μεγαλοστελέχη που χρησιμοποιούν τους συνδέσμους των οργανωμένων για να έχουν επιρροή, βολεύονται με την ύπαρξή τους και τους θεωρούν ως τις «ομάδες δράσης» που θα τους στηρίξουν στα δύσκολα. Και σε κάθε περίπτωση πρέπει να επιβληθεί αυτό που θέλει η κοινωνία, όχι αυτό που θέλουν οι λίγοι.
Το παράδειγμα του Ηνωμένου Βασιλείου, τόσο επί Μάργκαρετ Θάτσερ, όσο και τώρα, είναι το πλέον χαρακτηριστικό. Σήμερα, επειδή εμφανίζονται συνεχώς νέες μορφές βίας, οι βρετανοί εξετάζουν και πάλι πως θα τις αντιμετωπίσουν. Και η βασική συζήτηση περιστρέφεται ξανά γύρω από τις ευθύνες των ποδοσφαιρικών ομάδων.
Αν δεν υπάρξει συμμόρφωση των προέδρων των ΠΑΕ με όλα αυτά που περιγράφετε, θα βλέπατε ως έσχατο μέτρο την απομάκρυνση των ελληνικών ομάδων από τα ευρωπαϊκές διοργανώσεις ή διακοπή του πρωταθλήματος;
Όταν η πολιτεία αποφασίσει επιτέλους να δείξει ότι εκείνη είναι το αφεντικό στα θέματα βίας, τότε και οι ΠΑΕ θα αναγκαστούν να συμμορφωθούν στο θέμα των συνδέσμων. Είναι πολλά τα έσοδα από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και τα δικαιώματα από το πρωτάθλημα. Εφόσον υπάρξει πολιτική βούληση οι ελληνικές ποδοσφαιρικές ομάδες θα βάλουν τάξη στα του οίκου τους. Κανείς δεν είναι διατεθειμένος να ρισκάρει τέτοια έσοδα όπως αυτά των ευρωπαϊκών διοργανώσεων ή του πρωταθλήματος.
Ας μην ξεχνάμε πάντως ότι η βασική ευθύνη για το θάνατο του 29χρονου οπαδού της ΑΕΚ βαρύνει την ελληνική αστυνομία και την αβελτηρία που επέδειξε παρά τα σήματα και τις προειδοποιήσεις που είχε από την Interpol και το Μαυροβούνιο. Και ότι η συζήτηση για τις ευθύνες των συνδέσμων συνδέεται με το γεγονός ότι κάποιοι εντός Ελλάδας παρείχαν ενδεχομένως υποδομή και υποστήριξη στους Κροάτες χούλιγκαν.
* Ο Γιώργος Ορφανός είναι υποψήφιος δήμαρχος Θεσσαλονίκης και πρώην υφυπουργός Αθλητισμού
