Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας ανακοίνωσε σήμερα την επίσκεψη του γενικού διευθυντή του στο Ιράν την προσεχή εβδομάδα, εν μέσω της αναζωπύρωσης της έντασης μεταξύ της Ισλαμικής Δημοκρατίας και του Ισραήλ που εγείρει φόβους για επίθεση εναντίον μιας πυρηνικής εγκατάστασης.
«Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι ο Ραφαέλ Γκρόσι θα βρίσκεται στο Ιράν στις 6 και 7 Μαΐου για συναντήσεις με υψηλόβαθμους αξιωματούχους», δήλωσε σήμερα εκπρόσωπος του ΔΟΑΕ, έναν και πλέον χρόνο μετά το τελευταίο ταξίδι του αξιωματούχου του ΟΗΕ στη χώρα.
Ο εκπρόσωπος του Ιρανικού Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας Μπεχρούζ Καμαλβαντί ανακοίνωσε επίσης το ταξίδι αυτό.
Ο Γκρόσι θα συμμετάσχει «στην πρώτη διεθνή διάσκεψη για την ατομική ενέργεια» που έχει προγραμματιστεί να διεξαχθεί στην επαρχία Ισφαχάν, σύμφωνα με τα ειδησεογραφικά πρακτορεία Tasnim και Mehr.
Ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ είχε εκφράσει την ανησυχία του και καλέσει "την κάθε πλευρά να επιδείξει τη μέγιστη αυτοσυγκράτηση" μετά την επίθεση αντιποίνων κατά του Ιράν που αποδόθηκε στο Ισραήλ, στις 19 Απριλίου, σε κλίμα αυξανόμενης κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή από την αρχή του καταστροφικού πολέμου στη Γάζα πριν από έξι και πλέον μήνες.
«Καμιά ζημιά» δεν διαπιστώθηκε τότε στις πυρηνικές εγκαταστάσεις μετά τις εκρήξεις που αναφέρθηκαν στο κεντρικό Ιράν, σύμφωνα με τον ΔΟΑΕ που έχει την έδρα του στη Βιέννη.
Μετά την τελευταία επίσκεψη του Γκρόσι τον Μάρτιο του 2023, οι σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών επιδεινώθηκαν σε μεγάλο βαθμό, με την Τεχεράνη να περιορίζει τη συνεργασία της συνεχίζοντας παράλληλα την πυρηνική της κλιμάκωση.
Ο ΔΟΑΕ είναι αρμόδιος να ελέγχει τον ειρηνικό χαρακτήρα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Από το 2021, οι επιθεωρήσεις μειώθηκαν σημαντικά, οι κάμερες παρακολούθησης αποσυνδέθηκαν και η διαπίστευση μιας ομάδας ειδικών αφαιρέθηκε.
Η παρούσα κατάσταση ενισχύει τους φόβους καθώς η Τεχεράνη διαθέτει αρκετό υλικό για να κατασκευάσει αρκετές ατομικές βόμβες.
Το Ιράν, που αρνείται ότι έχει τέτοιες προθέσεις, είναι "η μόνη χώρα που δεν έχει ατομικά όπλα η οποία εμπλουτίζει ουράνιο σε επίπεδο 60% και συσσωρεύει" σημαντικά αποθέματα, υπενθύμισε τον Μάρτιο ο Γκρόσι.
Το όριο αυτό πλησιάζει το 90% που απαιτείται για την κατασκευή βόμβας και είναι πολύ πάνω από το επιτρεπόμενο ανώτατο όριο του 3,67% - που ισοδυναμεί σε αυτό που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Το Ιράν αποδεσμεύεται σταδιακά από τις υποχρεώσεις που είχε αναλάβει στο πλαίσιο της διεθνούς συμφωνίας του 2015, το οποίο διέπει τις πυρηνικές του δραστηριότητες με αντάλλαγμα μια άρση των διεθνών κυρώσεων.
Η συμφωνία αυτή, γνωστή με το αγγλικό ακρωνύμιό της JCPOA (Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης /ΚΟΣΔ), κατέρρευσε μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ την οποία αποφάσισε το 2018 ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Συνομιλίες που διεξάγονταν στη Βιέννη για την αναβίωσή της απέτυχαν το καλοκαίρι του 2022 και δεν διαφαίνεται βραχυπρόθεσμα καμιά ελπίδα ανάκαμψης.
