Την ημέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, οι πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας τέθηκαν σε πλήρη κατάσταση πολεμικής ετοιμότητας, σύμφωνα με τις αποκαλύψεις Ρώσου πρώην αξιωματικού στο BBC, που υπηρέτησε σε άκρως απόρρητη βάση πυρηνικών όπλων και πλέον είναι λιποτάκτης από τον ρωσικό στρατό.
«Πριν από αυτό, είχαμε μόνο ασκήσεις. Αλλά την ημέρα που ξεκίνησε ο πόλεμος, τα όπλα ήταν πλήρως σε ετοιμότητα», λέει ο πρώην αξιωματικός των ρωσικών πυρηνικών δυνάμεων που χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Anton. «Ήμασταν έτοιμοι να εξαπολύσουμε τις δυνάμεις στη θάλασσα και στον αέρα και, θεωρητικά, να πραγματοποιήσουμε ένα πυρηνικό πλήγμα».
«Υπάρχει μια πολύ αυστηρή διαδικασία επιλογής εκεί. Όλοι είναι επαγγελματίες στρατιώτες - δεν υπάρχουν κληρωτοί. Υπάρχουν συνεχείς έλεγχοι και τεστ ανιχνευτή ψεύδους για όλους. Ο μισθός είναι πολύ υψηλότερος και τα στρατεύματα δεν στέλνονται στον πόλεμο. Βρίσκονται εκεί είτε για να αποκρούσουν είτε για να πραγματοποιήσουν ένα πυρηνικό χτύπημα», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Η Ρωσία διαθέτει περίπου 4.380 επιχειρησιακές πυρηνικές κεφαλές, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων, αλλά μόνο 1.700 είναι «αναπτυγμένες» ή έτοιμες για χρήση. Όλα τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ μαζί διαθέτουν παρόμοιο αριθμό. Ορισμένοι δυτικοί εμπειρογνώμονες έχουν υποστηρίξει ότι τα όπλα της χρονολογούνται κυρίως από τη σοβιετική εποχή και μπορεί να μην λειτουργούν καν. Ωστόσο, ο πρώην αξιωματικός των πυρηνικών δυνάμεων απέρριψε την άποψη αυτή ως «πολύ απλουστευμένη άποψη από τους λεγόμενους εμπειρογνώμονες». Τα πυρηνικά όπλα της Ρωσίας ήταν πλήρως λειτουργικά και ετοιμοπόλεμα, υποστήριξε. «Οι εργασίες για τη συντήρηση των πυρηνικών όπλων διεξάγονται συνεχώς, δεν σταματούν ποτέ ούτε για ένα λεπτό».
Λίγο μετά την έναρξη του πολέμου, ο Anton είπε ότι του δόθηκε αυτό που περιγράφει ως «εγκληματική εντολή», την οποία έπρεπε να κοινοποιήσει στα στρατεύματά του. «Είπαν ότι οι Ουκρανοί πολίτες είναι μαχητές και πρέπει να καταστραφούν!», αναφωνεί. «Αυτή είναι μια κόκκινη γραμμή για μένα - είναι ένα έγκλημα πολέμου. Είπα ότι δεν θα διαδώσω αυτή την προπαγάνδα στα στρατεύματά μου».
Οι ανώτεροι αξιωματικοί επέπληξαν τον Anton για την απόφασή του μεταθέτοντάς τον σε μια τακτική ταξιαρχία εφόδου σε άλλο μέρος της χώρας και λέγοντάς του ότι θα τον έστελναν στον πόλεμο.
Προτού μπορέσει να σταλεί στην πρώτη γραμμή του μετώπου, ο Anton υπέγραψε δήλωση, με την οποία αρνιόταν να συμμετάσχει στον πόλεμο και εναντίον του κινήθηκε ποινική διαδικασία. Αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα με τη βοήθεια μιας εθελοντικής οργάνωσης λιποτακτών.
Η απόφαση του Anton να μιλήσει ανοιχτά και να βοηθήσει άλλους στρατιώτες να δραπετεύσουν συνοδεύεται από μεγάλους κινδύνους. Σύμφωνα με την οργάνωση «Idite Lesom», περίπου 350 Ρώσοι λιποτάκτες ζητούν μηνιαία βοήθεια για να διαφύγουν, ενώ η Ρωσία συνεχίζει να καταδιώκει όσους λιποτακτούν.
Ο Anton παραμένει ανώνυμος και σε κρυφή τοποθεσία, αλλά ζει με την ανησυχία ότι οι ρωσικές αρχές μπορεί να τον εντοπίσουν. «Κατανοώ ότι όσο περισσότερο βοηθώ άλλους να δραπετεύσουν, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να προσπαθήσουν να με σκοτώσουν», λέει.
