Ο ευρωπαϊκός διαστημικός πύραυλος Ariane 6 εκτοξεύτηκε με επιτυχία την περασμένη Τετάρτη και ανέπτυξε ερευνητικούς δορυφόρους σε τροχιά, ανοίγοντας νέα σελίδα για τις επιχειρήσεις διαστημικής τεχνολογίας της Ευρώπης.
«Αυτή ήταν μια ιστορική στιγμή», δήλωσε η επικεφαλής της στρατηγικής διαστημικών μεταφορών του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) Lucía Linares.
«Είναι καλό για την Ευρώπη. Είναι επίσης καλό για τον κόσμο», συμπλήρωσε.
Ο διευθύνων σύμβουλος της επενδυτικής εταιρείας Seraphim Space, Mark Boggett, εξέφρασε την πεποίθηση ότι το Ariane 6 μπορεί να δώσει μεγάλη ώθηση στη διαστημική τεχνολογία. «Η αυξημένη πρόσβαση θα επιταχύνει αναμφίβολα το ρυθμό καινοτομίας και ανάπτυξης νέων διαστημικών τεχνολογιών στην Ευρώπη», είπε, καθώς μέσω των επενδύσεων της εταιρείας του, ελπίζει να μετατρέψει τις ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις σε παγκόσμιους ηγέτες του τομέα.
Με τον Ariane 6 η ευρωπαϊκή διαστημική τεχνολογία δεν χρειάζεται πλέον να βασίζεται αποκλειστικά σε ξένους παρόχους με τις ευρωπαϊκές εταιρείες να βασίζονταν σε υπηρεσίες άλλων χωρών, ιδίως στην υπηρεσία της SpaceX στις ΗΠΑ και κατευθύνεται σε μια πορεία προς τη στρατηγική αυτονομία.
Ο νέος πύραυλος μπορεί να προσελκύσει νέες επιχειρήσεις από εγχώριους και διεθνείς πελάτες. Ο Ariane 6 μπορεί επίσης να μειώσει το κόστος και τους χρόνους αναμονής για τις νεοσύστατες επιχειρήσεις που σχεδιάζουν να αναπτύξουν ωφέλιμα φορτία. Εφόσον, φυσικά, η υπηρεσία αποδειχθεί αξιόπιστη και προσιτή.
Ελπίδες και φόβοι για την ευρωπαϊκή διαστημική τεχνολογία
Το διάστημα μετατρέπεται σε γόνιμο έδαφος για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Η McKinsey και το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ αναμένουν ότι η αξία της παγκόσμιας διαστημικής οικονομίας θα αυξηθεί από 630 δισ. δολάρια πέρυσι σε 1,8 τρισ. δολάρια μέχρι το 2035. «Το νέο διάστημα είναι μια αναπτυσσόμενη αγορά πολλών δεκαετιών», λέει ο Boggett.
Η κρίση στον τομέα των διαστημικών εκτοξευτών της Ευρώπης έχει εμποδίσει την πρόσβαση σε αυτή την αγορά. Το 2023, η ήπειρος ολοκλήρωσε μόνο τρεις επιτυχείς εκτοξεύσεις σε τροχιά - το χαμηλότερο ποσοστό από το 2004. Οι ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, είχαν 109 - τις περισσότερες που έχει κάνει ποτέ μια χώρα.
«Οι ΗΠΑ κυριαρχούν στις εμπορικές διαστημικές εκτοξεύσεις, καθοδηγούμενες από ιδιωτικές εταιρείες όπως η SpaceX, η οποία έφερε επανάσταση στον κλάδο με τους επαναχρησιμοποιήσιμους πυραύλους, μειώνοντας σημαντικά το κόστος και αυξάνοντας τη συχνότητα εκτοξεύσεων», ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της φινλανδικής νεοφυούς δορυφορικής εταιρείας Kuva Space, Jarkko Antila.
Αν και οι ΗΠΑ κατέχουν ηγετική θέση στην αγορά, οι κινεζικοί πύραυλοι γνωρίζουν επίσης αυξανόμενη επιτυχία. Πέρυσι, το Πεκίνο πραγματοποίησε επιτυχώς 66 εκτοξεύσεις διαστημικών πυραύλων.
Η Κίνα έχει επίσης αναδειχθεί σε επικερδή τοποθεσία για τη χρηματοδότηση της διαστημικής τεχνολογίας. Σύμφωνα με νέα έρευνα της Seraphim, η χώρα κατέχει την πρώτη θέση παγκοσμίως σε ιδιωτικές επενδύσεις φέτος. Το συνολικό της ποσό των 1,7 δισ. δολαρίων ξεπερνά το αντίστοιχο των ΗΠΑ (1,6 δισ. δολάρια).
Το περασμένο τρίμηνο, οι κινεζικές εταιρείες προσέλκυσαν τους δύο μεγαλύτερους χρηματοδότες στον κόσμο. Η επιχείρηση εκτόξευσης Space Pioneer συγκέντρωσε 208 εκατ. δολάρτια και η Minospace, κατασκευαστής δορυφόρων 138 εκατ. δολάρια.
Στην Ευρώπη, η χρηματοδότηση δεν αυξήθηκε με τον ίδιο ρυθμό. Το 2021, οι επενδύσεις της γηραιάς ηπείρου επισκιάστηκαν από την Ασία. Αλλά η κατάσταση έχει πλέον αντιστραφεί.
Η Ασία έχει επίσης μειώσει το προβάδισμά της έναντι της Ευρώπης όσον αφορά τον αριθμό των συμφωνιών διαστημικής τεχνολογίας. Το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, η ήπειρος σύναψε 150, ενώ η Ασία 149.
Οι νεοσύστατες επιχειρήσεις ελπίζουν ότι ο Ariane 6 θα πυροδοτήσει μια νέα έκρηξη στις ευρωπαϊκές επενδύσεις. Οι πρόσφατες τάσεις δείχνουν ότι οι επιθυμίες τους θα γίνουν πραγματικότητα.
Πώς θα απογειωθεί η ευρωπαϊκή οικονομία
Ο διευθύνων σύμβουλος της επενδυτικής εταιρείας Seraphim Space αναμένει ότι ο Ariane 6 θα τονώσει τη διαστημική οικονομία της Ευρώπης. «Η εγγύτητα στις εγκαταστάσεις εκτόξευσης επιτρέπει πιο ολοκληρωμένες δοκιμές και επαναλήψεις νέων τεχνολογιών», σημείωσε.
Οι ευρωπαϊκές εταιρείες μπορούν επίσης να μειώσουν τα έξοδα μεταφοράς και υλικοτεχνικής υποδομής τους. Επιπλέον, η δυνατότητα εκτόξευσης μπορεί να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ παρόχων εκτόξευσης, νεοφυών δορυφορικών επιχειρήσεων και ερευνητικών ιδρυμάτων.
Με το ευρύτερο τοπίο χρηματοδότησης να ανακάμπτει, οι νεοφυείς επιχειρήσεις είναι έτοιμες να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες.
Η Spacetech έχει μόλις απολαύσει τέσσερα συνεχή τρίμηνα ανάκαμψης των επενδύσεων, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία της Seraphim. Το τελευταίο τρίμηνο επενδύθηκαν 2,4 δισ. δολάρια και ο όγκος των συμφωνιών έφτασε σε ιστορικά υψηλά επίπεδα.
Οι μεγαλύτερες επενδύσεις στην Ευρώπη ήταν μια αύξηση ύψους 100 εκατ. δολαρίων για τη βρετανική κατασκευάστρια διαστημικών σκαφών Aalto, και μια ύψους 93 εκατ. δολαρίων για την φινλανδική κατασκευάστρια μικροδορυφόρων, ICEYE.
Μια ομάδα εταιρειών VC προσθέτει υψηλά επενδυτικά κονδύλια. Μεταξύ αυτών είναι η Alpine Space Ventures, η οποία σχεδιάζει μεγάλες επενδύσεις στην Ευρώπη. Μόλις σήμερα, η εταιρεία έκλεισε νέο κεφάλαιο ύψους 170 εκατ. ευρώ.
Οι δημόσιες επενδύσεις αυξάνονται επίσης. Ο προϋπολογισμός του ESA για το 2024 έχει αυξηθεί στα 7,79 δισ. ευρώ, 10% περισσότερο από πέρυσι.
Όμως, οι όποιες ελπίδες ότι ο Ariane 6 θα ξεπεράσει τους αμερικανικούς γίγαντες εκτόξευσης φαίνονται μη υλοποιήσιμες. Ο Antila της Kuva Space προειδοποιεί ότι το αναλώσιμο σύστημα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τους επαναχρησιμοποιήσιμους πυραύλους της SpaceX.
«Ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος και η Arianespace έχουν αναπτύξει τον Ariane 6 για οικονομικά αποδοτικές εκτοξεύσεις, δεν έχει πλήρη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης και περιορίζεται κυρίως στη χρήση του διαστημικού κέντρου της Γουιάνας (σ.σ.γαλλικό διαστημικό κέντρο που βρίσκεται κοντά στο Κουρού στη Γαλλική Γουιάν)», είπε χαρακτηριστικά.
Παρ' όλα αυτά, ο πύραυλος θα μπορούσε να αναζωπυρώσει την ευρωπαϊκή διαστημική τεχνολογία. Ο Boggett είναι βέβαιος ότι το Ariane 6 θα έχει μεγάλο αντίκτυπο.
«Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η ύπαρξη μιας τοπικής δυνατότητας εκτόξευσης θα ενθαρρύνει περαιτέρω την καινοτομία και θα αυξήσει τον ρυθμό ανάπτυξης στον ευρωπαϊκό διαστημικό τομέα υπογράμμισε.
